Ύδρα

PAWEŁ KRUPKA

Διδάκτωρ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Τμήμα Νεοελληνικής Φιλολογίας.

Ένας Μεγάλος Ελληνιστής και Φιλέλληνας.

"Ο Paweł Krupka γεννήθηκε στην Πολωνία. Είναι φιλόλογος, απόφοιτος του Πανεπιστημίου Βαρσοβίας και διδάκτωρ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Τμήμα Νεοελληνικής Φιλολογίας. Εξασκεί το επάγγελμα του διπλωμάτη. Είναι ποιητής, διηγηματογράφος, μεταφραστής, δοκιμιογράφος, βιβλιοκριτικός και τραγουδοποιός. Υπήρξε αθλητής και συμμετέχει στο Ολυμπιακό Κίνημα στον Πολιτιστικό κλάδο. Είναι αντεπιστέλλον μέλος της Εταιρίας Ελλήνων
Λογοτεχνών και του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός."   (1)

                                                                                *

Οι dromoi logotexnias φιλοξενούν δύο ποιήματα, τού Μεγάλου Ελληνιστή και Φιλέλληνα Πολωνού Ποιητή, Paweł Krupka μεταφρασμένα από τον ίδιο, που φανερώνουν την αγάπη του για την Ελλάδα, και την Ελληνική Παιδεία!

Ύ δ ρ α

Τ’ όνομα του ερπετού του φοβερού σου δώσαν

Παρ’ όλο που στον ουρανό τους πύργους σου υψώνεις
Αν και ποτέ δε δέχθηκες στην πάνξερή σου πλάτη
θηρία υλακίζοντα επί τροχών ασφάλτου
Το πνεύμα του Ναυάρχου σου στο άγαλμα κοιμάται
κοιτάζοντας αγριωπά απ' τα παλαιά κανόνια
και ο σταυρός κι’ η άγκυρα στην κόκκινη σημαία
φυλάνε την κληρονομιά από την απώλειά της
Κι’ έτσι δεν είναι εύκολο για τον αγελαίο όχλο
Στην πτώση του τη θλιβερή για να σε παρασύρει   (2)

                                     *

Η  Σκιά του Ποσειδώνα

Που είσαι, Ποσειδώνα

Οι διαβάτες περιπλανιούνται
ανάμεσα στα φράγματα
αναζητώντας τη δόξα σου
Έχεις εγκαταλείψει τους θεόμορφους
χθόνιους
η δε νοιάζεσαι πλέον να γνωρίζουν
τ’ όνομα και τις αρετές σου
Οι ναοί σου δεν υψώνονται πια
στον ουρανό
Ποσειδώνα, Ποσειδώνα,
Μήπως κανένας απ’ τους τωρινούς
δεν είναι άξιος
σαν Δημοσθένης
να φύγει για τον Άδη απ’ τις θύρες τους;
Οι σημερινοί ρήτορες
κρύβουν τ’ ανάξιά τους πρόσωπα
με τις εφημερίδες
όταν τους κοιτά το μάτι
της αιώνιας δικαιοσύνης
και φεύγουν άνανδρα
στις πολυθρόνες και μπανιέρες
των κρυφών τους ανακτόρων    (3)                 

Paweł Krupka     (Πάβεου Κρούπκα)

................................................................................................
(1) . Το πεζό κείμενο είναι απόσπασμα από τη Συνέντευξη του ποιητή και δοκιμιογράφου Σωκράτη   Γερ. Μελισσαράτου στο Τριμηνιαίο Πολιτιστικό Περιοδικού Λόγου και Τέχνης "ΔΕΥΚΑΛΙΩΝ ο Θεσσαλός".
2. & 3.  Από την Ποιητική Συλλογή του Paweł Krupka (Πάβεου Κρούπκα) «Να γενώ Έλλην», (ποιήματα), εκδόσεις «Χελιόντορ», Βαρσοβία 2004, σελ. 96,

Έλα στο δάσος

MIHAI EMINESCU  

(Μιχάι Εμινέσκου, 1850 - 1889)

     Ο Mihai Eminescu, είναι ο Εθνικός ποιητής της Ρουμανίας και μια από τις μεγαλύτερες και πιο γνήσιες μορφές του Ευρωπαϊκού λυρισμού του δέκατου ένατου αιώνα. Γεννήθηκε στο χωριό Ιποτέστι της βόρειας Μολδαβίας.[...]

