«Η σ α ΐ α ς»

Η Σ Α Ϊ Α Σ

(759 - 700 π. Χ.)

« Κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Ιερουσαλήμ, ο προφήτης Ησαΐας έγινε μια από τις μεγαλύτερες μορφές της ιστορίας του εβραϊκού λαού. Δεν είχε τη στενότητα πνεύματος του Αμώς, και οι αντιλήψεις του παρουσίαζαν ένα πολιτικό με βαθιά σκέψη. Βέβαιος πως το μικρό ιουδαϊκό βασίλειο δε θα μπορούσε να αντισταθεί στη δύναμη των Ασσυρίων, ακόμα κι αν εξασφάλιζε τη βοήθεια των Αιγυπτίων , παρακάλεσε το βασιλέα Άχαζ και ύστερα το βασιλέα Εζεκία να παραμείνει ουδέτερος στην πολεμική σύρραξη μεταξύ Ασσυρίας και Εφραίμ. Πρόβλεψε, όπως ο Αμώς και ο Ωσηέ, την πτώση της Σαμάρειας και το τέλος της βασιλείας του Βορρά.   Όταν όμως η Ιερουσαλήμ πολιορκήθηκε από τους Ασσυρίους, συμβούλεψε το βασιλέα Εζεκία ν' αντισταθεί. Η αιφνίδια αναχώρηση των στρατιών του Σενναχερίβ δικαίωσε τις απόψεις του και του έδωσε μεγάλο κύρος μεταξύ του λαού και των αρχόντων.

Συμβούλευε πάντα την εξουσία να ενεργεί με δικαιοσύνη και να αφήνει όλα τα άλλα στον Γιαχβέ, που θα καταστρέψει τελικά την Ασσυρία, αφού επί ένα διάστημα την χρησιμοποιήσει σαν όργανό του. Όλα τα έθνη που είχε γνωρίσει ο Ησαΐας, πίστευε πως επρόκειτο να καταστραφούν από τον Γιαχβέ. Και πράγματι, η χώρα των Μωαβιτών, η Συρία, η Αιθιοπία, η Αίγυπτος, η Βαβυλών και η Τύρος συντρίφτηκαν, όπως πρόβλεπε. Ο εξοντωτικός πόλεμος του προφήτη εναντίον των εχθρών του έθνους του, οι αδιάκοπες και υπερβολικές κατάρες ζημιώνουν κάπως το βιβλίο του Ησαΐα, όπως άλλωστε και ολόκληρη την προφητική λογοτεχνία της Βίβλου.

Αυτό όμως δεν τον εμπόδισε να καταφέρει τα κτυπήματά του και να καταγγέλλει με « φωνή σάλπιγγας» την οικονομική εκμετάλλευση του λαού και την απληστία των πλουσίων. Στο παρακάτω απόσπασμα η ευγλωττία του φθάνει στο ζενίθ της αποδόσεως, που έφθασε ποτέ η Παλαιά Διαθήκη, και είναι ένα από τα καλύτερα αποστάγματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας: » (σελ. 42-43)

***

« Ο Κύριος εξεγείρεται για να δικάση

Και ίσταται δια να κρίνη τους λαούς.

Ο Κύριος θέλει εισέλθει εις κρίσιν

Μετά των πρεσβυτέρων του λαού αυτού

Και μετά των αρχόντων αυτού.

Διότι εσείς καταφάγατε τον αμπελώνα

Τα αρπαγέντα του φτωχού είναι εν ταις οικίας υμών.

Διατί καταδυναστεύετε τον λαόν μου

Και καταθλίβετε τα πρόσωπα των πτωχών;

Λέγει ο Κύριος των δυνάμεων.

................................................................................................             

Ουαί εις εκείνους, οίτινες ενώνουσιν οικίαν με οικίαν

Και συνάπτουσιν αγρόν επί αγρόν, εωσού μη μείνη τόπος

Δια να κατοικούσι μόνοι

εν τω μέσω της γης.

................................................................................................

Ουαί εις τους ψηφίζοντας ψηφίσματα άδικα,

Και εις τους γραμματείς τους γράφοντας καταδυνάστευσιν

Δια να στερήσωσι τον πένητα από της κρίσεως

Και διά να αρπάσωσι το δίκαιον

Των πτωχών του λαού μου,

Διά να γίνωσιν λάφυρον αυτών αι χήραι

Και να γιμνώσωσι τα ορφανά!

Και τι θέλετε κάμει εν τη ημέρα της επισκέψεως

Και εν τω ολέθρω, όστις θέλει έλθει μακρόθεν;

Προς τίνα θέλετε προστρέξει διά βοήθειαν;

Και που θέλετε αφήσε την δόξα σας; »           (σελ. 43-44)

Η σ α ΐ α ς

***

Αγνώστου  ποιητή

(597 π. Χ.)

«Αφού ο Ναβουχοδονόσορ κατέλαβε την Ιερουσαλήμ κατακαίοντάς την μέχρι του τελευταίου σπιτιού της και καταστρέφοντας το ναό του Σολομώντος, εξανδραπόδισε ολόκληρο σχεδόν τον πληθυσμόν της και τον οδήγησε στην αιχμαλωσία. Σ' αυτό το θλιβερό ταξίδι ένας Ιουδαίος ποιητής συνέθεσε ένα ποίημα που άξια κατατάχθηκε ανάμεσα στα καλύτερα και δραματικότερα  ποιήματα που γράφτηκαν ποτέ:»  (ελ. 45)

«Επί των ποταμών της Βαβυλώνος, εκεί εκαθίσαμεν

Και εκλαύσαμεν, ότε ενεθυμήθημεν την Σιών..

Επί τας ιτέας εν μέσω αυτής

Εκρεμάσαμεν τας κιθάρας ημών.

Διότι οι αιχμαλωτίσαντες ημάς

Εκεί εζήτησαν παρ' ημών λόγους ασμάτων..

Και οι ερημώσαντες ημάς, ύμνον, είπον:

Ψάλατε εις ημάς εκ των ωδών της Σιών.

Πώς να ψάλωμεν την ωδήν του Κυρίου

Επί ξένης γης;

Εάν σε λησμονήσω Ιερουσαλήμ,

Άς λησμονήση η δεξιά μου!

Ας κολληθή η γλώσσα μου

Εις τον ουρανίσκον μου,

Εάν δεν σε ενθυμώμαι.

Εάν δεν προτάξω την Ιερουσαλήμ

Εις την αρχήν της ευφροσύνης μου!»     (σελ. 45-46)

Αγνώστου ποιητή

.............................................................................................................................................................

Από τη Νέα Παγκόσμια ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ , Ρίτας Μούμη -Παπά, Τόμ. Α΄ , ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΙΟΣΚΟΥΡΟΙ.