ΜΑΝΟΛΗΣ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΣ
(1919 - 1992)
ΕΛΛΑΔΑ
ΚΑΙ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ
ΚΑΙ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ
[...] Ο αθλητισμός στην αρχαία Ελλάδα εντάσσεται μέσα στο σύνολο της κοινωνικής ζωής του ανθρώπου και αποτελεί ένα άρρηκτο κομμάτι της παιδείας του. Η ελληνική έννοια της παιδείας, έχει περιεχόμενο εξαιρετικά πλατύ και βαθύ. Αυτό σημαίνει την καλλιέργεια του ακέραιου ανθρώπου, αυτού που δεν χωρίζεται σε σώμα και πνεύμα, γιατί το πνεύμα δεν υπάρχει χωρίς το σώμα και το σώμα δεν έχει νόημα χωρίς το πνεύμα.
Ο Δισκοβόλος του Μύρωνος
Η πιο αντιπροσωπευτική πνευματική μορφή του αρχαίου κόσμου, ο Σωκράτης, ζει, εμπνέεται και διαλέγεται
μέσα στα γυμνάσια της Αθήνας, εκεί όπου οι νέοι αθλούνται γυμνοί..θαυμάζει τη σωματική τους ομορφιά και την αλκή και προχωρεί στην άσκηση της ψυχής τους. Κορυφαία και αντιπροσωπευτική έκφραση του αθλητισμού στην αρχαία Ελλάδα στάθηκαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες.[...] Η πρώτη Ολυμπιάδα, χρονολογείται το 776 π. Χ.
Η καλλιέργεια του αθλητικού πνεύματος στην αρχαία Ελλάδα εδράζεται στις ίδιες εκείνες πνευματικές βάσεις όπου εδράζονται και οι λοιπές πολιτιστικές αξίες του ελληνικού πολιτισμού. Και πρώτη ανάμεσα σ' αυτές στέκεται η απελευθέρωση του ανθρώπου από τη δεσποτεία κάθε μορφής. Η θρησκευτική πίστη των Ελλήνων δεν τους στερεί την ανθρώπινη ελευθερία και σαν συνέπεια δεν τους απαλλάσσει από την ανθρώπινη ευθύνη. Η κοινωνική πειθαρχία και η υπαγωγή στους νόμους της πολιτείας αποτελεί υποχρέωση ελεύθερων και υπεύθυνων πολιτών. Ο Νόμος για τον αρχαίο Έλληνα δεσμεύει και τους Θεούς και τους ανθρώπους και τους άρχοντες και τους αρχομένους. Για να κατορθώσει ο άνθρωπος να ζήσει με μια τέτοια υπεύθυνη ελευθερία, έχει ανάγκη να πιστεύει στον εαυτό του, αυτό θα πει στο κορμί του και στο πνεύμα του, με μια λέξη στην υπέρτατη αξία της ανθρώπινης ζωής.
Η ορατή εικόνα της θεότητας είναι ο ίδιος ο άνθρωπος, αφού και οι Θεοί των Ελλήνων έχουν όλα και μόνο τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου στην ιδεατή μορφή τους. Η σωματική τελειότητα, "το καλόν" αποτελεί για τον Έλληνα ομοίωση προς το Θεό, η σωματική αλκή είναι έκφραση αυτής της θεϊκής ομοίωσης, το ίδιο καθώς και η άλλη αρετή, αυτή που εμείς ονομάζουμε ψυχική. [...] Το περιλάλητο ιδανικό του "καλού κ'αγαθού" είναι ένα ιδανικό που δεν μεταφράζεται και δεν κατανοείται έξω από την αρχαία Ελλάδα. [...]
Μανόλης Ανδρόνικος
Το στάδιο της Ολυμπίας χρονολογείται στα μέσα του 4ου αι. π. Χ. Το μήκος του είναι 192,27 μ. δηλ. 600 ολυμπιακά πόδια. Η καμαρωτή δίοδος, η κρυπτή, που συνέδεε το στάδιο με το ιερό, κατασκευάστηκε στην ελληνιστική εποχή. Ήταν η επίσημη είσοδος του σταδίου από όπου έμπαιναν οι Ελλανοδίκες και οι αθλητές.
*
Οι dromoi logotexnias, παραθέτουν το ποίημα του Θηβαίου αρχαίου λυρικού ποιητή Πίνδαρου σε
μετάφραση Νίκου Γρηγοριάδη,
ΟΛΥΜΠΙΟΝΙΚΟΣ 14ος
Στον Ασώπιχο τον Ορχομένιο, νικητή στη σταδιοδρομία (488 π.Χ.)
