Τρίτη 29 Αυγούστου 2023

Βιογραφικές σημειώσεις ενός γιατρού





ΣΤΑΘΗΣ ΚΟΓΙΑΣ

(Ποιητής - Συγγραφέας)

Γεννήθηκε στην πόλη του Βόλου το 1937, και η παιδική και εφηβική του ηλικία μέχρι το 1956, που τελείωσε στη Λάρισα το Γυμνάσιο, είναι όλη η τραγική και φοβερή περίοδος του Β’ πολέμου και του εμφυλίου. Πολλά παιδιά αυτής της περιόδου έζησαν “από τύχη”, όπως πιστεύει ο ίδιος, έχουν ιδιαίτερη, τραυματική ψυχολογία. Κάτω από απερίγραπτες συνθήκες, τελείωσε την Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Πήρε την ειδικότητα του Παθολόγου και του Καρδιολόγου, άσκησε την Ιατρική σε Νοσοκομεία, Άσυλο Ανιάτων, ΙΚΑ, και ιδιωτικά, επί δεκαετίες. Λατρεύει την αρχαία ελληνική Σκέψη και Τέχνη, την Φιλοσοφία, τις Θετικές Επιστήμες, την Βιολογία και Ψυχολογία.
Εκφράζει με την Ποίηση το μυστήριο και το θαύμα της Ζωής, την ανθρώπινη μοίρα και συνείδηση, στον άπειρο Χώρο και Χρόνο του Σύμπαντος…

***

Οι "dromoi logotexnias", φιλοξενούν ένα υπέροχο κείμενο του εκλεκτού Γιατρού, Ποιητή-Συγγραφέα,  Στάθη Κόγια.

Βιογραφικές σημειώσεις ενός γιατρού

Γράφει: ο Στάθης Κόγιας

Αντί προλόγου

Στις λίγες σελίδες που ακολουθούν γράφονται σκέψεις και συλλογισμοί ενός ανθρώπου. Είναι ένα είδος αποστάγματος και εμπειρίας μέσα από τα γεγονότα και τη γνώση της ζωής του. Μπορεί να χαρακτηριστεί και σαν ένα είδος απολογισμού και αυτοκριτικής. Όποιος σταθεί τυχερός (το λέει ένας γιατρός) και φτάσει σε μεγάλη ηλικία, τότε, εμπειρία και γνώση γίνεται απόσταγμα ζωής.
Έτσι, οι λίγες σελίδες, μπορεί να διαβαστούν και να γίνουν αφορμή για αναστοχασμό. Η “αποδοχή” τους δεν είναι ο λόγος της γραφής τους.
Ίσως, ένα “ευχαριστώ” της συνείδησής του για την ίδια τη ζωή που έζησε και την αγάπη που πήρε και έδωσε με άλλους ανθρώπους. Τα υπόλοιπα διαγράφονται από τη μνήμη του και την ψυχή του.

Το αιώνιο γίγνεσθαι δημιουργεί και καταστρέφει με τις δυνάμεις του, τους νόμους του και την τυχαιότητα που οδηγεί στην πολυπλοκότητα και την εξέλιξη, στο “πάντα ρει, και ουδέν μένει”. Εξορθολογισμός και εκλογίκευση είναι ζήτημα της ανθρώπινης νόησης και συνείδησης και η ηθική, κορυφαία λειτουργία της, και έτσι ο κόσμος αποκτά νόημα, τάξη και σκοπό. Πολλά φωτεινά μυαλά φτάνουν στην ανθρωποκεντρική φιλοσοφική άποψη ότι ο κόσμος που ζούμε “δεν υπάρχει χωρίς την ανθρώπινη συνείδηση”.. Αυτές οι φιλοσοφικές, διανοητικές ακροβασίες, συνέβαλαν και συμβάλλουν στην οργάνωση της κοινωνίας και του πολιτισμού, και ο εγκέφαλος αναδεικνύεται το κορυφαίο όργανο και “ψυχή” του μέχρι σήμερα γνωστού σύμπαντος. Η λειτουργία του με την έρευνα ερμηνεύει την ύπαρξη του ανθρώπου και του φυσικού περιβάλλοντος και οδηγεί στην αυτογνωσία του, στην κορυφή του φαινομένου της ζωής, και το σεβασμό της.