[...] Με τη μακρόχρονη επαφή του με τις αυτόχθονες διαλέκτους που διαμόρφωσαν οι αιώνες με το ζύμωμα της Δακικής, της Ρωμανικής και της Σλαβικής γλώσσας, ο Mihai Eminescu, μπόρεσε να πλουτίσει το Ρουμανικό λεξιλόγιο, να εκτοπίσει τις ξένες γλώσσες που μιλούσαν κι έγραφαν οι εύπορες τάξεις και οι διανοούμενοι στις πόλεις και να επιβάλει οριστικά στη Ρουμανική λογοτεχνία τη ντόπια γλώσσα, πραγματοποιώντας μια αληθινή γλωσσική αναγέννηση, πρωταρχικό κρίκο ενοποίησης και εθνικοσυνειδητοποίησης των Ρουμανικών λαών. (σελ. 2384)  [...] 

Έλα στο δάσος

Έλα στο δάσος, στην πηγή  

που κύκλους τρέμοντας απλώνει,

κει που τη χλόινη στρωμνή

την κρύβουν οι γερμένοι κλώνοι.  

Μπράτσα ανοιχτά σε καρτερούν

στο πλατύ στήθος μου να πέσεις,

το βέλο θα σου βγάλω ευθύς

με γυμνό πρόσωπο μ' αρέσεις.

Στα γόνατά μου θα καθίσεις

θα ΄μαστε μόνοι, μοναχοί,

με ρίγη πάνω στα μαλλιά σου

θα πέφτουν οι φυλλυρανθοί.

Άσπρο μου μέτωπο, ξανθά μαλλιά,

στο μπράτσο μου απαλά θα γείρεις,

βορά στο στόμα μου θ' αφήσεις 

τα δυο σου χείλη τα γλυκά...

Θα κάνουμε όνειρα, όσα θες,

θα μας μεθύσουν, άγγελέ μου,

το μύρο της πνοής τ' ανέμου

με τις κελαρυστές πηγές.

Του δάσους η αναταραχή

μελωδική θα μας κοιμίσει,

της φλαμουριάς θα πέφτουν τ' άνθη

απάνω μας σαν μια βροχή.

Mihai Eminescu   (Μιχάι Εμινέσκου)

...............................................................................................................................................

Από τη "Νέα Παγκόσμια ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ", Ρίτας Μπούμη - Ν. Παππά τόμ. Ε΄, σελ. 2391

Παλιάς Κοπής Όνειρα

ΣΠΥΡΟΣ  ΖΑΧΑΡΑΤΟΣ

Ποιητής

Οι dromoi logotexnias, παραθέτουν δύο ποιήματα του γνωστού και Εξαίρετου Κεφαλλήνα ποιητή Σπύρου Ζαχαράτου, Επιφανούς μέλους της ΕΤΑΙΡΙΑΣ  ΕΛΛΗΝΩΝ  ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ.

                        1.

Παλαιάς Κοπής Όνειρα

Την ουσία της ζωής ψάχνεις
στα μάτια και στα φτερά των διαβατάρικων
στους γερμένους ώμους των μαραθωνοδρόμων.
Ηδονές στους ίσκιους σκοτεινών σωμάτων
σε ήρωες και σε προδότες μαζί.
Παλιάς κοπής όνειρα στο κομπολόι.
Στην είσοδο της καρδιάς σου
στέκια ανέργων,
ψευδαίσθηση στέγης
η εσοχή των πολυκατοικιών.
Ψευδαίσθηση αγάπης
το κτύπημα στον ώμο, των περαστικών.
Περαστικά μου είπες.
Μα τα μεγάλα ποτέ δεν είναι εύκολα.
Ιανός πολλών προσώπων ο παλιός
σε φόντο μαύρο.
Το μαύρο δεν είναι χρώμα
 είν' απουσία χρώματος
αποτύπωμα του σκότους
πάνω στις έρημες ψυχές.

                       2.

Στο εικονοστάσι της Αρετής

Οι ποιητές..
ποτέ τους δεν πεθαίνουν.
Μες στα σκουριασμένα κανόνια
έκρυψαν τους στίχους τους.
Όταν ανθίσουν
ευλογημένα τα λόγια τους  
θα 'χει αρχίσ' η εποχή μας,
του Μέτρου και της Αρμονίας.

Στο εικονοστάσι της Αρετής
άναψε κερί,
νύχτα των ποιητών, της αγρυπνίας
νύχτα των αγγελμάτων.

Εγερτήρια άσματα
ύμνους ηρώων
κι ελεγεία
για την τραγωδία της ζωής.
Όταν φεύγουν οι Ποιητές
μένει το αποτύπωμά τους,
Και στην κορυφή του Κόσμου
οι λύχνοι καιόμενοι...  