Α
Τύχατε κλήρο τα νερά του Κηφισού
και μένετε στη χώρα με τα ωραία άτια,
πολυτραγουδημένες Χάριτες,
βασίλισσες του πλούσιου Ορχομενού,
προστάτιδες των παλαιών Μινύων,
ακούστε που παρακαλώ γιατί πάντοτε οι θνητοί
και τα τερπνά και τα γλυκά με σας τα πετυχαίνουν
και τη σοφία δηλαδή, την ομορφιά, τη δόξα.
Γιατί ακόμα κι οι θεοί χωρίς τις θείες Χάριτες
δεν κυβερνούνε τους χορούς και τα συμπόσια-
αυτές επιστατεύουνε σ’ όλα τα ουράνια έργα
κι έχουν στήσει τους θρόνους τους
κοντά στον Πύθιο Απόλλωνα με τα χρυσά τα τόξα,
και την αιώνια σέβονται ισχύ του Ολύμπιου Δία.
Β
Σεβάσμια Αγλαΐα εσύ κι εσύ φιλόμουση Ευφροσύνη,
κόρες του παντοδύναμου θεού, παρακαλώ εισακούστε με!
κι εσύ Θάλεια φιλόμολπη που καμαρώνεις
για την τρανή την τύχη σου να βλέπεις
τούτη την επινίκια πομπή που πάει ελαφροπάτητη.
Ηρθα με στίχους λυγερούς τον Ασώπιχο να υμνήσω
και με αρμονία λυδική, γιατί Ολυμπιονίκης
είναι η Μινύα με τη δική σου χάρη.
Τώρα στο σκοτεινό της Περσεφόνης παλάτι άμε, Ηχώ,
να φέρεις το λαμπρό μαντάτο στο γονιό του, τον Κλεόδαμο.
στεφάνωσε την νεαρή του κόμη.
Πίνδαρος ο Θηβαίος
.................................................................................................................................
μετάφραση Νίκου Γρηγοριάδη,
ΟΛΥΜΠΙΟΝΙΚΟΣ 14ος
Στον Ασώπιχο τον Ορχομένιο, νικητή στη σταδιοδρομία (488 π.Χ.)
Α
Τύχατε κλήρο τα νερά του Κηφισού
και μένετε στη χώρα με τα ωραία άτια,
πολυτραγουδημένες Χάριτες,
βασίλισσες του πλούσιου Ορχομενού,
προστάτιδες των παλαιών Μινύων,
ακούστε που παρακαλώ γιατί πάντοτε οι θνητοί
και τα τερπνά και τα γλυκά με σας τα πετυχαίνουν
και τη σοφία δηλαδή, την ομορφιά, τη δόξα.
Γιατί ακόμα κι οι θεοί χωρίς τις θείες Χάριτες
δεν κυβερνούνε τους χορούς και τα συμπόσια-
αυτές επιστατεύουνε σ’ όλα τα ουράνια έργα
κι έχουν στήσει τους θρόνους τους
κοντά στον Πύθιο Απόλλωνα με τα χρυσά τα τόξα,
και την αιώνια σέβονται ισχύ του Ολύμπιου Δία.
Β
Σεβάσμια Αγλαΐα εσύ κι εσύ φιλόμουση Ευφροσύνη,
κόρες του παντοδύναμου θεού, παρακαλώ εισακούστε με!
κι εσύ Θάλεια φιλόμολπη που καμαρώνεις
για την τρανή την τύχη σου να βλέπεις
τούτη την επινίκια πομπή που πάει ελαφροπάτητη.
Ηρθα με στίχους λυγερούς τον Ασώπιχο να υμνήσω
και με αρμονία λυδική, γιατί Ολυμπιονίκης
είναι η Μινύα με τη δική σου χάρη.
Τώρα στο σκοτεινό της Περσεφόνης παλάτι άμε, Ηχώ,
να φέρεις το λαμπρό μαντάτο στο γονιό του, τον Κλεόδαμο.
Είδες, να πεις, ότι ο γιος του στης Πίσας την πανέμορφη
κοιλάδα με τα φτερά των ένδοξων επάθλωνστεφάνωσε την νεαρή του κόμη.
Πίνδαρος ο Θηβαίος
.................................................................................................................................
1. Το πεζό κείμενο είναι απόσπασμα από την εισαγωγή του Μανόλη Ανδρόνικου στο βιβλίο "ΟΙ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ", εκδ. Γεώργιος Α. Χριστόπουλος,
Γιάννης Κ. Μπαστιάς.
2. Η μετάφραση του ποιήματος "ΟΛΥΜΠΙΟΝΙΚΟΣ 14ος" του Πινδάρου είναι του Νίκου
Γρηγοριάδη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου