Οι ποιητές (σονέττον)

ΓΙΩΡΓΟΣ  ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ 

Διδάκτωρ Νεοελληνικής Φιλολογίας

Ιστορικός Λογοτεχνίας-Συγγραφέας-Ποιητής- Κριτικός Λογοτεχνίας 

Ο Γιώργος Πετρόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1952. Σπούδασε στο Πάντειο Πανεπιστήμιο δημόσια διοίκηση και πολιτικές επιστήμες και παρακολούθησε το μεταπτυχιακό σεμινάριο διοικητικού δικαίου στην ίδια σχολή. Είναι υπάλληλος της Εθνικής Τραπέζης. Συνεργάζεται με πολλά περιοδικά στην Ελλάδα και στο εξωτερικό αλλά και με καθημερινές εφημερίδες των Αθηνών και της Κύπρου. Είναι μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών, της Εθνικής Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών Κύπρου, της Εστίας Νέας Σμύρνης, του Ομίλου Φθιωτών Συγγραφέων-Λογοτεχνών, του Οργανισμού για την διεθνοποίηση της ελληνικής γλώσσας, της Ελληνικής Γλωσσικής Κληρονομιάς και του Φιλολογικού Συλλόγου "Παρνασσός". Έχει συμμετάσχει σε πολλές ποιητικές συλλογές. Επίσης ποιήματα και δοκίμια του, μεταφράστηκαν στα αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά, ρωσικά, πολωνικά, σερβικά και αλβανικά. Το έργο του έχει αποσπάσει ευμενείς κριτικές από καθηγητές πανεπιστημίου της ημεδαπής και της αλλοδαπής και από σπουδαίους λογοτέχνες. Το 2006 ετιμήθη με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας της Πολωνίας.

*

Οι ποιητές  (σονέττον)

Μάρτυρες δίβουλων καιρών και μόνοι

την δύσκολη την ατραπό τραβάμε
στης Ουτοπίας το νησί να πάμε.
Δίπλα η Χίμαιρα μας βεβαιώνει

για την σωστή αυτή επιλογή μας:
να βρούμε κόσμους όμορφους, παρθένους
κι εκεί να γράψουμε ύμνους και αίνους.
Κανείς δεν είδ' ακόμη την πληγή μας

π' αιμορραγεί στα στήθη μας κρυμμένη.
Ας γράψουμε, λοιπόν, ωραίους στίχους..
Είναι το μόνο πια που απομένει.

Και μέσ' σε χρώματα, μύρα και ήχους
Προσμένουμε στου λογισμού τα ύψη
η ίδια η ζωή να μας συντρίψη...

Γιώργος Πετρόπουλος
.......................................................................................................................................................
Από την Ποιητική Συλλογή "ΜΝΗΜΟΣΥΝΑ", σελ. -9-, Εκδόσεις Πελασγός

Οι Μοιραίοι

ΚΩΣΤΑΣ  ΒΑΡΝΑΛΗΣ
Ποιητής, πεζογράφος και δοκιμιογράφος.

Γεννήθηκε στον Πύργο Βουλγαρίας 1884 - και πέθανε στην Αθήνα 1974: Η ποίηση του Βάρναλη, ήταν ευθύς εξ' αρχής μια ποίηση δυνατή στιβαρή και ανθρώπινη! Όπως γράφει ο Μενέλαος Λουντέμης, «Η Ποίηση του Βάρναλη ήταν από την αρχή αρσενική, λάσια, μια βολίδα που έπεσε μες στα στεκούμενα νερά του μελίπηχτου λυρισμού». 

 Παρατείθεται πιο κάτω το ποίημα..      

Οι Μοιραίοι

Μες την υπόγεια την ταβέρνα,
μες σε καπνούς και σε βρισιές
(απάνω στρίγγλιζε η λατέρνα)
όλη η παρέα πίναμε εψές,
εψές, σαν όλα τα βραδάκια,
να πάνε κάτου τα φαρμάκια.

Σφιγγόταν ένας πλάι στον άλλο
και κάπου εφτυούσε καταγής,
ώ! πόσο βάσανο μεγάλο
το βάσανο είναι της ζωής!
Όσο κι ο νους αν τυραννιέται,
άσπρην ημέρα δε θυμιέται.

(Ήλιε και θάλασσα γαλάζα
και βάθος του άσωτου ουρανού,
ω! της αυγής κροκάτη γάζα,
γαρούφαλα του δειλινού,
λάμπετε - σβήνετε μακριά μας,
χωρίς να μπείτε στην καρδιά μας!)

Του ενού ο πατέρας χρόνια δέκα
παράλυτος - ίδιο στοιχειό..
τ' άλλου κοντόμερη η γυναίκα
στο σπίτι λιώνει από χτικιό,
στο Παλαμήδι ο γιος του Μάζη
κ' η κόρη του Γιαβή στο Γκάζι.

- Φταίει το ζαβό το ριζικό μας!
- Φταίει ο Θεός που μας μισεί!
- Φταίει το κεφάλι το κακό μας!
- Φταίει πρώτ' απ' όλα το κρασί!
"Ποιος φταίει; ποιος φταίει; Κανένα στόμα
δεν το 'βρε και δεν το 'πε ακόμα.

Έτσι στη σκοτεινή ταβέρνα
πίνουμε πάντα μας σκυφτοί.
σαν τα σκουλήκια κάθε φτέρνα,
όπου μας εύρει, μας πατεί:
Δειλοί, μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα,
προσμένουμε, ίσως, κάποιο θάμα!

Κώστας Βάρναλης

Οδοιπορικό του Μετανάστη 2ον

ΑΝΤΩΝΗΣ  ΒΑΖΙΝΤΑΡΗΣ

Παρατίθενται δύο ποιήματα του εκλεκτού ποιητή Αντώνη Γ. Βαζιντάρη, που δείχνουν την αγάπη και τη νοσταλγία τού ξενιτεμένου Έλληνα για τον Τόπο του, την Πατρίδα του!

Στη φωτογραφία  ο Ποιητής Αντώνης Βαζιντάρης εν μέσω των κ.κ. Παύλου Ναθαναήλ, Προέδρου της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών και Παναγιώτη Καρούσου, Μουσικοσυνθέτη, κατά την παρουσίαση του Ποιητικού του Έργου!

Οδοιπορικό του Μετανάστη   2ον

34*
      Του τόπου σου τα γαλάζια ακρογιάλια
κάτω απ' τα γυμνόποδα βουνά του,
που το κύμα τ' αφρολούζει ξεθυμαίνοντας
στης μνήμης σου το βιβλίο πια
θα τα θωρείς, μετανάστη.
      Ξεφυλίζοντάς το μ' ευλάβεια και δέος,
θα 'ναι η μόνη σου συντροφιά
και χαρά, αδελφέ μου.

Φρόντισε το μέρος που το 'χεις!

                           *
35**
      Φυτρωμένα χορτάρια
το πατρικό μου σπίτι.
      Στο φράχτη ένα σπουργίτι
πηδάει και λαλεί.

     -Γείτονα, τι χαμπάρια;
Πώς πάει η ζωή;
     -Ξενιτεμένε, βλέπεις!
Χορτάριασε... η αυλή.

Αντώνης Βαζιντάρης

........................................................................................................................................
34*    Δημ/νο στη Εφημ/δα "ΝΕΑ" , Τορόντο, 7/2/1983
35**  Δημ/νο στην Εφημ/δα "ΗΩ",  Σεπτ. 1988, αριθ. φύλλου  20.      

"Στα Κράσπεδα της Αιτωλίας Χώρας"

«Στα Κράσπεδα της Αιτωλίας Χώρας»

(Ποιητική Σύνθεση)

Του Σωκράτη Μελισσαράτου

Έκδ. Α΄ Αθήνα 2014. Έκδ. Β΄ Κέντρο Ευρωπαϊκών Εκδόσεων Χάρη Πάτση . Αθήνα, 2016, σελ. 60)

Β΄ Βραβείο ποίησης της ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ  2017 

Γράφει: ο Χρήστος Κορέλας

Φιλόλογος-Συγγραφέας-Κριτικός Λογοτεχνίας

O Σωκράτης Μελισσαράτος είναι ποιητής! Και ποιητής με οικονομία λόγου, με καίριους στίχους, με μουσικό λόγο, με βαθύτατους προ­βληματισμούς. Φιλόσοφος βαθύς και συνάμα σεμνός. Με μιαν αυ­τοπεποίθηση πνευματική, που δεν τη φωνάζει, αλλά ξεχειλίζει από τη δεμένη γλώσσα του, τον καίριο προβληματισμό του, την ταχύτατη εναλλαγή λέξεων, εικόνων, στίχων και νοημάτων! Δεν τα προσπερνάς. Και ούτε μπο­ρεί κανείς να τους διατρέξει, γιατί δεν θα αντιληφθεί τι λέει, τι θέλει να μας περάσει ο ποιητής. Και όλη του η ποίηση πειθαρχεί στον τίτλο του.

Ο ποιητικός προβληματισμός, είναι θαυμαστός έρωτας για την Αιτωλία. Είναι εντυπωσιακό το πέρασμά του, με υψηλή ποίηση πάντα, είναι το χα­ρακτηριστικό του, οι εναλλαγές του από την περιγραφή των τοπίων, στην μυθολογία, στην ιστορία, στην κοινωνική σύνθεση ανθρώπων και τοπίων αιτωλικών. Στέκεται, χωρίς κανένα πλατειασμό, σε πρόσωπα και συνθέσεις ζωής που αποτέλεσαν θέματα και προβληματισμούς για τους τραγωδούς. Η τραγωδία βρήκε στην Αιτωλία, του Σωκράτη Μελισσαράτου, την πο­λυδιάστατη τραγική της υπόσταση. Ομολογώ ότι η άνεση του πνεύματος του Σωκράτη, ν’ ανοίγεται σ’ όλους τους Αιτωλικούς χώρους, από τη φύση της φύσης, στη φύση των ανθρώπων διιστορικά, ν’ αναδείχνει όλες τις πτυχές ζωής του τόπου και των ανθρώπων και να επιμένει στην τραγικό­τητα του λαού της στα ιστορικά περάσματά του, όπου το τραγικό τους υπόβαθρο πιστοποιεί το πνεύμα των Αιτωλών, τα αισθαντικά και ηθικά τους βάθη απ’ όπου αναδύονται οι τραγικές τους δονήσεις. Η τραγωδία υποστασιάζεται, όχι στο έγκλημα, αλλά στο ηθικό ύψος, όπου οι εσώτατες συγκρούσεις ανάγουν τον άνθρωπο στο «δι’ ελέου και φόβου» του Αριστο­τέλη, αναφορικά με το ανώτατο είδος τέχνης, την τραγωδία. Εκεί κι­νείται ο ποιητής και φιλόσοφος Σωκράτης Μελισσαράτος!

«Πάντα ήσουν μέσα στην Αρχή / και πάντα θα ’σαι / στο Τέλος μέσα των Πραγμάτων!», (σελ. 11). Είναι οι πρώτοι στίχοι της συλλογής του. Για μια πρώτη γεύση του πνεύματός του. 

«Ένιωσα της Φυλής την αύρα από χρό­νους / πανάρχαιους / ...και σαν όνειρο Αρχαία Τραγωδία / άπ’ των Οινιαδών το πανάρχαιο θέατρο...!» (σελ. 15). 

Μας ξεναγεί στην Αιτωλία περνώντας μας πρώτα από το αρχαίο θέατρο, δημιουργώντας με την υπόσταση του θεά­τρου την πραγματικότητα του ανεβάσματος, από τότε, Τραγωδιών. Είναι αυτοί οι στίχοι χαρακτηριστικοί του τραγικού πνεύματος, στο οποίο θή­τευαν οι Αιτωλοί ως πρωταγωνιστές, ως τραγικοί ήρωες και εμπνευστές του τραγικού αισθήματος της ζωής. Μύθοι, θρύλοι, ιστορία, φύση, ουρανός και νερά μια ποίηση έλλογη, υπέρλογη. Κι άμεση μνημονική της Δελφικής λαλέουσας Κασταλίας πηγής, με το «Κι η μνήμη Κρήνη λαλούσα / κρυφή Πηγή αθανασίας στους αιώνες!», ( σελ. 17). Κι από τις λαλέουσες τη μοίρα του κό­σμου, περνάει στο 

«ήλιος ακτινοβόλος, αλάθητος, / ορίζει το πεπρωμένο τους», (Σελ. 17).

Δημιουργία, πεπρωμένο κ’ ελευθερία των όντων. Εκείνο το πεπρω­μένο υπογραμμίζει το θάνατο των όντων, με σεγκόντο 

«των αηδονιών λύρες» που σμίγουν με «της φύσης τ’ αειπάρθενα.../ Ρύακες, βούρλα, πα­νύψηλες λεύκες, / λειμώνες, λόφοι βουνά, θροΐσματα φύλλων», σελ. 17, όλα ζωντανά στην Αιτωλία του ποιητή.. Και πιο κάτω, «ακάματος ο ήλιος / ζωγραφίζει το μέλλον της Αιτωλίας Γης!», (σελ, 19).

Συνδέει ωραία τις εποχές της Αιτωλίας, ως φυσικές εικόνες, με ένα παλμό μεταφυσικού δέους! Και ο Αχελώος να ορίζει το σύνορο της ζωντανής φύσης με μιαν αρμονία ερωτισμού, σμίγον­τας τις εικόνες του με της Αφροδίτης τον «ερωτικό χιτώνα», σελ. 20. Κι όλα να γυρίζουν από το επουράνιο στο γήινο και ανθρώπινο στον κύκλο της αέναης επιστροφής από το ατέλειωτο ενθάδε, στο απέραντο Επέκεινα.

Θαυμάσια ποίηση μελωδίας, στοχασμού και λυρικού λόγου, όπου σμίγει τα επίγεια της Αιτωλίας με το ανθρώπινο δραματικό και το γίγνεσθαι της φύσης της αιώνιας ομορφιάς, μέσα στον κύκλο του πέθανε και γίνε! 