Σπύρος Ζαχαράτος

......................................................................................................................................
Από το βιβλίο του Σπύρου Ζαχαράτου  "Ερήμην, Ερημία" -Σκουριά και δάκρυα- σελ. 13, 20, Εκδόσεις Οδός  Πανός,  Αθήνα, 2017 

Στέγη

ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΣΠΥΡΕΛΗ

Διδάκτωρ Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Οι dromoi logotexnias, παραθέτουν ένα πολύ ιδιαίτερο ποίημα με μεγάλη ευαισθησία και βάθος νοημάτων με τίτλο "Σ τ έ γ η", της ποιήτριας και δοκιμιογράφου Χρυσούλας Σπυρέλη, 

Σ τ έ γ η

                           1.
Σπίτι,
σπιτάκι μου, ρίζα στον έλατο
-δυο καμάρες και μια καμαρούλα-
Μόλις βραδιάζει πατάω το μάνταλο
αγγίζω την πόρτα σου ξύλινη νότα
και μπαίνω παιδούλα
Καλώς ήρθες!
μου λες κι ανάβεις τη λάμπα.
Την κοιτώ κρεμασμένη στον τοίχο
λαμπερό λαμπογυάλι
σα μανούλα μικρή ψιχαλίζει τα μάτια.
Τη χαϊδεύω απαλά και με φως αναμμένο
κοιμάμαι.

                            2.

Στην πέτρινη στέγη
νυχτοπούλι βρίσκει ράγισμα και τρυπώνει
Στα μαδέρια τα ξύλινα φτερουγίζει όλη νύχτα.
Προσπαθώ να το φτάσω χοροπηδώντας.
Πέρα δώθε εσύ, πάνω κάτω κι εγώ
- δεν υπάρχει άλλος σ' αυτό το κυνήγι -
Με σβηστό καρβουνάκι στο τζάμι
το πρωί ζωγραφίζω σκιές κι επιστρέφω
αργά στο χαμένο μου χρόνο.

Χρυσούλα Σπυρέλη
.............................................................................................................................................
Αναδημοσίευση από το περιοδικό "ΑΙΤΩΛΙΚΑ", τεύχος 27ο , σελ. 392, Β΄ εξάμ. 2016.

Μέγας Αλέξανδρος

ΜΕΓΑΣ  ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ

Ο  ΕΛΛΗΝΑΣ

Η  ΕΠΟΠΟΙΙΑ

του ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 

και Η  ΕΞΑΠΛΩΣΗ  του  ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ 

Ο Αλέξανδρος ο  Γ΄,

ο Μέγας Αλέξανδρος της ιστορίας, γεννήθηκε το 356 π. Χ. στην Πέλλα και πέθανε το 323 π. Χ.  

[...]   Ο πατέρας του ο Φίλιππος ήταν μια μεγάλη μορφή στην ιστορία του αρχαίου κόσμου Ήταν έξοχος στρατιώτης . Ήταν ο αναμορφωτής του Μακεδονικού στρατού. Αλλά ήταν ακόμη πιο έξοχος πολιτικός και διπλωμάτης.[...]   

[...]  Η μητέρα του η ωραία Ολυμπιάς, ήταν Ηπειρώτισσα, βασιλοπούλα των Μολοσσών. Η Ολυμπιάς ήταν η προσωποποiημένη άρνηση του μέτρου. Ήταν μαινάς. Υπηρετούσε με θρησκευτική μανία τον Διόνυσο. Ήταν κορυφαία στη γνώση και στην άσκηση των διονυσιακών "οργιασμών", εμπνέοντας και άλλες νεαρές γυναίκες με το ηγετικό παράδειγμά της. Ήταν η πρώτη ανάμεσα στις "Βάκχες", που τόσο συγκλονιστικά και με τόσο νεανικό οίστρο μας τις παρουσίασε, γύρω στα ογδόντα του χρόνια, ο Ευριπίδης, καθώς και ο Αισχύλος. [...]

[...]    Ο Αλέξανδρος μπήκε στην παγκόσμια ιστορία είκοσι χρόνων. Και την ίδια στιγμή που έμπαινε ήταν Μέγας". Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά ο Πλούταρχος στον βίο του Αλεξάνδρου, "παρέλαβε την βασιλείαν, φθόνους μεγάλους δεινά μίση και κινδύνους πανταχόθεν έχουσαν". σελ. 10, 11. [...]

Η  ΣΗΜΑΣΙΑ  ΤΟΥ  ΕΡΓΟΥ 

ΤΟΥ  ΜΕΓΑΛΟΥ  ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ

ΣΤΗΝ  ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ  ΙΣΤΟΡΙΑ

[...]    Κανένα έργο στην ιστορία "δεν φέρει περισσότερο από το έργο του Αλεξάνδρου τη σφραγίδα της προσωπικής Ιδιοφυΐας " (P. Jouguet). "Αν κάπου στην ιστορία του κόσμου, τότε μόνο εδώ έγινε αισθητή η πρωτοβουλία της μεγάλης ατομικής προσωπικότητας, αυτή ήταν που έδωσε στον κόσμο ένα νέο πρόσωπο" (H. Bengtson). Ποιο ήταν το έργο του Αλέξανδρου, που ξεπέρασε πολύ τη διάρκεια του "παγκοσμίου" κράτους του, και που τα αποτελέσματά του διαρκούν, μάλιστα, ως τα σήμερα;

                          "Η  Πέλλα,  πρωτεύουσα του κράτους των Μακεδόνων από τα χρόνια 

                           του  Αρχέλαου, ήταν  κτισμένη  πάνω σ' ένα  χαμηλό  λόφο πλάι στη 

                           λίμνη που σχημάτιζε κοντά στη θάλασσα ο ποταμός Λουδίας. Οι βα-

                           σιλείς της Μακεδονίας, θέλοντας να της δώσουν τη λάμψη που αντα-

                           ποκρινόταν στις επιτυχίες τους, κάλεσαν κοντά τους πλήθος σημαντι-

                           κών καλλιτεχνών, συγγραφέων και φιλοσόφων. Περίφημα ψηφιδωτά

                           διακοσμούσαν δημόσια και ιδιωτικά κτίρια με τα οποία πλουτίσθηκε

                           το πολιτιστικό αυτό κέντρο της  Β. Ελλάδος.  Πολλά από αυτά έχουν

                           έρθει σε  φως με τις  ανασκαφικές  έρευνες των τελευταίων χρόνων.  

                           χρόνων.  Στην εικόνα:  τμήμα  οικιών.  Στο βάθος το σημερινό χωριό 

                           Πέλλα, στη θέση του οποίου βρισκόταν η αρχαία ακρόπολις."

                                                                            * * * *

         "Ο J. G. Droysen έγραψε - και εξέδωσε το χειμώνα του 1833 / 4 - το πρώτο μέγα έργο για τον Αλέξανδρο. Χρειάσθηκε να περάσουν δεκαετίες, για να αρχίσει να γίνεται αντιληπτό, ύστερα από πολλές αντιρρήσεις και αντιδράσεις, πόσο δίκαιο είχε ο μόλις εικοσιπενταετής  Droysen, όταν, με τον ποιητικό οίστρο της νεότητος, αλλά και με σοβαρή ιστορική σκέψη, ανέβασε τον Αλέξανδρο πάλι στο ύψος εκείνο, όπου είχε ο ίδιος ανεβή με τις πράξεις του. Σωστά συνέλαβαν την προσωπικότητα του Αλεξάνδρου και άλλοι, πριν από τον Droysen (π.χ. ο Montesquieu). Αλλά ο Droysen ανέπτυξε ευρύτατα, σε ένα ιδιαίτερο και μέγα ιστοριογραφικό έργο, ό,τι προηγούμενοι συγγραφείς δεν είχαν αναπτύξει και θεμελιώσει, και αυτός πρώτος αποκάλυψε αργότερα, στα προχωρημένα χρόνια του (στο πολύ εκτενέστερο έργο του "Ιστορία του Ελληνισμού"), τη μεγάλη σημασία που είχε για την πορεία του κόσμου η μετά τον Μ. Αλέξανδρο εποχή, που της έδωσε το όνομα "Ελληνιστικη". Πρώτος ο Droysen συνέλαβε καθαρά τη βαθιά τομή, που εσήμανε για την ιστορία του κόσμου η ζωή του Αλέξανδρου. Και δεν αρκούσε ο Αλέξανδρος  ως ήρωας και κατακτητής, για να εγκαινιασθή η νέα εποχή. Έπρεπε ο Αλέξανδρος να έχει - και είχε - σύμμαχο και σύντροφό του, εκούσιο ή ακούσιο, στη μεγάλη του πορεία, το ελληνικό πνεύμα. Έπρεπε να είναι εμπνευσμένος ο ίδιος από το πνεύμα τούτο. Και ήταν. [...] Ο άνθρωπος αυτός (ο Αλέξανδρος) "διατήρησε μπροστά στα μάτια του, μέσα από όλες τις μάχες και αιματοχυσίες, το όνειρο να μεταφέρει το φως των Αθηνών σε ένα ευρύτερο κόσμο" (W. Durant). (1)  σελ. 10, 11, 232, 233. [...]

                               * * * *
Οι dromoi logotexnias, παραθέτουν το ποίημα του Γεωργίου Δροσίνη με τίτλο,

Ζει ο Βασιλιάς Αλέξανδρος;

Μες στο πλατύ το πέλαγο καράβι ταξιδεύει
Τριγύρω νύχτα απλώνεται..
και με τ' αγέρι, που ελαφρά τα κύματα χαϊδεύει,
το μπρίκι το ασπροφόρετο κουνιέται, αργοσαλεύει,
σαν νύφη, που όλο και λυγά και γλυκοκαμαρώνεται .

Μα ξάφνου, σαν να κάρφωσε σ’ αμμουδιαστό ακρογιάλι
τις δυό του άγκυρες μαζί,
το μπρίκι στέκει και μπροστά στην πλώρη του προβάλλει
Γοργόνα θαλασσόβρεχτη με αγριωπό κεφάλι:
— Ο Βασιλιάς Αλέξανδρος απέθανε για ζεί;

Βροντολογά το στομα της και τα νερά αναδεύει
με την ψαρίσια της ουρά,
και το γυναίκειο της αυτί απόκριση γυρεύει.
— Ο Βασιλιάς Αλέξανδρος στον κόσμο βασιλεύει,
ο ναύτης αποκρίνεται, ζωή νά 'χης, Κυρά!

Αλίμονο αν τής έλεγε πως είναι πεθαμένος
Από τα χρόνια τα παλιά !...
Ευθύς την ίδια τη στιγμή ο ναύτης ο καημένος
μαζί με το καράβι του θα βούλιαζε πνιγμένος,
και η Γοργόνα θ’ άρχιζε να κλαίει το βασιλιά.

Μα τώρα, που έμαθε πως ζει, την όψη της αλλάζει
και μ’ ομορφιές στολίζεται.
Γίνεται κόρη λυγερή, στα κύματα πλαγιάζει,
μέ δυό ματάκια ολόγλυκα τριγύρω της κοιτάζει,
κι απ’ τα ξανθά της τα μαλλιά το πέλαγος φωτίζεται.

Το μπρίκι πάλι ξεκινά και σιγαλαρμενίζει
στη Θάλασσα την γαλανή.
Και η Γοργόνα στον αφρό σαν γλάρος φτερουγίζει,
λύρα κρατάει ολόχρυση και παίζοντας αρχίζει
να τραγουδάει στο πέλαγος μ’ ουράνια φωνή! »  (2)

Γεώργιος Δροσίνης

.......................................................................................................................................................

1.   Το πεζό κείμενο είναι απoσπάσματα από την "ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ",
        τόμ. Δ΄, σελ. 10, 11, 232, 233,  ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ.
2.   (www.antoniskarabatsos.gr)

Ολυμπία - Ολυμπιακοί Αγώνες

ΜΑΝΟΛΗΣ  ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΣ

(1919 - 1992)

ΕΛΛΑΔΑ  
ΚΑΙ  ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ  ΑΓΩΝΕΣ

      [...] Ο αθλητισμός στην αρχαία Ελλάδα εντάσσεται μέσα στο σύνολο της κοινωνικής ζωής του ανθρώπου και αποτελεί ένα άρρηκτο κομμάτι της παιδείας του. Η ελληνική έννοια της παιδείας, έχει περιεχόμενο εξαιρετικά πλατύ και βαθύ. Αυτό σημαίνει την καλλιέργεια του ακέραιου ανθρώπου, αυτού που δεν χωρίζεται σε σώμα και πνεύμα, γιατί το πνεύμα δεν υπάρχει χωρίς το σώμα και το σώμα δεν έχει νόημα χωρίς το πνεύμα.

Ο Δισκοβόλος του Μύρωνος                                                                                            
Η πιο αντιπροσωπευτική πνευματική μορφή του αρχαίου κόσμου, ο Σωκράτης, ζει, εμπνέεται και διαλέγεται
μέσα στα γυμνάσια της Αθήνας, εκεί όπου οι νέοι αθλούνται γυμνοί..θαυμάζει τη σωματική τους ομορφιά και την αλκή και προχωρεί στην άσκηση της ψυχής τους. Κορυφαία και αντιπροσωπευτική έκφραση του αθλητισμού στην αρχαία Ελλάδα στάθηκαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες.[...]  Η πρώτη Ολυμπιάδα, χρονολογείται το 776 π. Χ.

       Η καλλιέργεια του αθλητικού πνεύματος στην αρχαία Ελλάδα εδράζεται στις ίδιες εκείνες πνευματικές βάσεις όπου εδράζονται και οι λοιπές πολιτιστικές αξίες του ελληνικού πολιτισμού. Και πρώτη ανάμεσα σ' αυτές στέκεται η απελευθέρωση του ανθρώπου από τη δεσποτεία κάθε μορφής. Η θρησκευτική πίστη των Ελλήνων δεν τους στερεί την ανθρώπινη ελευθερία και σαν συνέπεια δεν τους απαλλάσσει από την ανθρώπινη ευθύνη. Η κοινωνική πειθαρχία και η υπαγωγή στους νόμους της πολιτείας αποτελεί υποχρέωση ελεύθερων και υπεύθυνων πολιτών. Ο Νόμος για τον αρχαίο Έλληνα δεσμεύει και τους Θεούς και τους ανθρώπους και τους άρχοντες και τους αρχομένους. Για να κατορθώσει ο άνθρωπος να ζήσει με μια τέτοια υπεύθυνη ελευθερία, έχει ανάγκη να πιστεύει στον εαυτό του, αυτό θα πει στο κορμί του και στο πνεύμα του, με μια λέξη στην υπέρτατη αξία της ανθρώπινης ζωής. 

       Η ορατή εικόνα της θεότητας είναι ο ίδιος ο άνθρωπος, αφού και οι Θεοί των Ελλήνων έχουν όλα και μόνο τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου στην ιδεατή μορφή τους. Η σωματική τελειότητα, "το καλόν" αποτελεί για τον Έλληνα ομοίωση προς το Θεό, η σωματική αλκή είναι έκφραση αυτής της θεϊκής ομοίωσης, το ίδιο καθώς και η άλλη αρετή, αυτή που εμείς ονομάζουμε ψυχική. [...] Το περιλάλητο ιδανικό του "καλού κ'αγαθού" είναι ένα ιδανικό που δεν μεταφράζεται και δεν κατανοείται έξω από την αρχαία Ελλάδα. [...] 

Μανόλης Ανδρόνικος

Το στάδιο της Ολυμπίας χρονολογείται στα μέσα του 4ου αι. π. Χ. Το μήκος του είναι 192,27 μ. δηλ. 600 ολυμπιακά πόδια. Η καμαρωτή δίοδος, η κρυπτή, που συνέδεε το στάδιο με το ιερό, κατασκευάστηκε στην ελληνιστική εποχή. Ήταν η επίσημη είσοδος του σταδίου από όπου έμπαιναν οι Ελλανοδίκες και οι αθλητές. 

                                                                                *

Οι dromoi logotexnias, παραθέτουν το ποίημα του Θηβαίου αρχαίου λυρικού ποιητή Πίνδαρου σε
μετάφραση  Νίκου Γρηγοριάδη,

ΟΛΥΜΠΙΟΝΙΚΟΣ 14ος
Στον Ασώπιχο τον Ορχομένιο, νικητή στη σταδιοδρομία (488 π.Χ.)

Α

Τύχατε κλήρο τα νερά του Κηφισού
και μένετε στη χώρα με τα ωραία άτια,
πολυτραγουδημένες Χάριτες,
βασίλισσες του πλούσιου Ορχομενού,
προστάτιδες των παλαιών Μινύων,
ακούστε που παρακαλώ γιατί πάντοτε οι θνητοί
και τα τερπνά και τα γλυκά με σας τα πετυχαίνουν
και τη σοφία δηλαδή, την ομορφιά, τη δόξα.
Γιατί ακόμα κι οι θεοί χωρίς τις θείες Χάριτες
δεν κυβερνούνε τους χορούς και τα συμπόσια-
αυτές επιστατεύουνε σ’ όλα τα ουράνια έργα
κι έχουν στήσει τους θρόνους τους
κοντά στον Πύθιο Απόλλωνα με τα χρυσά τα τόξα,
και την αιώνια σέβονται ισχύ του Ολύμπιου Δία.

Β

Σεβάσμια Αγλαΐα εσύ κι εσύ φιλόμουση Ευφροσύνη,
κόρες του παντοδύναμου θεού, παρακαλώ εισακούστε με!
κι εσύ Θάλεια φιλόμολπη που καμαρώνεις
για την τρανή την τύχη σου να βλέπεις
τούτη την επινίκια πομπή που πάει ελαφροπάτητη.
Ηρθα με στίχους λυγερούς τον Ασώπιχο να υμνήσω
και με αρμονία λυδική, γιατί Ολυμπιονίκης
είναι η Μινύα με τη δική σου χάρη.
Τώρα στο σκοτεινό της Περσεφόνης παλάτι άμε, Ηχώ,
να φέρεις το λαμπρό μαντάτο στο γονιό του, τον Κλεόδαμο.

Είδες, να πεις, ότι ο γιος του στης Πίσας την πανέμορφη

κοιλάδα με τα φτερά των ένδοξων επάθλων
στεφάνωσε την νεαρή του κόμη.

Πίνδαρος ο Θηβαίος

.................................................................................................................................

1.  Το πεζό κείμενο είναι απόσπασμα από την εισαγωγή του  Μανόλη Ανδρόνικου στο βιβλίο "ΟΙ    ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ   ΑΓΩΝΕΣ  ΣΤΗΝ  ΑΡΧΑΙΑ  ΕΛΛΑΔΑ", εκδ. Γεώργιος Α. Χριστόπουλος,   

  Γιάννης Κ. Μπαστιάς.

2.  Η μετάφραση του ποιήματος "ΟΛΥΜΠΙΟΝΙΚΟΣ  14ος" του Πινδάρου είναι του Νίκου   

   Γρηγοριάδη.     

             

Ομήρου "Οδύσσεια" Ραψωδία λ΄ - Νέκυια

ΟΜΗΡΟΣ

Ο Ποιητής των Ποιητών 

Γράφει  ο  Σωκράτης Γερ. Μελισσαράτος

Ποιητής

    Μελετώντας τα Ομηρικά Έπη διαπιστώνουμε  πως η ηρωική επική ποίηση είχε τις ρίζες της σε παλαιότερες εποχές από την εποχή του Ομήρου. Ο Όμηρος είναι ο τελευταίος ποιητής, που δόμησε και τη μορφή και το περιεχόμενό τους. Στον Ομηρικό στίχο, καθώς και στη γλώσσα η τελειότητα, τόσο της μορφής, όσο και της γραφής, είναι αδιαμφισβήτητη! Και μόνο από αυτό διαπιστώνεται χωρίς κανένα ενδοιασμό η συνέχεια για τέσσερις χιλιάδες (4.000) χρόνια περίπου, τόσο της Ελληνικής Γλώσσας όσο και του Ελληνισμού και τουλάχιστον 5.200 χρόνια μετά την εύρεση της επιγραφικής ξύλινης πινακίδας και της εγχάρακτης πέτρας στη θέση «Νησί» τού Δισπηλιού της Καστοριάς. 

« Στο σημείο αυτό είναι αξιοσημείωτος και ο κριτικός και τεκμηριωμένος λόγος του Διδάκτωρος Νεοελληνικής Φιλολογίας (Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου) Γιώργου Πετρόπουλου για την αυθεντικότητα των Προαλφαβητικών Ελληνικών Γραφών. Στην επιχειρηματολογία του σημαίνουσα βαρύτητα έχει η αναφορά και στη σπουδαία ανακάλυψη τού καθηγητή της Προϊστορικής Αρχαιολογίας (Παν/μιο Θεσ/κης) Γ. Χ. Χουρμουζιάδη. Την περίοδο 1992-1994 στη θέση «Νησί» τού Δισπηλιού της Καστοριάς από τις ανασκαφές του βρέθηκε επιγραφική ξύλινη πινακίδα , η οποία χρονολογήθηκε στα 5250 π. Χ. (Νεο-λιθική εποχή) από το εργαστήριο του «Δημόκριτου» με τη μέθοδο του άνθρακα (C14). Τα στοιχεία της ξύλινης πινακίδας και της εγχάρακτης πέτρας, που βρέθηκε στην ίδια περιοχή με σημεία της Γραμμικής Γραφής Α, «καθιστούν τη γραφή Ελληνική ανακάλυψη τουλάχιστον του 5250 π. Χ. κατά τον καθηγητή Γ. Χ. Χουρμουζιάδη, και τουλάχιστον 2000 χρόνια προγενέστερη κάθε ανατολικής γραφής» (1). 

    Στα Ομηρικά Έπη φαίνεται ότι ο Όμηρος απευθύνεται σε ανθρώπους της εποχής του, που γνώριζαν για τον Τρωικό πόλεμο! Ακόμη φαίνεται, μπορούμε να πούμε, με βεβαιότητα, ότι όλη η ιστορική και μυθική παράδοση είχε διαμορφωθεί κατά τέτοιο τρόπο που άγγιζε ακόμη και τον πυρήνα της Ιστορικής πραγματικότητας. Αυτό αποδεικνύεται και από τα αρχαιολογικά ευρήματα των ανασκαφών της Τροίας από το Heinrich Schliemann. 

