http://www.mcnews.gr
http://www.mcnews.gr
Ιδιάζουσα η ομιλία του Σωκράτη Μελισσαράτου
στο Πολιτιστικό Σωματείο «ΟΙ ΚΟΡΥΦΑΙΟΙ»
Δ/νση Παλλάδος 24-26, εντός στοάς – 2ος όροφος αίθουσα «Παλαίχθων», Αθήνα, 6 Μαρτίου 2017)
Στην κατάμεστη αίθουσα εκδηλώσεων του Πολιτιστικού Σωματείου «ΟΙ ΚΟΡΥΦΑΙΟΙ» στου Ψυρρή, τη Δευτέρα 6 Μαρτίου 2017 πραγματοποιήθηκε ομιλία υψηλού επιπέδου του Ποιητή και Δοκιμιογράφου, Σωκράτη Μελισσαράτου με θέμα :
«Ο άνθρωπος ως έκφανση του σύμπαντος κόσμου».
Ο ομιλητής στην φιλοσοφικού και επιστημονικού περιεχομένου ομιλία του υπογράμμισε ότι:
« Το Θείο είναι συνυφασμένο με τον άνθρωπο, που προέρχεται από τη Φύση και είναι ο λόγος της, η σκέψη της, το πνεύμα της, η ακοή της και όλα τα συναισθήματα της, χαρά, πόνος, λύπη, ευδαιμονία, ηδονή, σωματική και πνευματική. Μέσω του ανθρώπινου όντος, που είναι Φύση(Ύλη) και πνεύμα ταυτόχρονα, η ίδια η Φύση-Κόσμος μιλάει για το νόημα της αγάπης, του πόνου, τη πράξη της καλοσύνης και την πράξη του κακού, την ταπεινοφροσύνη και την αλαζονεία, τη γενέτειρα της αρετής, τη γνώση».
Στη συνέχεια ο κ. Μελισσαράτος έκανε αναφορά στο μοντέλο του Σύμπαντος Κόσμου κατά τον Σπινόζα, αλλά και τον Erust Haekel και ανέφερε:
« Το Σύμπαν-Κόσμος γι αυτούς τους δυο μεγάλους φιλοσόφους και διανοητές αποτελεί μια ολότητα, η οποία είναι άπειρη και αδιαχώριστη και περικλείει εντός της καθετί υπαρκτό και ανύπαρκτο, ορατό και αόρατο για τις αισθήσεις του ανθρώπου. Για τους ανωτέρω φιλοσόφους, αλλά και πολλούς άλλους ο κόσμος είναι άπειρος και δεν είναι μόνο Κόσμος, αλλά είναι και Θεός, ένας Θεός η πρωταρχή του κόσμου τέλειος και ως τέλειος ακατάλυτος».
Κλείνοντας την ομιλία του ο ποιητής κατέληξε: « Ο κόσμος και μαζί του ο άνθρωπος ζει τη δική του αιωνιότητα, βαδίζοντας μέσα στο Χώρο και το Χρόνο(Χωρόχρονο) του Απόλυτου Ένα. Ο άνθρωπος είναι η Έλλογη εκδήλωσή του. Ήρθε και θα έρχεται μέσα από τον κόσμο και θα οδοιπορεί συνέχεια μέσα στο Απόλυτο-Άπειρο του Είναι και του πνεύματός του με οποιαδήποτε μορφή η Φύση του δώσει και όλες του οι ενέργειες θα γίνονται στο Χωρόχρονο».
Η ομιλία δημιούργησε πολλά ερωτηματικά και εντυπωσίασε το κοινό, που ζήτησε από το Δ.Σ. του σωματείου να επαναληφθεί το προσεχές διάστημα, έτσι ώστε να επιχειρηθεί να απαντηθούν όλα τα κύρια ερωτήματα, που προέκυψαν από την ανάλυση του εκλεκτού ομιλητή και μέλος του σωματείου.
Δευτέρα 6 Μαρτίου 2017
Οι "http://dromoilogotexnias.blogspot.gr",
λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος παραθέτουν ολόκληρη την ομιλία του εκλεκτού ομιλητή.
Κυρίες και Κύριοι, σας χαιρετώ και σας ευχαριστώ για την παρουσία σας στην αποψινή εκδήλωση του Πολιτιστικού Σωματείου «Οι Κορυφαίοι». Ευχαριστώ επίσης την Πρόεδρο Κυρία Μαρία Χανζηνικολάου και όλους τους συνεργάτες της στο Διοικητικό Συμβούλιο, για την τιμητική πρόσκληση ώστε να μου δοθεί η ευκαιρία να ανταλλάξω κάποιες Σκέψεις και Ιδέες μαζί σας, για ζητήματα όχι και τόσο συνηθισμένα στην καθημερινότητά μας!
Το θέμα της εισήγησής μου
Ο άνθρωπος ως έκφανση του σύμπαντος κόσμου
άπτεται τόσο της Επιστήμης, όσο και της Φιλοσοφίας.
