Μια Θέαση στο φιλοσοφικό και επιστημονικό "γίγνεσθαι" του Κόσμου

Οι dromoi logotexnias σας προσκαλούν στην εκδήλωση

του Ποιητή - Στοχαστή Σωκράτη Μελισσαράτου με θέμα:

Μια Θέαση στο φιλοσοφικό και επιστημονικό "γίγνεσθαι" του Κόσμου

Η Οδός προς την Αφαία

PAWEL  KRUPKA

(Συγγραφέας-ποιητής-μεταφραστής)

Οι dromoilogotexnias,
παραθέτουν τρία ποιήματα του γνωστού φιλέλληνα Πολωνού ποιητή Pawel Krupka σε μετάφραση του ιδίου.

Η  ΟΔΟΣ  ΠΡΟΣ  ΤΗΝ  ΑΦΑΙΑ

Διάφορες είναι οι μοίρες των ειδωλολατρών

σε μερικούς μπερδεύτηκαν οι γλώσσες

Τι όμως έχουν κάνει οι ξένοι της Αιγίνης

που χάνονται στην πολυδαίδαλη

λαβύρινθο των οδών της;

Ω! Αίγινα, δεν είναι εύκολο να σταθώ

μπροστά στο πρόσωπο του πολιούχου σου 

Ο Άγιος Νεκτάριος απαιτεί μια σεμνότητα

ίση με τη δόξα του

Μόνο αυτή: η Αφαία, ταπεινή νύμφη

θα δεχθεί όλους στα ανάκτορα της

πιο σπουδαία σήμερα από τα κτίσματα

των παντοδύναμων θεών

Ποιος ήταν, ποιος είναι ο λαός

οικοδόμων λαβυρίνθων

που έχει εμπιστευτεί τη μοίρα του

στη νύμφη του δάσους;

                          *

ΣΟΥΝΙΟ

Ποιος ξέρει πόσο μεγάλος ήταν ο κόσμος

στον οποίον ο ήλιος έδυε πυριφλεγής

στο Σούνιο;

Ποσειδώνα,

μήπως έβγαινες τότε συχνά

στην ακτή και οδηγούσες με το θείο σου βλέμμα

τη φλογερή ασπίδα στην ανάπαυση;

Η ήσουν ίσως Εσύ ο οποίος

ανάγκασε τον πολιτισμό του ανέμου και του μαρμάρου

να την κλείσει με κάθετες κολόνες του ναού

και οριζόντιες των σύννεφων;

                         *

ΟΙ ΜΕΓΑΛΟΙ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ

Εκεί πίσω απ’ το τζάμι

ο Ήλιος όπως κάθε βράδυ με νέα ιμάτια

υποκλίνεται ευπρεπώς μπροστά στους γίγαντες

του λιμανιού

που αναπνέουν με γαλήνη

το νοσταλγικό αέρα του Πειραιά

Από’ δω πνίγονται

οι σημερινοί ήρωες

οι νάνοι και χοντροί δαμαστές

των πελωρίων Φαιστού, Δημητρίου, Ρόδου

η μυρωδιά καπνού και ουίσκι

διαχέεται και κατακάθεται στα μάτια

και στις γλώσσες τους

Που είσαι Ποσειδώνα

κι’ εσείς αρχέγονοι Θεοί;

Βοηθήστε να βρω τα μέτρα

του απέραντου

στην ασφυκτική λαβύρινθο ψήφων

λέξεων και χειρονομιών

Βοηθήστε με να πιάσω το τιμόνι

αυτής της διαπεραστικής μελαγχολίας

που τείνει το βλέμμα σαν χορδή τόξου

κατά το μήκος των λευκών σωμάτων

των θαλασσινών γιγάντων

Pawel Krupka (Πάβεου Κρούπκα)

Υ μ ν ο ς σ τ η ν Ή ρ α

ΣΑΠΦΩ  Η  ΛΕΣΒΙΑ

(630 - 590 π. Χ.)

Ύ μ ν ο ς  στην  Ή ρ α

      "Στο ποίημα αυτό η Σαπφώ προσκαλεί την Ήρα να την βοηθήσει για κάποιο σκοπό που δεν γνωρίζουμε. Το κείμενο διαθέτει όλα τα τυπικά στοιχεία ενός κλητικού ύμνου: την αίτηση να έρθει η θεότητα στο ακριβές μέρος, όπου στέκεται ο θνητός (στ. Ι), την παράκληση για ευμένεια και υποστήριξη  (ΙΙ), την επίκληση μιας προηγούμενης περίπτωσης, κατά την οποία βοήθησε η θεά (3-12).

Η Σαπφώ αρέσκεται να συγκρίνει τις ερωτικές της δυσκολίες με ανάλογες επικές - μυθικές καταστάσεις. Εδώ το μυθικό παράδειγμα είναι φανερό και στις τρεις στροφές, ενώ η ερωτική κατάσταση, για την οποία ζητάει βοήθεια η Σαπφώ, πρέπει να αναπτυσσόταν στη φθαρμένη (4) στροφή. Αν και η Σαπφώ επικαλείται αποκλειστικά την Ήρα, εν τούτοις το μυθικό παράδειγμα που χρησιμοποιεί περιλαμβάνει συνδυασμένη δράση του Δία της Ήρας και του Διόνυσου. Αυτές οι θεότητες διέθεταν κοινό ιερό στη Λέσβο, όπου η γέννηση του Διονύσου και ο θάνατος της μητέρας του Σεμέλης φαίνεται ότι έπαιζε σημαντικό ρόλο στη λατρεία". 

Ύ μ ν ο ς  στην  Ή ρ α

Κοντά σε μένα που προσεύχομαι μακάρι να φανεί,

σεβάσμια Ήρα, η γεμάτη χάρη μορφή σου,

που οι γιοι του Ατρέα, ξακουστοί βασιλείς,

είδαν όπως ευχήθηκαν.

Έχοντας κάνει πολλά κατορθώματα,

πρώτα στο Ίλιο, μετά στο πέλαγος,

ανοίγοντας πανιά για τη Λέσβο να φτάσουν εδώ

δεν μπορούσαν,

προτού καλέσουν εσένα και το Δία ικέσιο

και τον ποθητό γιο της Θυώνης.

Έτσι και τώρα βοήθησέ με ευμενής

όπως κι εκείνος τον παλιό τον καιρό.

Σαπφώ η Λέσβια

..........................................................................................................

Από την "ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ  ΑΡΧΑΙΩΝ  ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ  ΥΜΝΩΝ", σελ. 298-301, Εκδόσεις ΖΗΤΡΟΣ, Θεσσαλονίκη 2005.