Τα δύο  Ομηρικά ηρωικά   Έπη που έχουν διασωθεί η  Ι λ ι ά δ α και η Ο δ ύ σ -  σ ε ι α είναι δύο μεγαλειώδεις Ποιητικές Συνθέσεις, όπου υμνούνται τα κατορθώματα Ελλήνων ηρώων του Τρωικού πολέμου. Στο πρώτο (15.000 στίχοι περ.) ο ποιητής πραγματεύεται το δεκάχρονο πόλεμο των Αχαιών κατά των Τρώων, τον περίφημο Τρωικό πόλεμο, στο δεύτερο (12.000 περ. στίχοι) την επιστροφή του Οδυσσέα από την Τροία μετά από την δεκαετή περιπλάνησή του.. στην πατρίδα του την Ιθάκη, μετά το τέλος του πολέμου.                              ( Σ. Μελισσαράτος.)

*

    Οι dromoi logotexnias, παραθέτουν ένα απόσπασμα από τη  Ραψωδία λ΄ της Οδύσσειας σε μετάφραση  ΖΗΣΙΜΟΥ  ΣΙΔΕΡΗ.  

Ραψωδία  λ΄   (Νέκυια) 

(Αναχώρηση του Οδυσσέα και των συντρόφων του από το νησί της Κίρκης  για τον  «Κάτω Κόσμο» (Άδη) και κάθοδος αυτού στο βασίλειο του Θεού Πλούτωνα).
                                       *
 [...]  Τ' άρμενα σαν βολέψαμε, καθίσαμε στο πλοίο

και τ' οδηγούσε ο άνεμος κι ο άξιος κυβερνήτης.

Όλη τη μέρα αρμένιζε με τα πανιά ανοιγμένα.

Κι ο ήλιος σαν βασίλεψε κι ισκιώσανε όλοι οι δρόμοι,

στα πέρατα του τρίσβαθου Ωκεανού είχε φτάσει.[...]

[...]  Πρώτη η ψυχή του Ελπήνορα τότε ήλθε του συντρόφου,

γιατί δεν είχε ακόμα η γη σκεπάσει το κορμί του.

Στης Κίρκης τον αφήσαμε τ' αρχοντικό παλάτι

άκλαυτο κι άθαφτο, επειδή μας έσπρωχνε άλλη ανάγκη.
Και σαν τον είδα δάκρυσα και πόνεσε η καρδιά μου,
κι έτσι άρχισα να του μιλώ με λυπημένα λόγια..
 « Ελπήνορα, πώς έφτασες μες στο θολό σκοτάδι;
Πεζός εσύ με πρόλαβες κι ας είχα εγώ καράβι ». [...]

[...] Σε λίγο πρόβαλε η ψυχή της μάνας μου, η Αντίκλεια,
η κόρη του καλόκαρδου πρωτάρχοντα Αυτολύκου,
που ζωντανή την άφησα σαν πήγαινα στην Τροία.
Κι όταν την είδα δάκρυσα και λ΄΄ιγωσε η καρδιά μου.
Μα κι έτσι δεν την άφηνα κοντά στο αίμα νά ΄αρθει,
μ' όλο τον πόνο πόνιωθα, πριν φτάσει ο Τειρεσίας.
      Του Τειρεσία εκεί η ψυχή τότε ήρθε του Θηβαίου.
Σκήπτρο κρατούσε ολόχρυσο, με γνώρισε και μου ΄πε ..
 «Γιε του Λαέρτη θεϊκέ, πολύτεχνε Δυσσέα,
γιατί ήρθες, δόλιε, αφήνοντας του ήλιου τη λαμπράδα,
να ιδείς στον Άδη τους νεκρούς τον άχαρο τον κόσμο;
Τράβα απ' το λάκκο το σπαθί κι αλάργα βασταξέ το,
αίμα να πιώ και να σου πω στερνά την πάσα αλήθεια ».
Είπε, κι εγώ τραβήχτηκα κι έβαλα στο θηκάρι
τ΄ ασημοκάρφωτο σπαθί. Κι αίμα σαν ήπιε μαύρο,
άρχισε τότε ο άψεγος προφήτης κι έτσι μου ΄πε.
«Τον γλυκοπόθητο ζητάς Δυσσέα, γυρισμό σου,
μα δύσκολο κάποιος θεός για σένα θα τον κάμει.
Γιατί του κόσμου ο Σαλευτής θαρρώ δε θα ξεχάσει..
το πάθος πόχει στην καρδιά, που τύφλωσες το γιο του ».[...] 

Όμηρος
......................................................................................................................................................
(1). (Απόσπασμα από το έργο του Σωκράτη Μελισσαράτου, «Στο Υφαντό του Σύμπαντος Κόσμου», Κεφ. Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία και Γλώσσα στον Παγκόσμιο Πολιτισμό, σελίδα. 90,)