Με τη Φιλοσοφία ασχολήθηκαν διανοητές, φιλόσοφοι, επιστήμονες και έδωσαν ο καθένας το δικό του στίγμα, το δικό του Ορισμό και περιεχόμενο στην έννοιά της. Μετά από εκατοντάδες χρόνια υπήρξε κάποιο καταλάγιασμα και κάποια προσέγγιση των θέσεων και απόψεων των ασχολουμένων με αυτή, ώστε να βρεθεί κατά κάποιο τρόπο μια συνισταμένη των διαφόρων ορισμών, θέσεων και απόψεων, χωρίς βέβαια να έχουν απαλειφθεί κάποιες βασικές διαφορές των διαφόρων φιλοσοφικών ρευμάτων. Φιλοσοφεί ο ενιστής Υλιστής Ηράκλειτος, φιλοσοφεί ο ενιστής Ιδεαλιστής Πλάτων, και ο μετέπειτα Πανθεϊστής Ενιστής Σπινόζα και πολλοί άλλοι Έλληνες και Ξένοι..
Μέσα από τις φιλοσοφικές προσεγγίσεις διαπιστώνουμε δύο βασικές Αρχές της Φιλοσοφίας, που είναι τα δύο βάθρα της ύπαρξής της και πάνω τους δύο Πύλες, που πρέπει ο ανθρώπινος νους ν’ ανοίξει και να περπατήσει στους δαιδαλώδεις δρόμους, που ανοίγονται μπροστά του.
Πρώτη Αρχή είναι η Οντολογία ή Μεταφυσική (επιτρέψτε μου να χρησιμοποιώ το λεκτικό όρο ΄΄Εσωφυσική΄΄ και όχι Μεταφυσική), η οποία διερευνά την Ουσία των Πραγμάτων, την Ύπαρξη, το Θεό, τον Άνθρωπο. (1)
και Δεύτερη Αρχή είναι η Ηθική ή Αξιολογία, που ως αντικείμενό της έχει τις διάφορες ανθρώπινες αξίες, όπως τη γνώση, την αρετή, τη θρησκεία, το κάλλος, το ήθος, την αλήθεια (2) κ.α Το αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα είναι αυτό, που άνοιξε νέους δρόμους στην παγκόσμια σκέψη. Με το «Εν το Παν» του Αναξαγόρα, το «Εν Πάντα Είναι» του Ηράκλειτου και «Το αυτό νοείν εστίν τε και είναι» του Παρμενίδη, ο άνθρωπος άφησε τις μέχρι τότε προσωποποιημένες με μυθικά στοιχεία και θεοκρατικούς λαβύρινθους σκέψεις. Η ορθολογική Φυσική σκέψη των Ιώνων και Ελεατών Φιλοσόφων να ταυτίσουν τη Φύση με το Νου-Πνεύμα (Θεό) και ο Σπινόζα με το «Deus sive Natura» (Θεός ή Φύση) ήταν το έναυσμα για μια διαφορετική θέαση του Κόσμου από ερευνητές, φιλοσόφους, συγγραφείς και επιστήμονες.
Ο Εμπεδοκλής, πριν δυόμισι χιλιάδες χρόνια έλεγε:
«Πάντα γαρ ίσθι φρόνησιν έχειν
και νώματος αίσαν» (3),
που σημαίνει:
«Γιατί μάθε πως όλα τους έχουν διάνοια και σκέπτονται λίγο.» (4)
Ο Βολταίρος, πριν διακόσια χρόνια μιλούσε για «νοούντα άτομα.» (5)
Ο Teilhard de Chardin (Γάλλος οραματιστής παλαιοντολόγος, βιολόγος) έγραφε:
«Το κάθε χημικό στοιχείο στο σύμπαν περιέχει, έστω και σε απειροελάχιστο βαθμό, κάποιο σπέρμα εσωτερικής Ζωής και αυθορμητισμού, δηλαδή συνείδησης.» (6).
Η σύγχρονη επιστήμη της Βιολογίας έχει ανακαλύψει νοημοσύνη, έστω σε μικρό βαθμό, σε επίπεδο κυττάρων.
Ο Ernst Haeckel επισημαίνει::
«Βρίσκουμε στα μεμονωμένα ζωντανά κύτταρα τις ίδιες εκδηλώσεις της ψυχικής ζωής: Αίσθηση, αντίληψη, βούληση, κίνηση, όπως και στα πολυκύτταρα ανώτερα ζώα.(7)
O G. Lazorthes υπογραμίζει:
«Το πνεύμα εμφανίζεται και εξελίσσεται με την ύλη.8»
Ο Σπινόζα είναι αυτός, που με τη Φιλοσοφία του κατάφερε κατά κάποιο τρόπο και γεφύρωσε το χάσμα μεταξύ Φύσης (ύλης) και Θεού (πνεύματος), με ένα αποδεκτό Πανθεϊσμό ακόμη και από Ιδεαλιστές Ενιστές. Κλείνοντας αυτή την αναφορά δεν θα εισέλθουμε σε κάποιες δυσκολονόητες έννοιες του Υλιστικού και Ιδεαλιστικού Ενισμού, γιατί σκοπός του ομιλούντος δεν είναι η ενδελεχής ανάλυσή τους. Εκείνο που πρέπει να επισημάνουμε είναι η συμπόρευση κατά κάποιο τρόπο, της Επιστήμης της Κοσμολογίας με τη Φιλοσοφία.