Τέλος, έκσταση και θαυμασμός για την φύση και τα δημιουργήματά της.

Από Τύχη (τύχη και αναγκαιότητα, Ζακ Μονό) ή Δημιουργία (Εσύ ο μικρούλης Θεός, Πιερ Γκρασσέ) δεν έχει σημασία. Επιβάλλεται δέος και σεβασμός αντί για διανοητικές “μονομαχίες” και αδιέξοδα. Η απόλυτη αλήθεια δεν είναι εφικτή (Γκέντελ) και η φύση προτιμά να κρύβεται (Ηράκλειτος).

Στους προσωκρατικούς, στον Αριστοτέλη, στον Πλάτωνα, τον Σωκράτη, στα essays του Ralph Waldon Emerson, σε λαμπρά λήμματα και δοκίμια ποιητών (στην ανέμη του Ήλιου - Σωκ. Μελισσαράτος, και άλλα πολλά), στην ασκητική του Καζαντζάκη, και πλήθος άλλων φιλοσόφων και στοχαστών, μπορεί κανείς να κάνει ένα απίστευτα γοητευτικό διανοητικό ταξίδι, στον επικό αγώνα του ανθρώπου για την κατανόηση της ύπαρξής και του κόσμου. Τα βιβλία του Ιατρο-φιλοσόφου και ποιητή Ιάσονα Ευαγγέλου είναι ένα πνευματικό χρυσωρυχείο που είχα την τύχη να συναντήσω. Ανάγκη μας η “θεραπευτική” επικοινωνία με την τέχνη και την γνώση για τη ζωή μας και τις αντιξοότητές της.

Φίλε μου, καλή ανάγνωση.
Μέτρησα τους ανθρώπους έναν – έναν.
Ψηλά στους θώκους, μέτρησαν το πλήθος, την αγέλη.
Τους μοίρασαν, δικοί μου – δικοί σου, όπως τα πρόβατα οι τσοπαναρέοι.
Πλούτισαν από το κρέας, το γάλα, το μαλλί, τα κόκκαλα.
Σφύραγαν και σαλαγούσαν το πλήθος
στους δρόμους, τις πλατείες, τα εργοστάσια, τις εκκλησιές, τα γήπεδα.
Τους πούλησαν άχυρα συσκευασμένα που έγραφαν με πλαστές σφραγίδες
“Λαοκρατία“ – “Δημοκρατία“ – “Ισότητα“ και άλλα τέτοια,
σαν τους φτηνούς εμπόρους λαϊκών πανηγυριών.
Τους πλάνεψαν με ψεύτικες ελπίδες,
έχοντας για δόλωμα φλάμπουρα με τα όσια και τα ιερά.
Τους πούλησαν την ψυχή και το σώμα αγίων και ηρώων.
Πλαστογράφησαν τα σημάδια και τις ταμπέλες στα σταυροδρόμια της Ιστορίας.

Τους έκρυψαν ότι είναι πλασμένοι “κατ’ εικόνα και ομοίωσιν“,όχι αγέλη, ελεύθεροι να ζήσουν, να αμαρτήσουν και να μετανοήσουν, να χαρούν τη ζωή, την ομορφιά του κόσμου, να ψάξουν με την γνώση, να βρουν το δρόμο, να φτάσουν στην κορφή, στη θέαση του κόσμου, όπου η “ασήμαντη” ατομικότητα δεν είναι “τυχαία” συμμετοχή στο θαύμα της ζωής, στην αιωνιότητα, και δεν χρειάζεται “λογική” κατανόηση αλλά δέος και σεβασμό.

Από ψηλά,
δεν είδαν τα κουρασμένα βλέμματα, τα δακρυσμένα μάτια, τη λιγοστή χαρά να λάμπει φορές-φορές, τα πικρά χαμόγελα. Δεν άκουσαν το “έχει ο Θεός“, φάρμακο για όλα τα κακά και τις αναποδιές του κόσμου, το “ευχαριστώ“ που έβγαινε από τα έγκατα της ψυχής τους.

Άνθρωποι του καθημερινού μόχθου. Μεταξύ τους σοφοί χωρίς τίτλους και διατριβές, γεννημένοι και προικισμένοι να γίνουν ξεχωριστοί διανοούμενοι, εάν η ζωή και η τύχη δεν τους έβαζε στο κυνήγι της επιβίωσης, στα στενά σοκάκια της γειτονιάς. Χάθηκαν για πάντα, χωρίς να ξέρουν, χωρίς να κατακτήσουν τις κορυφές που μπορούσαν και άξιζαν, πίνοντας χύμα κρασί με λίγο τυρί και αλμυρές ελιές… Η ζωή τους ιστορίες βουβές και άγνωστες. Τραγωδίες σε χαμηλά σπίτια και μικρά δωμάτια. Ιστορίες πραγματικών ανθρώπων και όχι λογοτεχνικών ηρώων. Η τραγικότητα, ο πόνος, το μοιραίο, το μεγαλείο της αγάπης και του αλτρουισμού, τα χαμένα όνειρα, ξαπλωμένα σ’ ένα κρεβάτι φτωχικού δωματίου.
Παλιές φωτογραφίες, σημάδια του χθες, με πεθαμένους συντρόφους καλών ημερών, σκληρή απόδειξη της δύναμης του χρόνου και της τύχης που σκεπάζει στη λήθη τις ανθρώπινες ζωές.

Και μετά τίποτα, αφού τα χαμηλά σπίτια γκρεμίστηκαν και μεγάλες πολυκατοικίες έθαψαν στα θεμέλια τους την ιστορία τόσων ταπεινών ανθρώπων του χθες…
Ακατέργαστα διαμάντια με ρυτίδες και ροζιασμένα χέρια χαμένοι για πάντα στις φτωχογειτονιές της μεγάλης πόλης. Τσουγκρίζουν τα ποτήρια τους χωρίς να καταλαβαίνουν πως η ευλογία είναι μέσα στην ψυχή τους, μέσα στα κύτταρα του μυαλού τους. Είναι η μαγιά του καλού για το αύριο του Κόσμου. Με τη πίστη τους και το αίμα τους έγραψαν τον ματωμένο δρόμο της Ιστορίας για να γίνουν κάποιοι “μεγάλοι“, αγάλματα, πίνακες ζωγραφικής με λοφία, κορδέλες, παράσημα, μεγάλες φωτογραφίες με ύφος και υπεροψία γελοίου μεσσιανισμού. Πιστεύουν και ελπίζουν. Μακάρι κάποτε να δικαιωθούν.

Η ύπαρξη τους, συνείδηση και νόηση δεν είναι ένα “τίποτα”. Το είπε ο Παρμενίδης πριν χιλιάδες χρόνια αφοπλιστικά: “τό γὰρ αὐτὸ νοεῖν ἐστίν τε καὶ εἶναι”. Απάντηση στην άβυσσο της ανυπαρξίας και του μηδενισμού, ταυτίζοντας, ίσως υπερβατικά, ΥΛΗ και ΠΝΕΥΜΑ, ΖΩΗ και ΘΑΝΑΤΟ.

Απλά (όχι απλοϊκά), είμαστε ενσάρκωση και συνείδηση μέσα από μια αέναη, ίσως αιώνια, ατελεύτητη, πολύπλοκη ιερή διεργασία και εξέλιξη, ατομική προσωποποίηση ενός αιώνιου Γίγνεσθαι δημιουργίας, καταστροφής, αναγέννησης και ποικιλότητας μορφών ζωής. Αυτές οι οντότητες, είναι ικανές για αναπαραγωγή, σε συγκεκριμένες και μεταβαλλόμενες περιβαλλοντικές συνθήκες. Δομικοί λίθοι, τα υπάρχοντα γνωστά στοιχεία (υποατομικά - ατομικά - μοριακά και οι ιδιότητές τους και νόμοι) καταλήγουν στην πολυπλοκότητα και οργάνωση των βιολογικών μορίων (πρωτεϊνών, ενζύμων, ορμονών κλπ) και τελικώς στο θαυμαστό μεγαλείο του κυττάρου και όλη τη βιολογική κλίμακα (πολυκύτταροι οργανισμοί) μέχρι τον άνθρωπο, τον εγκέφαλό του, την συνείδησή του και την οργάνωση της κοινωνικής του συμβίωσης, σε αυτό που αποκαλείται πολιτισμός.