Χρήστος  Κορέλας 

..........................................................................................................................................................

Αναδημοσίευση από το περιοδικό "ΤΑ ΑΙΤΩΛΙΚΑ", σελ. 392-393, Τεύχος 28, Ιανουάριος - Ιούνιος 2017,  ΑΙΤΩΛΙΚΗ  ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ  ΕΤΑΙΡΕΙΑ. (ΑΙ.ΠΟ.Ε)

Άναμπελ Λη

EDGAR ALLAN POE

( Έντγαρ Άλλαν Πόου)

Άνναμπελ Λη

Χρόνια πολλά περάσαν από τότε,
σ’ ένα βασίλειο δίπλα στο γιαλό,
που κάποια κόρη εζούσε, τ’ όνομά της
ΑΝΝΑΜΠΕΛ ΛΗ, θα τόχετε ακουστό.
Κι η κόρη αυτή μονάχην είχε σκέψη
να μ’ αγαπά και να την αγαπώ.

Ήμαστε ακόμα οι δυο μικρά παιδάκια,
σ’ ένα βασίλειο δίπλα στο γιαλό:
Μα ήταν τρανή η αγάπη που αγαπιόμαστε-
η ΑΝΝΑΜΠΕΛ ΛΗ κι εγώ, στον ουρανό
τα φτερωμένα Σεραφείμ, που μας ζηλεύανε,
μας κοίταζαν με μάτι φθονερό.

Κι ήταν γι’ αυτό -περάσανε πια χρόνια-
που στο βασίλειο δίπλα στο γιαλό,
κατέβηκε απ’ τα νέφη στην ωραία μου
ΑΝΝΑΜΠΕΛ ΛΗ, ψυχρό, θανατερό
τ’ αγέρι κι οι μεγάλοι προγονοί της
την πήραν και μ’ αφήσαν μοναχό,
σ’ ένα μνημούρι μέσα να την κλείσουνε
στη χώρα τούτη δίπλα στο γιαλό.

Οι άγγελοι, που δεν είχαν τη δική μας
την ευτυχία, ζηλέψαν και γι’ αυτό-
Ναι! Και γι’ αυτό (καθώς το ξέρουν όλοι
μες στο βασίλειο δίπλα στο γιαλό),
τ’ αγέρι από τα νέφη κάποια νύχτα
κατέβηκε ψυχρό, θανατερό
και μ’ άρπαξε τον ώριο θησαυρό.

Κι από των πιο σοφών και πιο μεγάλων
η αγάπη μας τρανότερη πολύ-
κι ούτ’ οι αγγέλοι πάνω στα ουράνια
κι ουτ’ οι δαιμόνοι κάτω απ’ το βαθύ-ν-
ωκεανό μπορούνε την ψυχή μου
να τη χωρίσουν διόλου απ’ τη ψυχή
της ωραίας μου ΑΝΝΑΜΠΕΛ ΛΗ.

Γιατί ποτέ δεν βγαίνει το φεγγάρι
χωρίς ονείρατα γλυκά να μου κρατεί
της ωραίας μου ΑΝΝΑΜΠΕΛ ΛΗ.
Και πάντα, όταν προβάλλουνε τ’ αστέρια,
νιώθω και πάλι τη ματιά τη λαμπερή
της ωραίας μου ΑΝΝΑΜΠΕΛ ΛΗ.
Κι όλη τη νύχτα δίπλα μου τη νιώθω,
συντρόφισσα μου, αγάπη μου ακριβή,
μέσα στον τάφο δίπλα στην ακτή
που του πελάου το κύμα αντιλαλεί.

 Edgar Allan Poe       ( Έντγαρ Άλλαν Πόου)
................................................................................................................................
Από τη "ΝΕΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ" της ΡΙΤΑΣ ΜΠΟΥΜΗ-Ν. ΠΑΠΠΑ, ΄
τόμ. Γ΄, σελ. 1140. 

Mudain - se os tempos...

LOUIS  VAZ  DE  GAMOES

(1524 - 1580) 

 Louis Vaz de Camões ,   Ο Λουίζ Βαζ ντε Καμόες, (1524 - 1580) είναι Πορτογάλος λυρικός ποιητής με πλούσια παραγωγή στο σονέτο.

Mudain - se os tempos...

Αλλάζουν οι καιροί όπως κι οι θελήσεις,
η ύπαρξη αλλάζει, αλλάζει η εμπιστοσύνη,
από αλλαγή ο κόσμος έχει γίνει
όλος, παίρνοντας όλο και νέες φύσεις.
Πράματα νέα θα δεις όπου γυρίσεις,
πλην μόνο η ελπίδα ελπίδα θ' απομείνει,
στη μνήμη, του κακού απομένει η οδύνη,
και του καλού αν υπήρξε οι αναμνήσεις.
Σκέπη ο καιρός με χλόη χλωρή τη γη,
που άλλοτε τη σκέπαζε κρύο χιόνι,
κι εντός μου, το γλυκό μεταμορφώνει
τραγούδι σε λυγμό. Απ' την αλλαγή
τούτη της πάσας μέρας, πιο μεγάλο
τρόμο, κάνει αλλαγή άλλη, που όπως άλλοτε,
δε γνωρίζει πια την αλλαγή.

Luís Vaz de Camões  (Λουίζ Βαζ ντε Καμόες)
.....................................................................................................................................................
Από την "Νέα Παγκόσμια ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ", ΡΙΤΑΣ ΜΠΟΥΜΗ-ΝΙΚΟΥ ΠΑΠΠΑ.       Τόμ. Ε΄, σελ. 2368.    

Τρεις δρόμοι

Тарас Шевченко 

Ο Тарас Григорович Шевченко (Τάρας Σεβτσένκο) είναι ο Εθνικός ποιητής της Ουκρανίας. Συνάμα ήταν ζωγράφος και επαναστάτης . Ανήκει στην κατηγορία των πονεμένων, κατατρεγμένων και ενορα-τικών ανθρώπων, που ενσαρκώνουν τις κακουχίες, τη δουλεία, τα μαρτύρια, τους διωγμούς, ενός ολόκληρου λαού για ελευθερία. Σ’ αυτή την κατηγορία ανήκουν και οι Μίσκιεβιτς, Πετέφι, Ματζίνι, Μπότεφ κ. α. 

Παρατίθεται το ποίημα με τίτλο,

Τρεις δρόμοι

Τρεις πλατιοί μεγάλοι δρόμοι
Διασταυρώθηκαν μια μέρα.
Τρία αδέρφια παν στα ξένα
Απ' την Ουκρανία πέρα

Γριά μάνα αφήσαν πίσω
Μια γυναίκα ο πιο μεγάλος
Την καλή του αφήνει ο τρίτος
Και την αφερφή του ο άλλος.

Τρεις μελιές φυτεύει η μάνα
Εκεί στον κάμπο τον πλατύ
Και η νύφη της μια λεύκα
Αψηλή καμαρωτή.

Πάει φυτεύει τρία σφεντάμια
η αδερφή στη λαγκαδιά
Και η αραβωνιασμένη
Μια μικρή τριανταφυλλιά.

Μα δε φύτρωσαν στον κάμπο
Ούτε η λεύκα ούτε μελιά
Μαραθήκαν τα σφεντάμια
Πάει και η τριανταφυλλιά.

Δε γυρίζουν τρία αδέρφια
Κλαίει η μάνα στο καλύβι
Κλαίει η γυναίκα και το κλάμα
Από τα παιδιά της κρύβει.

Κλαίει η αδερφή, γυρίζει
Να τους βρει στην ξενητιά
Πέφτει 'αρρωστη, πεθαίνει
Η αρραβωνιαστικιά.

Δε γυρίζουν τρία αδέρφια
Τριγυρνούν στα ξένα ακόμη
Και γεμίζουν όλο αγκάθια
Τρεις πλατιοί, μεγάλοι δρόμοι.

(Στη φυλακή 1874)  

Тарас Шевченко    (Ταράς  Σεβτσένκο)

.........................................................................................................................
Από τη "ΝΕΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ",  ΡΙΤΑΣ  ΜΠΟΥΜΗ - Ν. ΠΑΠΑ. 

Το Πτυχίο της Σιωπής

ΣΠΥΡΟΣ  ΖΑΧΑΡΑΤΟΣ

Οι dromoi logotexnias, παραθέτουν ένα ιδιαίτερο ποίημα του Εκλεκτού ποιητή Σπύρου Ζαχαράτου από το εξαίρετο βιβλίο του, ΦΥΛΑΚΑΣ ΦΥΛΑΚΩΝ, με τίτλο, 

Το Πτυχίο της Σιωπής 

Θα αποστάξουμε τη λύπη μας
στου φεγγαριού το δάκρυ
και στον ανθό των χρόνων σου.

Θα μεθύσουμε από λέξεις απ' τον Όμηρο
θα κάνουμε τις ρυτίδες μας περιουσία.

Και θα προχωρήσουμε
αναζητώντας ιαματικό χρόνο.

Φιλοσοφώντας κι αγορεύοντας
στο Δήμο και τα νησιά της ερημίας
μέχρι να πάρουμε το πτυχίο της σιωπής.

Σπύρος Ζαχαράτος

.............................................................................................................
Από την Ποιητική Συλλογή "ΦΥΛΑΚΑΣ  ΦΥΛΑΚΤΩΝ", σελ. 12, Εκδόσεις Οδός Πανός,  Αθήνα 2015

«Η φωτεινή απαισιοδοξία»

ΓΙΩΡΓΟΣ  ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ

Διδάκτωρ Νεοελληνικής Φιλολογίας

Ιστορικός Λογοτεχνίας-Λογοτέχνης

-Κριτικός

Μιχαήλ Ι. Δεσύλλα «Η φωτεινή απαισιοδοξία»

(Ομιλία για τον Λορέντσο Μαβίλη),

εκδόσεις «Αναγνωστική Εταιρία Κέρκυρας», Κέρκυρα 2012, σελίδες 54.

Γράφει: ο Γιώργος Πετρόπουλος

Η έκδοσις της παρούσης ομιλίας είναι ετεροχρονισμένη, καθώς η ομιλία αυ­τή εγένετο εις τας 25 Νοεμβρίου 1962 εις την Εταιρείαν Ηπειρωτικών Μελετών.

Εν τω προλόγω ο Πρόεδρος της Αναγνωριστικής Εταιρίας Κερκύρας Γιάννης Σ. Πιερής, ευσύνοπτα και καλαίσθητα μας δίνει το βάθος της σχέσεως του Λορέντζου Μαβίλη με την εν λόγω εταιρίαν, της οποίας υπήρξεν ιστορικόν μέλος και, ταυτοχρόνως, απαριθμεί τας εκδηλώσεις μνήμης και τιμής της Εταιρίας δια τον ποιητήν.

Εις το δεύτερον μέρος το επιγραφόμενον η «Φωτεινή απαισιοδοξία» ο γνωστός καθηγητής του Ιονίου Πανεπιστημίου Θεοδόσης Πυλαρινός, μας προσφέρει μίαν εναργέστατη και εντελή εικόνα του συγγραφικού έργου του Μιχαήλ Ι. Δεσύλλα αλλά και του περιοδικού «Πρόσπερος» (1949-1954), το οποίον εξέδιδεν εις την Κέρκυραν. Εν συνεχεία δε τοποθετείται ευστόχως κριτικά και ειδολογικά επί του κειμένου της ομιλίας. Και εξηγεί τον συμβολισμόν της παρούσης εκδόσεως. Κατόπιν κατά τρόπον εντελή ο Θεοδόσης Πυλαρινός και με εξαιρετικήν οπτικήν ασκεί κριτικήν εμπεριστατωμένην επί του ποιητικού έργου του Λ. Μαβίλη και παρουσιάζει αυτόν ως ηθικήν οντότητα μέσα από την συνέπεια των λόγων και των πράξεών του. Μετά ταύτα δε αναλύεται ο ποιητικός εξοπλισμός του Λ. Μαβίλη, ο οποίος απετέλεσε και αιτίαν της καταξιώσεώς του. Ακόμη, νομίζω, δικαίως ο Θεοδόσης Πυλαρινός τονίζει την νεοτερικότητα και τον «Κερκυραϊσμόν» του ποιητού. Εξαίρεται η ορθοκρισία του Μαβίλη αλλά και η πατριωτική, πολιτική και εκπαιδευτική του δράσις. Κατά τον καθηγητήν Πυλαρινόν είναι δεδομένη η προσφορά του Μαβίλη εις την Κέρκυραν και η αγάπη του εις την Αναγνωστικήν Εταιρίαν της νήσου αυτής. Επισημαίνονται, παραλλήλως, η επιρροή την οποίαν ήσκησε ο ποιητής εις τα Κερκυραϊκά πράγματα και η σκακιστική δυνατότητά του. Εν τέλει ο Θεοδόσης Πυλαρινός τοποθετεί τον Μιχαήλ Ι. Δεσύλλα σε σχέσιν με τον τόπον και τον χρόνον, εξαίρει την νεοτερικότητα της γραφής του και αποτιμά την καθόλου προσφοράν του με λόγον πυκνόν και εμβριθή.

Το τρίτον μέρος περιλαμβάνει αυτήν ταύτην την διάλεξιν, η οποία επιγράφεται «Θέλω να είμαι ωραίο δείγμα ανθρώπου Έλληνος. Να ο σκοπός μιας ζωής». Έκφρασιν του Ίωνος Δραγούμη. Εν αυτή τονίζεται η εξαιρετικότητα του Μαβίλη και η θεληματικότητά του εις πάσαν αναγεννητικήν κίνησιν, πέραν από τας όποιας φιλοσοφικάς του θέσεις. Ευλόγως ο Μιχαήλ Ι. Δεσύλλας διαφωνεί με τον παραλληλισμόν του Λ. Μαβίλη με τον Ιταλόν ρομαντικόν ποιητήν Giacomo Leopardi. Η Κέρκυρα και οι κάτοικοί της είναι σημεία αναφοράς εις την καθόλου ζωήν του με τας πνευματικάς και τας ηθικάς αξίας του ΙΘ΄ αιώνα να τον καθοδηγούν. Όμως και η εσωτερική του πάλη να υπερνικήση όλα τα εμπόδια, τα οποία του εδημιούργουν συμπλέγματα και αγωνίας είναι εδώ. Ο αγών αυτός, η πάλη, καταφαίνεται εις τας επιστολάς του προς τον Ανδρέα Κεφαλληνόν και τον Κώστα Πασαγιάννην. Η μελέτη του ιδεαλισμού του Κάντ έχει τερασίαν επίδρασιν επί του ποιητού και επί της ζωής του. Όπως, βεβαίως, και η Νιτσεακή αντίληψις περί ανθρώπου. Εν συνεχεία ο Μιχαήλ Ι. Δεσύλλας προβαίνει εις την κριτικήν του έργου του Μαβίλα, παραθέτων και την αυτοκριτικήν του ιδίου του ποιητού. Μέσα από τα εθνικά ζητήματα 1896-1912 δίνεται νόημα εις την έννοιαν του θανάτου και του χρέους εις τον ποιητήν, ο οποίος επέσεν ηρωϊκώς εις τον Δρίσκον το 1912 πιστός εις τα ιδανικά του.

Εις την παρούσαν διάλεξιν ο Μιχαήλ Ι. Δεσύλλας ανατέμνει με ενάργειαν και πληρότητα την ζωήν και το έργον του Λορέντζου Μαβίλη επισημαίνων ευστόχως την έννοιαν του χρέους, προτρέπων πάντας να ακολουθήσωμεν το ηθικόν παράδειγμα του ποιητού. Πρόκειται περί διαλέξεων η οποία αντέχει εις τον χρόνον και αποτελεί, ταυτοχρόνως, εξαιρετικόν κείμενον της Νεοελληνικής μας Γραμματείας.

Αξία  παντός επαίνου η σωστική αυτή έκδοσις της Αναγνωστικής Εταιρίας Κερκύρας, η οποία τιμά και τον Μαβίλην και τον Μιχαήλ Ι. Δεσύλλαν. Ομοίως επαινεταίοι είναι και ο Γιάννης Πιερής, πρόεδρος της Αναγνωστικής, και ο Πανεπιστημιακός καθηγητής Θεοδόσης Πυλαρινός δια τα τόσον ωραία και διεισδυτικά κείμενά των. Αναμένομεν από την Αναγνωριστικήν Εταιρίαν Κερκύρας ανάλογον συνέχειαν. 

                                                                                                                            

Γιώργος Πετρόπουλος

.

Τα Αστέρια

 

 ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΕΩΡΓΕΛΕΣ

Τα Αστέρια

Δεν θέλω τηλεσκόπια
ούτε τις εξισώσεις
στο συν - πλην άπειρο να κάνω.
Θέλω συναίσθημα, φαντασία,
να αισθάνομαι αυτά τα υπέροχα
μικρά αστέρια να με κοιτάνε
και με τσαχπινιά,
ανοίγοντας τα μάτια τους,
να μου χαμογελάνε.

Να μου λένε για την Ιστορία τους,
αλλά και την καθημερινή πορεία τους.
Να μου λένε τη διαφορετικότητα
συστατικών που τους ενώνει
και τους δένει σαν ομάδα,
αλλά μόνο από μακριά.

Να μου λένε κι άλλα πολλά
που ακόμα δεν καταλαβαίνω
κάτι για μοναξιές
για καθόλου ελευθερίες,
για σκληρές νομοθεσίες
και αυστηρώς προκαθορισμένες εργασίες.

Θέλω συναίσθημα, φαντασία,
δεν θέλω άλγεβρα ούτε γεωμετρία.
Θέλω να μάθω ν' ακούω
και το ξεχασμένο αστρικό συναίσθημα
να το σέβομαι και βάση να του δίνω.

Παναγιώτης Γεωργελές

"Η Εκδίωξη των Εμπόρων από το Ναό"

ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ

(EL GRECO)

Η Εκδίωξη των Εμπόρων από το Ναό

Εκτίθεται στο Institute of Art, στη Μινεάπολη των ΗΠΑ.  

Γράφει: Ο Σωκράτης Μελισσαράτος

Ποιητής-Δοκιμιογράφος

Ο EL GRECO (Δομήνικος Θεοτοκόπουλος), γεννήθηκε το 1541 στο Χάντακα του Ηρακλείου Κρήτης. Έλαβε τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής στη Γενέτειρά του την Κρήτη υιοθετώντας στοιχεία της Κρητικής και Βυζαντινής Τεχνοτροπίας. 

Η Καινοτόμος τεχνοτροπία του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, EL GRECO, για την τότε εποχή υπήρξε πρωτοποριακή , ξεχωριστή! Η εξαΰλωση και η μεγέθυνση - επιμήκυνση των προσώπων αλλά και των σωμάτων, σηματοδοτούν μια νέα Τεχνοτροπία και τονίζουν το θείο, τη μεγαλοσύνη της ψυχής, το άυλο, το αγνό, βγαλμένα από μια ιδιοφυή συμπαντική σκέψη! 

 Δομήνικος Θεοτοκόπουλος    (El Greco)
          

Τρία ποιήματα του Krzysztof Zuchora

Krzysztof Zuchora   (Ξίστοφ Ζουχόρα)

Απόσπασμα από το κείμενο βιβλιοκριτικής, «Ολυμπιακοί διάλογοι»

«Μόλις κυκλοφόρησε στην Βαρσοβία με έκδοση του Ιδρύματος Ολυμπιακής Παιδείας (Fundacja Edukacji Olimpijskiej) το νέο βιβλίο «Ολυμπιακοί διάλογοι», του Πολωνού ποιητή και αθλητή Krzysztof Zuchora (Ξίστοφ Ζουχόρα), επί πολλά έτη πανεπιστημιακού καθηγητή φυσικής αγωγής και παγκοσμίως γνωστού προωθητή των πνευματικών αξιών του αθλητισμού και του Ολυμπιακού Ιδεώδους. Το ποιητικό έργο του Ζουχόρα, γεμάτο ελληνικά στοιχεία, είναι εδώ και χρόνια γνωστό στην Ελλάδα μέσω αρκετών δημοσιευμάτων στα λογοτεχνικά περιοδικά της χώρας. Το πρόσφατο έργο του, οι «Ολυμπιακοί διάλογοι», πηγάζει από τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και διαπιστώνει πως όλα τα κοινωνικά, ηθικά και πνευματικά ζητήματα του σύγχρονου αθλητισμού βρίσκουν αρχή και εξήγηση στην ελληνική αρχαιότητα.» 

                                                                               *

Οι «dromoi logotexnias», παραθέτουν σε μετάφραση του Paweł Krupka, τρία όμορφα ποιήματα του Πολωνού Πανεπιστημιακού καθηγητή Krzysztof Zuchora   (Ξίστοφ Ζουχόρα), που δείχνουν την αγάπη του για την Ελλάδα!

Μήνυμα

Στο νησί της Λέσβου
το θείο και το γήινο
φτάσανε στην νέα
γη υποσχόμενη.

Ο άγιος Φραγκίσκος
με πόδες στην άμμο
τον ρυθμό μετράει
της Σαπφώς του στίχου.

Στη σκιά μιας ελιάς δε
ένας τραυματίας
ναυαγός διψάει
και ζητά νερό.

Μην τον προσπεράσεις
τον ουρανό δέσε
ώστε ο Ήλιος να
μην αιμορραγήσει.

                 *

Θεσσαλονίκη

ο ήλιος υπάρχει παντού
στο νερό και στον ουρανό
στο μαχαίρι και στον καρπό
στο ψωμί του φεγγαριού

στο βλέφαρο της νυκτός
που την θλίψη σου θύμισε
στις λέξεις: παν και γύρισε
που εννοούνται αλλιώς

στον καύσωνα που προσμένει
και στις ελιάς την σκιά
στη σκέψη που τον νου κρατά
στους αιώνες πετρωμένη

στην καρδιά μου θέτει αλλιώς
του ήλιου τις ανατολές
σαν του χρόνου τις εποχές
το αγνό τον ματιών μου το φως

                   *

Σονέτο μίας δραχμής

Στην παραλία βρήκα μια δραχμή.
Μικρό το κέρδος, μεγάλη η χαρά.
Δεν θ’ αγοράσω πολλά με αυτή
Μα σαν σπουργίτη η ψυχή κελαηδά.

Προ αιώνων για μια ίδια δραχμή
Ο Όμηρος στην Τροία άναψε φωτιά.
Έθετε λέξεις σε στίχο αντικρύ
Σαν πριν την μάχη στέκεται η στρατιά.

Στον ουρανό γκρι, θύμα του πυρός
Χρυσό φεγγάρι μόνο απομένει
Ωσάν του Αχιλλέα την ασπίδα.

Βλέπω στο νου, σαν τον Ποιητή τυφλός,
Από την στάχτη η Τροία ανασταίνει
Μ’ όπλα πάνω στου χρόνου την κοιτίδα.

Krzysztof Zuchora

.............................................................................................................
Η μετάφραση και το πεζό κείμενο είναι του ποιητή, μεταφραστή, και διπλωμάτη   Paweł Krupka.