Η Κοσμολογία, κατά την επιστημονική αντίληψη , ασχολείται με τον Κόσμο-Σύμπαν. "Μελετά τη δομή και την εξέλιξη του Σύμπαντος ως συνόλου, δηλαδή με την Ολιστική του έννοια, τόσο επιστημονικά, όσο και φιλοσοφικά."
Η μεγάλη προσπάθεια των επιστημόνων έχει επικεντρωθεί στην επίτευξη μιας πλήρους, συνεπούς ενιαίας θεωρίας, της Θεωρίας των Πάντων, που θα είναι το πρώτο βήμα για την πλήρη κατανόηση των φαινομένων, τα οποία διαδραματίζονται γύρω μας και το σπουδαιότερο την πλήρη κατανόηση της ίδιας της ύπαρξής μας.
Η Φιλοσοφία, κατά την άποψη του αείμνηστου καθηγητή της Φιλοσοφίας Ιωάννη Θεοδωρακόπουλου, (Παν/μιο Αθηνών) «είναι η επιστήμη, που το αντικείμενό της είναι ολόκληρος ο πνευματικός, ο επιστημονικός, ο ηθικός και ο καλλιτεχνικός κόσμος. Έρχεται πολύ κοντά στον άνθρωπο, γυρίζει στις πρώτες ρίζες του πνεύματός του και θέλει να ερμηνεύσει όλο το πνευματικό του είναι».
Ο άνθρωπος έχει το «νοείν», δηλαδή μπορεί να παρατηρεί, να μελετά, να σκέπτεται, να ενεργεί, να ποιεί και να φαντάζεται πράγματα, να τα βάζει στο χαρτί, να τα κάνει γνώση και τη γνώση κτήμα του. Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα κάνει κάθε τόσο και ένα νέο πνευματικό βήμα στα βάθη του άπειρου νου του και θα πλησιάζει μια άλλη Αλήθεια, τη Συμπαντική. Ίσως τότε δει τον εαυτό του και τον Κόσμο από μια άλλη οπτική γωνία, Πνευματική, καταστρέφοντας τα συρματοπλέγματα, που περιφράσσουν και αγκυλώνουν το νου του!
Κάποιες θέσεις και απόψεις του ομιλούντος, ίσως κάνουν κάποιους να δυσανασχετήσουν, αλλά οι Αντιθέσεις είναι αυτές, που προκαλούν το δημιουργικό διάλογο. Έτσι επέρχεται Γνώση και μέσα από τη Γνώση η καλύτερη κατανόηση για τον Κόσμο, τη ζωή, τον άνθρωπο και την Κοσμική Αρμονία των Αντιθέτων μέσα στην οποία ζει! Τα ανθρώπινα μάτια του Νου-Ψυχής πάντα κοίταζαν και θα κοιτάζουν τους ουρανούς, τ’ αστέρια και η σκέψη πάντα θα οραματίζεται πράγματα απροσδιόριστα, που με τη λογική δεν μπορεί να τα εξηγήσει..
Ποιος αλήθεια δεν έχει την απροσδιόριστη αυτή αίσθηση, ότι κάτι τον συνδέει με το Συμπαντικό Κόσμο! Πάντα ο άνθρωπος θα νιώθει το Νου-Ψυχή του ως ένα Σύμπαν και πάντα θα ταξιδεύει με το αστρόπλοιο της Φαντασίας του μέσα στο Απόλυτο Άπειρο το δικό του και θα νοσταλγεί τόπους αλλόκοσμους, τόπους που δε γνώρισε, δεν έζησε ποτέ, θα ταξιδεύει σε μέρη ουτοπικά, Κοσμικά, που όμως του φαίνονται τόσο γνώριμα!
Οι Προσωκρατικοί φιλόσοφοι βλέποντας τις αντιθέσεις των φαινομένων δεν χώρισαν τον Κόσμο σε δύο φάσεις, Ύλη και Πνεύμα-Θεό, αλλά συνέλαβαν αυτόν ως μια Ενότητα των Πάντων, όπου οι φυσικές αντιθέσεις συναιρούνται σε Κοσμική Αρμονία.
Ο Ηράκλειτος, λέει:
« Ο θεός ημέρη ευφρόνη , χειμών θέρος ,
πόλεμος ειρήνη , κόρος λιμός [τ’ ανάντια άπαντα ούτος ο νούς ]
αλλοιούται δέ όκωσπερ [πύρ]
οπόταν συμμιγή θυώμασιν ονομάζεται καθ’ ηδονήν εκάστου » .(9)
δηλαδή
« Ο θεός (είναι) ημέρα νύχτα , χειμώνας καλοκαίρι ,
πόλεμος ειρήνη , κορεσμός πείνα (όλα τα αντίθετα¨ αυτό
είναι το νόημα ) , μεταβάλλεται εξάλλου , όπως < η φωτιά> ,
όταν αναμειχθεί με θυμιάματα ,
ονομάζεται κατά την ευχαρίστηση του καθενός10 ». (σελ. 41) […]
Για τον Ηράκλειτο, την απόλυτη αρμονία των αντιθέτων, δηλαδή τη συναίρεση-σύνθεση μπορεί μόνο ο Θεός να τη φανταστεί, να την πετύχει και να την κατανοήσει. Ο Θεός για τον Ηράκλειτο είναι η ίδια η Φύση, δηλαδή ο Κόσμος, που σκέπτεται ενεργεί και δημιουργεί, πεθαίνει κι ανασταίνεται μέσω των δυνάμεων της και από μια αιώνια φωτιά, που η έννοιά της είναι διακριτά Ταυτόσημη με την έννοια Θεός. Επομένως η φωτιά και ο Λόγος-Θεός δεν είναι τίποτε άλλο από την Ταύτιση ύλης - Κόσμου και Πνεύματος-Θεού! Ο Θεός, δηλαδή. ο Κόσμος για τον Ηράκλειτο, είναι το μόνο Τέλεια Σοφό Ον. Ας σημειωθεί ότι οι περισσότεροι σήμερα φιλόσοφοι και επιστήμονες έχουν την ίδια άποψη με τον Ηράκλειτο, τον Μέλισσο, τον Αναξίμανδρο, τον Παρμενίδη αλλά και με πολλούς άλλους προσωκρατικούς Φυσικούς Φιλοσόφους.
Κατά την άποψη του ομιλούντος,
η αέναη πάλη των αντιθέτων έρχεται και γίνεται Σύνθεση, Αρμονία, που μετουσιώνεται σε Θείο-Θεότητα, με το οποίο ο ίδιος ο Κόσμος-Θεός φανερώνει στην ψυχή του, στην έλλογη υπόστασή του, τον «άνθρωπο», τον παρατηρητή και καταγραφέα των εκδηλώσεών του, είτε αυτές είναι Φυσικές-Υλικές, είτε Νοητικές-Πνευματικές. Η μετουσίωση Ύλης και Πνεύματος δεν είναι τίποτε άλλο παρά η υπέρτατη Αρμονία-Σύνθεση, Τελείωσης και Αυτογνωσίας του «Εγώ» και του «Εμείς», δηλαδή η ίδια η συναίρεση των αντιθέτων, που από μέσα τους πηγάζει ο ίδιος ο Θεός!
Ο Παν. Κανελλόπουλος, ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες, Ιδεαλιστές Ενιστές, Νεοφιλοσόφους, στο έργο του «Μεταφυσικής Προλεγόμενα» γράφει.
«Τι να πεί, λοιπόν η φύση για την αγάπη; Πώς μπορεί να μας πει η φύση το τι σημαίνει η αγάπη μέσα στο σύμπαν; Η φύση δε μας το λέει. Ούτε μπορεί να μας το πει, γιατί είναι πεπερασμένη, σχετική, φθαρτή, παροδική. Και δεν μπορεί, επίσης, να μας το πει, γιατί δεν έχει μόνη της μιλιά, δεν έχει φωνή. Το πνεύμα μπορεί να μιλήσει για τη φύση. Η φύση δεν μπορεί να μιλήσει για το πνεύμα..» (11)
Η άποψη ότι η Φύση δεν μπορεί να μας πει τίποτε για την αγάπη προφανώς αντίκειται στην αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία και σκέψη. Βλέπουν κάποιοι στοχαστές τον άνθρωπο ως μία ύπαρξη και οντότητα, που δημιουργήθηκε μέσω μιας θείας επέμβασης και του δόθηκε πνεύμα αθάνατο, που εκπορεύεται από ένα Υπερπαγκόσμιο Πνεύμα-Θεό.
Για την Κοσμοθεωρία του Ιδεαλιστικού Ενισμού, τα πάντα είναι πεπερασμένα, σχετικά, φθαρτά, παροδικά και κατ’ αυτή την έννοια η Φύση δεν μπορεί να σκεφτεί και να μας μιλήσει, τι σημαίνει αγάπη μέσα στο σύμπαν. Θεωρεί τον Κόσμο πεπερασμένο, γιατί μόνο αυτό προϋποθέτει την ύπαρξη ενός Θεού Δημιουργού και Απόλυτου.
Και μόνο ότι ο άνθρωπος ως οντότητα ήρθε μέσα από τη Φύση και έχει την ικανότητα να σκέπτεται, να αποφασίζει και να πράττει, για να λέει όσα σκέπτεται και να τα καταγράφει, θα πρέπει να αισθάνεται περισσότερο γήινος και Φυσικός μ’ ένα Νου-Πνεύμα αποδεδειγμένα πλέον Φυσικό-Κοσμικό-Παγκόσμιο, που εκφράζεται με τόση αγάπη για τον άνθρωπο, τη Φύση, δηλαδή τον Κόσμο! H αγάπη του ανθρώπου για τον εαυτό του και το συνάνθρωπό του, καθώς και τη Φύση-Κόσμο εκδηλώνεται μέσα από τη «μιλιά», που η ίδια η Φύση-Κόσμος τού έδωσε, δηλαδή είναι ο ίδιος Φύση και ταυτόχρονα της Φύσης ο Λόγος. Όσο για το Πνεύμα, πράγματι μπορεί να μιλήσει για τη Φύση, γιατί είναι ιδιότητά της, δηλαδή σύμφυτο και ιδιώνυμό της. Επομένως η ίδια η Φύση είναι αυτή, που μιλάει για την αγάπη μέσω του Πνεύματός της, το οποίο μετουσιώνεται σε Θείο-Θεότητα.
Το Θείο είναι συνυφασμένο με τον άνθρωπο, που προέρχεται από τη Φύση και είναι ο Λόγος της, η σκέψη της, το Πνεύμα της, η ακοή της και όλα τα συναισθήματά της, χαρά, πόνος, λύπη, ευδαιμονία, ηδονή σωματική και Πνευματική. Μέσω του ανθρώπινου όντος, που είναι Φύση, δηλ. Ύλη και Πνεύμα ταυτόχρονα, η ίδια η Φύση-Κόσμος μιλάει για το Νόημα της αγάπης, του πόνου, την πράξη της καλοσύνης και την πράξη του κακού, την ταπεινοφροσύνη και την αλαζονεία, τη γνώση, τη γενέτειρα της αρετής, καθώς και για τον έρωτα! Μιλάει για το κάλλος και την τελειότητα στην όψη της Φύσης και στο χαμόγελο μικρού παιδιού, για το λυτρωτικό δράμα του πόνου, αλλά και για τη Θυσία, την ανώτερη ηθική πράξη του ανθρώπου για τον άνθρωπο, καθώς και για τη μεταμέλεια, μέσω ενός Εσωφυσικού κι ανήκουστου ψιθύρου προσευχής!
Αυτό που συμβαίνει με τον άνθρωπο, που είναι Ύλη και το Πνεύμα, συμβαίνει με τη συναίρεση (Σύνθεση-Ταύτιση) της Φύσης και του παγκόσμιου Πνεύματος. Είναι η διαλεκτική αυτή σχέση, που κάνει τα αντίθετα να γίνουν Ταυτόσημα και μας επιτρέπει ως Φυσικά και Πνευματικά όντα να συλλάβουμε αυτή τη Συναίρεση ως «θαύμα» κατά τη στιγμή, που το Αδύνατο γίνεται Δυνατό, δηλαδή, όταν το ένα μετατρέπεται στο άλλο και γίνονται «ένα»!
Αυτή λοιπόν η Συναίρεση των Αντιθέτων, το «θαύμα» αυτό, που συντελείται στον Κόσμο μπορεί ο άνθρωπος να το συλλάβει τόσο φυσικά, δηλαδή εμπειρικά, όσο και Πνευματικά, εάν κατανοήσει, τι είναι αυτή η Κοσμική αίσθηση, που κατακλύζει την ψυχή του και τον δένει Ψυχικά-Πνευματικά με τον Σύμπαντα Κόσμο.
Κατά την Ταυτίζουσα θεωρία του Σπινόζα,
«η τάξη και η αρμονία συμπίπτει με την θεότητα, δηλαδή την πρωταρχή του Κόσμου. Ο νόμος της αιτιότητας είναι λοιπόν κατ’ αυτόν αδιάσπαστος, είναι ο ίδιος ο Θεός, απόλυτα τέλειος και ως τέλειος ακατάλυτος. Μέσα σ’ αυτόν τον απαρχής τέλειο και αιτιοκρατούμενο κόσμο, ο οποίος δεν είναι μόνο κόσμος, αλλά και Θεός δεν υπάρχει θέση για καμιά εξαίρεση.»(12) (Σπινόζα, Ηθική)
Εδώ θα πρέπει να πούμε πως όχι μόνο κατά τον Μπαρούχ Σπινόζα (Benedictus de Spinoza, 1632-1677) αλλά και κατά τον Ernst Haeckel, (1834-1919), τους δύο σημαντικότερους πανθεϊστές, δεν υπάρχει διάκριση μεταξύ Θεού και Φυσικού Σύμπαντος. Το Σύμπαν-Κόσμος γι’ αυτούς τους δύο μεγάλους φιλοσόφους και διανοητές αποτελεί μια ολότητα, η οποία είναι άπειρη και αδιαχώριστη και περικλείει εντός της καθετί υπαρκτό και ανύπαρκτο, ορατό και αόρατο για τις αισθήσεις του ανθρώπου. Για τους ανωτέρω Φιλοσόφους αλλά και πολλούς άλλους, όπως και για τους περισσότερους επιστήμονες ο Κόσμος είναι άπειρος και δεν είναι μόνο Κόσμος, αλλά είναι και Θεός! Ένας Θεός «πρωταρχή του κόσμου τέλειος και ως τέλειος ακατάλυτος».
Εφόσον λοιπόν ο Κόσμος είναι μια ολότητα, . «η οποία εξ ορισμού είναι άπειρη, τότε και ο Θεός είναι άπειρος και αυτό, γιατί μέσα σ’ ένα άπειρο Σύμπαν-Κόσμο δεν μπορεί τίποτα να τον περιορίσει.» (13)
Κατά τον Παν. Κανελλόπουλο, .
«Το ανθρώπινο πνεύμα γνωρίζει ότι δεν μπορεί να γνωρίσει τον εαυτόν του. Αν γνώριζε τον εαυτό του, δηλαδή τη σχέση του χρόνου με την αιωνιότητα, που σημειώνεται μέσα του, δε θα ’ταν ανθρώπινο πνεύμα, αλλά θα ’ταν το ίδιο το παγκόσμιο πνεύμα.» Διερωτάται δε, αν αυτό το «παγκόσμιο πνεύμα θα ’λεγε ποτέ του «εγώ», όπως λέει το ανθρώπινο πνεύμα, ή ίσως λέει μονάχα εσύ απευθύνοντας το λόγο στο Θεό» (14).
Κατά τον ομιλούντα η Ιδέα της Αθανασίας είναι συνυφασμένη με την ιδέα της Αιωνιότητας και η Αιωνιότητα με το Χρόνο, ο δε Χρόνος ενυπάρχει στα πάντα καθώς και μέσα στην ψυχή του ανθρώπου ως ψυχοενέργεια.
Η συναίρεση χρόνου και χώρου, η οποία συντελείται μέσα στην ψυχή του ανθρώπου μετουσιώνεται σε Αιωνιότητα, γι’ αυτό και καμιά ύπαρξη δεν μπορεί να καταλήξει στην ανυπαρξία με την έννοια του μηδενός. Η κάθε ύπαρξη είναι αιώνια, αθάνατη, γιατί διέπεται απ’ τους νόμους του Σύμπαντος Κόσμου, που το κρατούν ανώλεθρο και αείζωο.
Η καθημερινότητα είναι ο μεγάλος «δάσκαλος» του ανθρώπου, που τον διδάσκει ότι στη Φύση η γέννηση, η ζωή και ο θάνατος οδηγούν στην αναγέννηση. Και μόνο το ότι ο ανθρώπινος Νους σκέφτηκε την εκφορά του Λόγου για την Αιωνιότητα, τοποθετεί τον ίδιο τον άνθρωπο στον άπειρο συμπαντικό ωκεανό της αέναης έρευνας και αναζήτη-σης, δηλαδή μέσα στην πηγή της Ζωής και το Νόημά της!
Δεν είναι λοιπόν ακατανόητο, γιατί ο άνθρωπος κατατρύχεται από την Αιωνιότητα. Αυτό συμβαίνει γιατί η Αιωνιότητα τον περικλείει μέσα της αλλά και ο άνθρωπος την περικλείει μέσα του ως πρωταρχή του Κόσμου!
Με τα «αν» και τις «εικασίες» χωρίς καμία έστω μικρή Επιστη-μονική και Πρακτική Φιλοσοφική τεκμηρίωση των σκέψεων και από-ψεων, δεν είναι δυνατό να μην «προκαλείται» η ανθρώπινη νοημοσύνη και μάλιστα στη σημερινή εποχή, που το Πνευματικό επίπεδο είναι τόσο υψηλό! Τόσο η Επιστήμη, όσο και η Πρακτική Φιλοσοφία, μας δείχνουν την προσπάθεια και τον ασταμάτητο αγώνα του ανθρώπου να δημιουργήσει Πολιτισμό - Ιστορία και να φτάσει σ’ ένα επίπεδο σκέψης τέτοιο, ώστε να δύναται να συλλάβει, να κατανοήσει και να ερμηνεύσει, όσο γίνεται καλύτερα το Νόημα της Ζωής όχι μόνο του ανθρώπου αλλά και του Σύμπαντος Κόσμου.