Ίσως εδώ “χάνεται” η έννοια του θανάτου (αθανασία των γονιδίων) μέσα στην αέναη και πολύπλοκη διεργασία, και η ατομικότητα αποκτά μια “ιερή τυχαιότητα” και όχι ένα “τίποτα”. Στο αιώνιο γίγνεσθαι, το άτομο, δηλαδή ο καθένας μας, τώρα, στο παρελθόν, και στο μέλλον, αποτελεί μορφοποίηση και μοναδική συνείδηση, θρίαμβο του βιολογικού φαινομένου της ζωής. Στοχασμός και περισυλλογή που πρέπει να καθορίζει την συμπεριφορά μας στη διάρκεια της ζωής μας.

Η επιστημονική προσέγγιση αυτή δεν ενέχει ουσιαστική διαφοροποίηση και αντιπαλότητα από την όποια θρησκευτική πίστη δεδομένου ότι ο άνθρωπος και γενικώς η ζωή είναι ιερό φαινόμενο και ο πλασμένος “κατ' εικόνα και ομοίωσιν” άνθρωπος, “οφείλει” να ερμηνεύει και να ερευνά την ύπαρξή του και το και το φυσικό περιβάλλον. Αυτό πρέπει να γίνεται, με τις ευλογίες του όποιου θρησκευτικού δόγματος. Η γνώση και κατανόηση τον οδηγεί στην αρμονία, τον σεβασμό και την αγάπη των συνανθρώπων του και όλου του έμβιου και φυσικού περιβάλλοντος, με το οποίο αποτελεί ενιαίο ζωντανό δημιουργικό σύνολο και η κάθε ύπαρξη έχει αυτονόητη αξία και ίσως, τελεολογικά, αποτελεί σκοπό του Κόσμου και όχι ένα τυχαίο Τίποτα. (Μέτρον πάντων χρημάτων εστίν Άνθρωπος).

Το συλλογικό ασυνείδητο του Γιούνγκ, η ανάλυση και χαρτογράφηση του DNA και η εκπληκτική διαπίστωση, χωρίς αμφιβολία, ότι αυτό είναι κοινό για όλες τις μορφές ζωής με ελάχιστες διαφορές, οδηγεί σε μια ολιστική θεώρηση του φαινομένου της ζωής και όλο του έμβιου κόσμου. Είναι αποτέλεσμα εξέλιξης με δυναμική σχέση και προσαρμογή με το φυσικό περιβάλλον, τις αλλαγές του και τους άτεγκτους φυσικούς νόμους. Αυτό δεν είναι Θρησκεία ή Μεταφυσική αλλά οι εσχατιές του νοείν του εκπληκτικού ανθρώπινου εγκεφάλου (κβαντική λειτουργία ?) ο οποίος με τις σύγχρονες κατακτήσεις (τεχνητή νοημοσύνη κλπ) οδηγεί τον άνθρωπο σε μια “ανώτερη” συνειδητότητα, “ανώτερη” ηθική, “ανώτερο” πολιτισμό, αρκεί να μην αυτοκαταστραφεί ο homo sapiens - sapiens. Παρανοϊκές ηγεσίες αιματοκύλισαν την ανθρωπότητα κατά την διάρκεια του 20ου αιώνα. Είναι υπαρκτός ο κίνδυνος παρανοϊκές ηγεσίες στον αιώνα που άρχισε να χρησιμοποιήσουν τις καταπληκτικές γνώσεις της βιολογίας, της πληροφορικής, της φυσικής κλπ., για να επιβάλλουν ένα νέο “2084” (΄Όργουελ) και ένα Νέο Θαυμαστό Κόσμο (Χάξλευ). Υπάρχουν περίεργα σημάδια.. Οι δυνάμενοι και αρμόδιοι έχουν υποχρέωση να διαβάσουν τα: "τείχη και σοφοί δὲ προσιόντων", ποιήματα του Καβάφη, πριν να είναι αργά.

Ψηλά στους θώκους, δέσμιοι και καθηλωμένοι στα πρωτόγονα ένστικτα του ερπετοειδούς εγκεφάλου τους και έχοντας για περιεχόμενο και σκοπό ζωής την
ζωώδη ικανοποίηση για δύναμη και εξουσία, πλούτο και γελοίο ναρκισσισμό, για διάκριση και ανύπαρκτη κληρονομική “ανωτερότητα”. Φαρισαίοι θρησκειών και ιδεολογιών επέβαλαν εξουσία και προκάλεσαν πολεμικές συγκρούσεις, υπεύθυνοι για τα ποτάμια αίματος στο φαύλο κύκλο της ιστορίας.

Αγνοούν ή και αδιαφορούν για τις σύγχρονες επιστημονικές κατακτήσεις που αναδεικνύουν τον πλανήτη Γη σε κάτι μοναδικό κοσμολογικά, και το φαινόμενο της ζωής, της νόησης και της συνειδητότητας, σε ένα κυριολεκτικά ασύλληπτο θαύμα που καλεί, που απαιτεί, δέος και σεβασμό. Η επιστημονική γνώση και έρευνα καταλήγει τελικώς στην απόκτηση πλούτου και στρατιωτικής ισχύος, και σε μια ανισότητα για τους πολλούς, η οποία από ένα σημείο και πέρα είναι αδύνατο να γεφυρωθεί. Ανίκανοι για υπέρβαση και στοχασμό, ψυχολογικά ανώριμοι. Το υπαρξιακό κενό της ζωής τους, την ανασφάλεια και τον φόβο του θανάτου, τα έκαναν, κατά Φρόυντ, ηδονή εξουσίας και ισχύος.

Ο φοβερός 20ος αιώνας αναδεικνύει τα δυο αντιφατικά στοιχεία του ανθρώπου. Τον homo sapiens sapiens με τις εκπληκτικές επιστημονικές κατακτήσεις στην φυσική, στο διάστημα, στην πληροφορική, στη βιολογία, στην ιατρική κλπ, και τον homo neanderthal με δυο τρομακτικούς παγκόσμιους πολέμους και πολλούς άλλους τοπικούς. Χρήση τοξικών αερίων και ατομικών βομβών με εκατομμύρια θύματα και ανυπολόγιστες υλικές καταστροφές. Βαριά σχιζοφρενική συνδρομή πασών των εξουσιών…

Σπουδαίο και σημαντικό γεγονός αυτού του αιώνα, η κόκκινη επανάσταση, η οποία σαν κοινωνική και οικονομική θρησκεία λατρεύτηκε από εκατομμύρια ανθρώπους και επικράτησε σχεδόν στον μισό πληθυσμό του πλανήτη. Η τραγική κατάληξή της και τα εκατομμύρια θύματα και μάρτυρές της, είναι αναμφισβήτητη απόδειξη του αυταρχισμού και της ψυχοπαθολογικής συμπεριφοράς της εξουσίας της, ή μάλλον του Ιερατείου. Η ιστορική, αντικειμενική μελέτη και αυτοκριτική έχει σημασία και αξία για το μέλλον του ανθρώπου. Κάθε προσπάθεια ερμηνείας με νεφελώδεις και άνευ περιεχομένου “μεταμοντέρνες” απόψεις, δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα. 

Αγνοήθηκε τι είναι ο άνθρωπος. Είδαν τη μάζα - την αγέλη, και όχι το άτομο, και η εξουσία - Μεσσίας, τσοπάνης της αγέλης. Αγνοήθηκε η βιολογική και ψυχολογική μοναδικότητα του ανθρώπου και η διαδραστική και διαλεκτική σχέση του με το φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον (τον Lysenko τον θυμάται κανείς;). Αγνόησαν την ιστορική αναγκαιότητα στην δημιουργία του κράτους - έθνους, θεοποιήθηκε η έννοια του προλεταριάτου και οδήγησαν μετά την συντριβή σε μια αχαλίνωτη παγκοσμιότητα και επικράτηση άγριου καπιταλισμού και την λαίλαπα του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου. Τεχνολογικός μεσαίωνας του 21ου αιώνα σε τραγικό αδιέξοδο με ανήθικες ανισότητες. Πλαστογραφία θρησκειών και ιδεολογιών, καλυμμένα με ένα κυνικό φαρισαϊσμό. Οι σημερινές επιστημονικές δυνατότητες είναι ικανές να αποκαταστήσουν και να προστατεύσουν το μοναδικό γαλάζιο πλανήτη. Είναι παντελώς ακατανόητο να επιχειρείται με τεράστιο κόστος και προηγμένη τεχνολογία, η αναζήτηση ίχνους ζωής στον Άρη και άλλους πλανήτες, όταν στον πανέμορφο γαλάζιο πλανήτη μας, καταστρέφεται το περιβάλλον και αφανίζεται η βιοποικιλότητα του. Συγχρόνως, εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν από έλλειψη νερού, τροφής, φαρμάκων κλπ. Οι “πολιτισμένοι”, ασφαλείς στον πλούτο και την κατανάλωσή τους, απλώς λυπούνται για τους αμέτρητους πεινασμένους και οργανώνουν φιλανθρωπικές αποστολές.

Το αποτέλεσμα.. Αγεφύρωτη οικονομική και επιστημονική γνώση, απειλή για το φυσικό περιβάλλον, ένας καζινο-καπιταλισμός με αντίπαλο - απάντηση τρομοκρατία επενδεδυμένη με θρησκευτικό και εθνικιστικό παραλήρημα. Όλοι εξοπλισμένοι όχι με ρόπαλα, αλλά με τρομακτικά όπλα μαζικής καταστροφής, έτοιμοι να “υπερασπιστούν” τα ιδανικά της θρησκείας, της δημοκρατίας, των δικαιωμάτων του ανθρώπου κλπ… Βαριά σχιζοφρενική συνδρομή πασών των εξουσιών.

Από το βάθος του παρελθόντος έρχεται η πλατωνική σκέψη - πρόταση, σοφή, ρεαλιστική, ανθρώπινη συμβουλή, αντάξια του είδους, εγγύηση για το μέλλον του πολιτισμού και του φυσικού περιβάλλοντος: “να άρχουν οι φιλόσοφοι ή να φιλοσοφούν οι άρχοντες”.

Αυτή η σκέψη ενέχει απίστευτη αλήθεια και αποτελεί το μοναδικό ίσως τρόπο κοινωνικής οργάνωσης και πολιτικής φιλοσοφίας και την λύση στον μέχρι σήμερα ματωμένο φαύλο κύκλο της ανθρώπινης ιστορίας. Η λακωνική αυτή διατύπωση περιλαμβάνει και υπερβαίνει όλες τις μέχρι σήμερα προσπάθειες κοινωνικής φιλοσοφίας και συμβίωσης των ανθρώπων. Ενέχει ρεαλισμό και φιλοσοφικό στοχασμό στο πλαίσιο μιας ανώτερης ηθικής, αρμονικής συνύπαρξης με τις γνώσεις και την εξέλιξη του ανθρώπου στο φυσικό περιβάλλον. Η φαιά ουσία να ελέγχει τον ερπετοειδή εγκέφαλο και όχι το αντίστροφο. Αυτό υπαγορεύει η σειρά εξέλιξης στη δομή και λειτουργία του ανθρώπινου εγκεφάλου. Διαφορετικά ο άνθρωπος και η ζωή γενικώς στον πλανήτη μπορεί να εξαφανιστεί προς “δόξαν” του homo sapiens sapiens, ο οποίος είναι δέσμιος των ενστίκτων του, όταν η συμπεριφορά του (πρωτόγονα ένστικτα και ορμέμφυτα - αρχέτυπα του Γιούνγκ) αναλύεται και ερμηνεύεται από την ψυχολογία. Τραγική ειρωνεία.. Αυτά υπήρξαν χρήσιμα για την επιβίωση, εξέλιξη και διαιώνισή του μέχρι σε κάποια φάση της ιστορίας του. Τώρα πλέον, τον απειλούν. Και ο νοών νοείτω.

Η αξία της κοινωνικής αυτής αρχής, βρίσκεται στην μέχρι σήμερα ιστορική διαδρομή της παγκόσμιας ιστορίας. Ερμηνεύει το ματωμένο φαύλο κύκλο της, ανεξάρτητα από φυλή, εποχή, θρησκεία και πολιτισμό. Στον πυρήνα της υπάρχουν οι υποχρεωτικές και απαραίτητες προϋποθέσεις που επιβάλλεται να χαρακτηρίζουν και να εφαρμόζουν οι άρχοντες όταν ασκούν εξουσία. Ο φαρισαϊσμός, η βια, η απληστία, η δημαγωγία, η διαφθορά και ο μεσσιανισμός, έχουν σαν αποτέλεσμα την στασιμότητα ή και την παλινδρόμηση των κοινωνιών και όχι την ευημερία και την πρόοδό τους. Αυτό διδάσκει η ιστορία και το κόστος της ανθρωπότητας είναι πολύ μεγάλο. Σε όσες φάσεις την εξουσία χαρακτήριζε αυτή η αρχή, η ευγένεια και το πνευματικό φως, το ήθος και η αρετή, οι άνθρωποι έζησαν ειρηνικά και δημιουργικά. 

Η ιστορία επιβάλλεται να μην διαβάζεται ημερολογιακά και περιγραφικά, αλλά ερμηνευτικά, συνεπώς και κυρίως, διδακτικά. Η μοιρολατρική συμπεριφορά ότι “έτσι είναι η ανθρώπινη φύση”, δεν μπορεί να γίνεται αποδεκτή στην εποχή της έρευνας του διαστήματος, της κβαντοφυσικής, της τεχνητής νοημοσύνης κλπ. Διαθέτουμε στο DNA μας 1% ή 2% το πολύ γονίδια neanderthal. Μπορούμε και πρέπει να τα αδρανοποιήσουμε με την φαιά μας ουσία, υπό την προϋπόθεση ότι, η εξουσία, η πάσης μορφής εξουσία στην κοινωνική μας οργάνωση, έχει Γνώση και Ήθος. Αυτό είναι δυνατό για το ανθρώπινο είδος. Αυτό, απλά, είπε ο Πλάτων. Γνώση και Ήθος στην εξουσία και όχι αλληλοφάγωμα και κανιβαλισμό.

Αυτά και άλλα πολλά, είναι σκέψεις ενός απλού γιατρού που πέρασε την ζωή του στην πρώτη γραμμή του πυρός, στο πλάι του αρρώστου. Με την βοήθεια γνώσεων της ιατρικής και βιβλίων σοφών ανθρώπων, η αδιανόητη τυχαιότητα της ύπαρξής του, πιστεύει ότι δεν ήταν ένα “τίποτα”, αλλά “πάντων χρηµάτων µέτρον ἐστίν ἄνθρωπος”. Ότι αυτό συνεπάγεται για τη σκέψη, το στοχασμό και τη συνείδηση ενός εκάστου...


Στάθης Κόγιας

Φεβρουάριος 2021

                           *

Το κάθε εγώ είναι μια θεία δημιουργία!
                  
Sir John Carew Eccles

Αυστραλός νευροφυσιολόγος, βραβείο Νόμπελ 1963

                           *

Φιλοδοξία μου είναι να πω σε δέκα προτάσεις

αυτό που οι άλλοι λένε σε ένα ολόκληρο βιβλίο


Φ. Νίτσε
                           *

Οι γραμμές αυτές έχουν κάποια υπογραφή. Αφορούν συγκεκριμένο άτομο, σε συγκεκριμένο χρόνο, με μετρημένο ανθρώπινο τρόπο και λογική. Όμως, σε στιγμές στοχασμού, είναι ένα ίχνος λογισμού και συναισθήματος, μιας ύπαρξης που η παρουσία της και η συνείδησή της, είναι αποτέλεσμα απείρων συμπτώσεων μέσα στον άπειρο χρόνο, μια στιγμή κυριολεκτικά που “χάνεται” η έννοια του θανάτου και “βασιλεύει” η ζωή (δημιουργός εξέλιξη του Μπρεξόν). Είναι η κορυφή που έφτασε ο Παρμενίδης και η παρέα του με την ταύτιση ύλης και νόησης. Δεν χρειάζεται “λογική απόδειξη” γιατί πολύ απλά είναι η ίδια η λογική όταν γίνει υπέρβαση του φόβου του σωματικού θανάτου. Η μια ύπαρξη δίνει τη συνταγή της ζωής στην άλλη ύπαρξη με πολλούς παραμέτρους δυνατοτήτων προσαρμογής και εξέλιξης. Άλλωστε, όλα τα σωματικά μας κύτταρα, πλην του νευρικού ιστού, “πεθαίνουν” και “γεννιούνται” πολλές φορές στην διάρκεια της ζωής μας…

Στο σημείο αυτό τελειώνει η γραφή, καλέ μου φίλε. Με τη νόησή του, προχωρεί κανείς μόνος του…


Στάθης Κόγιας                                                    Αθήνα, Φεβρουάριος 2021