Φορωνίς

ΓΙΩΡΓΟΣ  ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ

Διδάκτωρ Νεοελληνικής Φιλολογίας

"Φορωνίς" 

(Ἐπύλλιον) 

‘Αναστήλωσις Γιώργος Πετρόπουλος 

[Ἀνασύστασις του ’απωλεσθέντος ἤδη ἀπό τήν ἀρχαιότητα ὁμωνύμου ἔπους, βάσει τοῦ κειμένου τοῦ Ι.Θ. Κακριδή εἰς τό βιβλίον του "Προομηρικά, Ὁμηρικά, Ἡσιόδεια" (Ἀθήνα 1980) σελίδες 50-58] 

                              Α'

[Τῆς Μνημοσύνης κόρη Σύ, στεφανηφόρα Μούσα, 

τραγούδησε γιά τά ἐσθλά τοῦ Φορωνέως ἔργα 

τοῦ ποταμοῦ τοῦ Ἴναχου καί τῆς Μελλίας τέκνον, 

ὅπου γενάρχης τῶν θνητῶν καλεῖται ὑπό πάντων 

και ’απείρας προσέφερε βροτοῖς εὐεργεσίας].                5 

                              Β' 

Ὅταν ὁ Ζεύς βασίλευεν ἐπί τῆς γῆς ἀκόμη 

εἰς βίον Παραδείσιον οἱ ἄνθρωποι ἐζοῦσαν, 

ἐλεύθεροι κι ἀνέφελοι ἐκ τῶν δεινῶν του κόσμου, 

μονήρεις τε καί εὐτυχεῖς εἰς δάση σκιωμένα 

ἐν ἁρμονία θεϊκῆ, γλώσσαν λαλοῦντες μίαν, 

ἐνῶ εἰρήν’ ἠπλώνετο ἐπί τῆς οἰκουμένης 

κι ὅλοι πατέρα ἔλεγαν τον θεῖον Φορωνέα, 

ἀφοῦ αὐτός ἐγέννησε τά πλήθη τῶν Ἑλλήνων.             13

                              Γ΄

Ὅμως οἱ σκόρπιοι ἄνθρωποι ἦτο βεβαία λεία 

ὅλων τῶν ἄγριων θηρῶν εἰς δάση ελοχευόντων 

 δι' ’ὁ καί ὁ τηλεκτειτός ὁ Φορωνεύς ἐσκέφθη
τό πρῶτον εἰς συνοικισμούς πάντες νά μεταγάγη 

καί ἔτσι ἀσφαλέστερον τόν βίον νά διάγουν.                18 

Ἀνέβη εἰς τόν οὐρανόν κι ἐκεῖ τό πῦρ λαμβάνων 

τό σκότος ἐδιέλυσε μελανηφόρου νύκτας. 

Ἀλλά καί πόλιν οἴκησε: τό φημισμένον Ἄργος, 

γιά τό ὁποῖο μάλωσαν ὁ Ποσειδῶν κι ἡ Ἥρα 

ποιός πολιοῦχος θά γενῆ. Ποιός θά γενῆ προστάτης. 

Κριταί τόν Ἀστερίωνα, τόν Κηφισσό κι ἐκεῖνον 

ὤρισαν οἱ ἀθάνατοι σ' αὐτήν τήν διαμάχην 

εἰς τήν ὁποίαν ἡ θεά νίκησε κατά κράτος. 

Γι' αὐτήν, λοιπόν, ‘ὁ Φορωνεύς πρῶτο ναό ιδρύει 

καί τῆς συζύγου τοῦ Διός θεσπίζει τήν λατρείαν 

προσφέροντας θυμίαμα κι αἱματερές θυσίες.                 29

                             Δ'

Ὁπόταν τ' Ἄργος τό κλεινόν εἰς πληθυσμόν αὐξάνει 

ωκύπους σπεύδει ὁ Ἑρμῆς νά κάνη μετοικήσεις 

εἰς τάς ἠπείρους ἅπασας, εἰς ὅλον τόν πλανήτην. 

Ὅμως τάς γλώσσας μπέρδεψε κι ἀσυνεννοησία 

ἐπικρατεῖ εἰς τούς λαούς κι ἐκ ταύτης ἡ ἀμάχη 

γιά κατοχήν βοσκότοπων, κοιλάδων καί ὑδάτων.

Ἐκ τούτου δέ ὁ Φορωνεύς τά ὄπλα ἐφευρίσκει. 

Ἄλλά κι ἡ ’εν ταῖς πόλεσιν κρατοῦσα ἀστασία

τῶν πολιτῶν, πού μάχονται πρός ἴδιον συμφέρον,

τόν θαυμαστόν Διϊφιλον, γιά τό χρυσόν τό γένος,

ἔδοξε δικαστήρια καί νόμους νά ὁρίση.                        40

                             Ε'

Αὐτά ἰδών τά χαλεπά ὁ ἄναρχος Κρονίδης 

πολύ δυσαρεστήθηκε. Ἡ πτῶσις τοῦ ἀνθρώπου 

ἦτο αἰτία κι ἀφορμή τήν γῆ νά παρατήση 

κι εἰς τοῦ Ὀλύμπου τά λαμπρά τά δώματα ν' ἀνέβη, 

διάδοχον ἀφήνοντας ἐδῶ τόν Φορωνέα.                       45

                             Ζ'

Κι ὁ Φορωνεύς, πού ἔζησε πολλές χιλιάδες χρόνια 

δέν ξέρομεν πώς πέθανε, τό μνῆμα του πού κεῖται, 

ἄν καί γενάρχης ἔγινε στῶν Ἀτρειδῶν τόν οἶκον 

καί τ' Ἄργος νά σεμνύνεται ὡς πιό ἀρχαία πόλις. 

Ἔτσι τό θέλησεν ὁ Ζεύς, ὁ νεφεληγερέτης.                   50


Γιώργος Πετρόπουλος

..............................................................................................................

Σημειώσεις

Ἡ "Φορωνίς" ἀποτελεῖ τήν Ἑλληνικήν βίβλον γεννέσεως" κατ' ἀντιδιαστολήν πρός τήν ἑβραϊκήν. Τό ἐντός ἀγκύλης εὐρισκόμενον Α' ἀποτελεῖ τό εἰκαζόμενον προοΐμιον τοῦ ἐπυλλίου, κατ' ἀναλογίαν τῶν Ὁμηρικῶν προοϊμίων. Τό ἔπος αὐτό, τό ὁποῖον ἦτο μικρόν εἰς τήν ἀρχαιότητα, ἐχάθη λίαν ἐνωρίς. Ἡ ἐνταύθα δέ διαίρεσίς του ἐγένετο βάσει τῶν παρατηρήσεων τοῦ ἀειμνήστου Ι.Θ.Κακριδή.