Μέσα από ένα συνεχή πνευματικό αγώνα, που τον έταξε η φύση του, ο άνθρωπος αποκτά τη γνώση, η οποία πηγάζει μέσα από τις αέναες διεργασίες μιας Φυσικής Ηθικής Ελευθερίας. Η δυσκολία λοιπόν δεν είναι τόσο να διατυπώσουμε μια θεωρία, αλλά αυτή η θεωρία θα πρέπει να στηρίζεται πάνω σε βάθρα γερά και ακατάλυτα και όχι μόνο αυτό. Θα πρέπει να έχει και τη δυνατότητα της ευπλασίας, να επιδέχεται και να προσαρμόζει στο κυρίως σώμα της νέα επιστημονικά δεδομένα αλλά και νέες φιλοσοφικές θεωρήσεις, ώστε το οικοδόμημά της να αντέχει, τόσο στα επιτεύγματα της Επιστήμης, όσο και της Φιλοσοφίας του «Ορθού Λόγου» στους αιώνες.. Με θεωρίες, όπως αυτή για ένα Υπερπαγκόσμιο Πνεύμα-Θεό, που αιωρείται πάνω από το παγκόσμιο Πνεύμα, ο άνθρωπος θα πελαγοδρομεί στις θάλασσες της άγνοιας, του φόβου και του αβέβαιου.
Όσο για το «εγώ», που αναφέραμε πιο πάνω, το ανθρώπινο Πνεύμα γνωρίζει, τι δεινά έχει επιφέρει αυτό το απάνθρωπο «εγώ» του, τόσο στη δική του κοινωνία, όσο και στις κοινωνίες των άλλων Όντων και Πραγμάτων. Σήμερα που ο άνθρωπος μέσα από μια εξελικτική διαδικασία έφτασε στο σημείο να λογίζεται Πνευματικό όν και να φτάνει στο πνευματικό εκείνο επίπεδο, ώστε ο εγκέφαλός του να ερευνά τον εαυτό του σε συνάρτηση με το Σύμπαν, να θεάται και να εξετάζει τον Κόσμο με την Ολιστική του έννοια, δηλαδή ως ένα ενιαίο πολυπλοκότατο σύνολο, τόσο Υλικά, όσο και Πνευματικά, μπορεί κάλλιστα να κατανοήσει ότι ο Νους του είναι έκφανση ενός Συμπαντικού-Παγκόμιου Νου, που είναι η Υπέρτατη έννοια Αγάπης, ενός Φυσικο-πνευματικού Θεού και όχι ενός Υπερπαγκόσμιου Νου-Θεού.
Οι Νεοπλατωνικοί πίστευαν ως μόνο άπειρο και απόλυτο το Θεό. Είναι γνωστό ότι ο Χριστιανισμός εγκολπώθηκε τις απόψεις των Νέοπλατωνικών φιλοσόφων, που θεωρούσαν τον Κόσμο πεπερασμένο, επειδή αυτόν τον Κόσμο τον δημιούργησε ο Θεός!
Στον Κόσμο του Απόλυτου, δεν υπάρχει θέση για τη Διαρχία. Το Απόλυτο δε χωρίζεται σε δύο φάσεις, Πνεύμα και Ύλη. «Ένα είναι το Απόλυτο / Ένα Θεός και Κόσμος! (15)
Σ’ αυτό το σημείο θα πρέπει να αναφερθούμε και στους λεκτικούς όρους «άπειρο» και «πεπερασμένο», δηλαδή τι αντιπροσωπεύουν και εκφράζουν ως έννοιες, τόσο Επιστημονικά , όσο και Ιδεαλιστικά Φιλοσοφικά.
Αν το Σύμπαν είναι «άπειρο» ή «πεπερασμένο», είναι ένα ερώτημα, που μέχρι σήμερα δεν έχει απαντηθεί! Μάλιστα οι Αστρονόμοι, οι Αστροφυσικοί και οι Κοσμολόγοι είναι πολύ προσεκτικοί, όταν αναφέρονται στο αν το Σύμπαν είναι άπειρο ή πεπερασμένο, επειδή όλες οι παρατηρήσεις τους και τα στοιχεία που συλλέγουν, γίνονται σ’ ένα Σύμπαν, που μπορεί ο άνθρωπος να συλλάβει, δηλαδή στο ορατό Σύμπαν, που αναλογεί σ’ ένα περιορισμένο χώρο (τμήμα) του Σύμπα-ντος στο σύνολό του. Για τους Επιστήμονες το ορατό Σύμπαν, που αντιλαμβανόμαστε, είναι αυτές οι περιοχές του, όπου οι ακτίνες φωτός, δηλαδή τα φωτεινά σήματα, που εκπέμφθηκαν κατά τη Μεγάλη Έκρηξη (Big Bang), έφτασαν σε μας.
Με τη Θεωρία της Γενικής Σχετικότητας του Αϊνστάιν ανακαλύφτηκε ότι το Σύμπαν διαστέλλεται. Η έρευνα για τη διαστολή του Σύμπαντος μάς έκανε γνωστό ότι κάθε μέρα το ορατό Σύμπαν διευρύνεται τόσο, όση είναι η απόσταση που διανύει το φως σε διάστημα μιας μέρας. Επομένως αυτό, που βλέπουν και μελετούν οι Επιστήμονες δεν είναι το άπειρο, αλλά είναι ένα απειροελάχιστο τμήμα του Όλου.!
Ο λεκτικός όρος «πεπερασμένο» χρησιμοποιείται τόσο από την Επιστήμη, όσο και από τη Φιλοσοφία, με διαφορετικό βέβαια τρόπο από την κάθε μία. Το Σύμπαν κατά τον Αϊνστάιν είναι «γεωδαισιακά απεριόριστο». Η λέξη όμως «απεριόριστο» μας παραπέμπει στη λέξη άπειρο, δηλαδή σ’ ένα Σύμπαν δίχως όρια.
Κατά την Ιδεαλιστική Ενιστική θεώρηση του Κόσμου το Σύμπαν εκλαμβάνεται ως «πεπερασμένο», τόσο ως προς το Χώρο, όσο και ως προς το Χρόνο, γιατί μόνο το πεπερασμένο είναι αυτό, το οποίο προϋποθέτει ένα Δημιουργό – Θεό του Κόσμου, που είναι Άπειρος και Απόλυτος.
Εδώ θα πρέπει να κατανοήσουμε την εννοιολογική σημασία που αποδίδεται από Ιδεαλιστικής άποψης στο λεκτικό τύπο «πεπερασμένο» και στα λεκτικά σύνολα πεπερασμένος χώρος, πεπερασμένος χρόνος, πεπερασμένη ζωή, πεπερασμένο πνεύμα κ. α. Κατά την άποψη λοιπόν της Ιδεαλιστικής Ενιστικής Θεωρίας τα πάντα στο Χώρο και στο Χρόνο είναι «πεπερασμένα», αλλά και ο ίδιος ο Χωρόχρονος είναι πεπερασμένος. Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι η λέξη «πεπερασμένο» κρύβει μέσα της και την έννοια του Θανάτου, τόσο της ύλης, του χώρου και του χρόνου, όσο και του πνεύματος. Άρα πολύ εύκολα συμπεραίνεται από τον απλό άνθρωπο ότι τα πάντα διέπονται από Θάνατο, μη αναγνωρίζοντας την Αφθαρσία της Ύλης και κατ’ επέκταση και του Πνεύματος, που είναι ιδιότητα της ύλης.
Είναι σεβαστή η κάθε φιλοσοφική άποψη. Ο σημερινός στοχαστής όμως δεν πρέπει να είναι δογματικός, όταν αναφέρεται σε έννοιες τόσο δύσκολες και δυσεπίλυτες. Το πνεύμα του πρέπει να διέπεται από την ελευθερία της βούλησής του, ώστε να μελετά όλες τις υπάρχουσες θεωρίες και όπου υπολείπονται αντικειμενικών αλλά και υποκειμενικών κριτηρίων να τις αναθεωρεί, να τις συμπληρώνει, αλλά και να προτείνει νέες, που ασφαλώς θα πρέπει να έχουν εκτός από φιλοσοφική και μια επιστημονική πλέον τεκμηρίωση, έστω και μικρή.
Ο συγκερασμός των δύο αναφερθέντων Ρευμάτων Σκέψης, δηλαδή της Επιστημονικής και της Φιλοσοφικής, θα μας δώσει τη δυνατότητα να βαδίσουμε σε νέους δρόμους Γνώσης και να αναθεωρήσουμε κάποιες Ιδέες και Σκέψεις μας, για το Νου, την Ψυχή, τη Συνείδηση, τα Όντα, το Θεό και τον Κόσμο και να διερωτηθούμε, εάν όλα αυτά μαζί λειτουργούν και συλλειτουργούν ως μια αδιαίρετη Ενότητα, που μας κάνει το «Ένα» και εάν αυτό, είναι το Απόλυτο, το Απόλυτο Ένα.!
Ο Κόσμος και μαζί του ο άνθρωπος ζει τη δική του αιωνιότητα, βαδίζοντας μέσα στο Χώρο και το Χρόνο (Χωρόχρονο) του Απόλυ-του Ένα. Ο άνθρωπος είναι η Έλλογη εκδήλωσή του. Ήρθε και θα έρχεται μέσα απ’ τον Κόσμο και θα οδοιπορεί συνέχεια μέσα στο Απόλυτο-Άπειρο του Είναι και του Πνεύματός του με οποιαδήποτε μορφή η Φύση τού δώσει και όλες του οι ενέργειες θα γίνονται στο Χωρόχρονο.
Είναι προφανές ότι, η ανθρώπινη διάνοια με την «ελευθερία της βούλησης» και της σκέψης, θα έρθει η στιγμή, που θα στοχάζεται στις θάλασσες του Υπαρκτού και θα δημιουργεί στο ανέσπερο Φως του Ιδεατού.!
Σας ευχαριστώ πολύ, που με ακούσατε.
Αθήνα 06 Μαρτίου 2017
Σωκράτης Μελισσαράτος
..................................................................................................................................................
Πηγές:
(Οι παραπομπές του παρόντος κειμένου, 1 - 15, είναι στο έργο του συγγραφέα "Στο Υφαντό του Σύμπαντος Κόσμου"), Εκδόσεις Λεξίτυπον, Αθήνα, 2015.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου