Ο Δημήτριος Βυζάντιος

ΓΙΩΡΓΟΣ  ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
Διδάκτωρ Νεοελληνικής Φιλολογίας

Ιστορικός Λογοτεχνίας-Λογοτέχνης

-Κριτικός

Οι Έλληνες Ρομαντικοί Ποιητές

Ο Δημήτριος Βυζάντιος

Γράφει ο Γιώργος Πετρόπουλος

Ο Νεοελληνικός Ρομαντισμός (1830-1880) ευτύχησε να γεννήσει μεγάλα ποιητικά αναστήματα, τα οποία για μία πεντηκονταετία εδέσποσαν στο φιλολογικό ορίζοντα του νεοπαγούς τότε Ελληνικού κράτους, διαμορφώνοντας το εθνικό, πολιτικό και κοινωνικό του πλαίσιο δια των παρεμβάσεών τους, είτε στον τύπο της εποχής, είτε δια της εκδόσεως αυτοτελών ποιητικών συλλογών ή φυλλαδίων. Ωστόσο, η απήχησή τους ήταν μεγαλύτερη, αν αναλογισθεί κανείς τη συχνότητα εμφανίσεώς τoυς στα Αναγνωστικά της Στοιχειώδους και μέσης Εκπαίδευσης μέχρι και τη δεκαετία του ’70.

Να υπενθυμίσουμε ενταύθα τους μείζονες εξ αυτών, οι οποίοι και πολυγραφότατοι υπήρξαν και το έργο τους γνώρισε την καταξίωση, μεσούντος του ΙΘ’ αιώνος: Ιάκωβος Ρίζος Νερουλός (1778-1850), Αλέξανδρος Σούτσος (1803-1863), Παναγιώτης Σούτσος (1806-1868), Θεόδωρος Ορφανίδης (1817-1886), Ιωάννης Καρασούτσας (1824-1873), Αχιλλέας Παράσχος (1838-1895), Γεώργιος Παράσχος (1822-1886), Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής (1809-1892), Άγγελος Βλάχος (1838-1920), Σπυρίδων Βασιλειάδης (1844-1874) και Δημήτριος Παπαρρηγόπουλος (1843-1873). 

Στη σκιά των ανωτέρω κινείται και παράγει αξιοπρόσεκτο έργο ένας εσμός ελασσόνων ποιητών. Τοιούτοι είναι: οι: Ηλίας Τανταλίδης (1818-1876), Δημοσθένης Βαλαβάνης (1829-1854), Παναγιώτης Ματαράγκας (1834-1895), Δημήτριος Βυζάντιος (1834-1854), Στέφανος Κουμανούδης (1818-1899), Αντώνιος Καλαμογδάρτης (1810-1856), Ηλίας Καλαμογδάρτης (1817-1848), Νικόλαος Σαλτέλης (1815-1850), Ιωάννης Ισιδωρίδης Σκυλίτσης (1819-1890), Χρήστος Αναστασιάδης- Παρμενίδης (;-1869), Ξενοφών Ραφτόπουλος (1828-1852), Σοφοκλής Καρύδης (1832-1893), Παναγιώτης Συνοδινός (1836-1906), Ιωάννης Ραπτάρχης (1812-1878), Αλέξανδρος Βυζάντιος (1841-1898), Αντώνιος Αντωνιάδης (1836-1905) κ.α.

Ωστόσο, όπως παρατηρεί ο Μ. Γ. Μερακλής(1) και επιβεβαιώνει ο Κ.Θ. Δημαράς(2) πολλοί εκ των νεοελλήνων ρομαντικών ποιητών απεβίωσαν νέοι. Ούτως ο Νικόλαος Σαλτέλης απεβίωσε 29 ετών, ο Ηλίας Καλαμογδάρτης 32, ο Δημήτριος Παπαρρηγόπουλος και ο Δημοσθένης Βαλαβάνης 30, ο Σπυρίδων Βασιλειάδης 29, ο Ν. Ι. Σταματέλος 28, ο Ξενοφών Ραφόπουλος 24, ο Δημήτρης Βυζάντιος 20 και ο Γ. Ρήγας ακόμη νεώτερος. Γεγονός το οποίο, κατά τη γνώμη τού γράφοντος, δεν τους επέτρεψε να αναδείξουν το ταλέντο τους και να δώσουν εύχυμο(ν) και ολοκληρωμένο έργο.

Εργοβιογραφικό Δημήτριου Σ. Βυζαντίου

Είναι εύλογο τα βιογραφικά στοιχεία του Δημητρίου Σ. Βυζαντίου να είναι ελάχιστα. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1834. Ήταν γυιός του λεξικογράφου και συγγραφέα του πονήματος "Κωνσταντινούπολις" Σκαρλάτου Δ. Βυζαντίου. Υπήρξε ευφυής και επιμελής κατά τις εγκυκλίους του σπουδές. Έγινε φοιτητής της Φιλοσοφικής, αλλά δεν έλαβε ποτέ το πτυχίο του, αφού απεβίωσε μόλις εικοσαετής το 1854 στην Αθήνα. Από την παιδική του ηλικία υπήρξε λάτρης των Μουσών(3).

Συνέθεσε πρωτότυπα ποιήματα και μετέφρασε τα άσματα της «Γαλάτειας» του Γάλλου Φλωριάν εμμέτρως(4). Τα ποιήματά του σκόπευε να εκδώσει υπό τον τίτλο «Ανεμώνη»(5). Όμως, ο θάνατος τον πρόλαβε. Από τα πρωτότυπα ποιήματά του τρία δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό - σύγγραμμα «Πανδώρα»(6). Τα ποιήματά του αυτά τα υπέγραφε με τα αρχικά του, ήτοι Δ.Σ.Β.(7). Σήμερα ό,τι περισώθηκε από το έργο του και, ιδίως, από τις μεταφράσεις του απαντάται στους «Παρνασσούς» του Ραπτάρχου(8), του Ματαράγκα(9), της «Αμαλθείας»(10) και στην «Ανθολογία» του Μιχαήλ Περάνθη(11).

Εμείς εδώ θα συγκεντρώσουμε όλο αυτό το διάσπαρτο ποιητικό υλικό, συνθέτοντας, έστω και εξ αυτού, την ποιητική του συλλογή «Ανεμώνη», την οποία δεν πρόλαβε να εκδώσει.

Κριτικά

Η κριτική στάθηκε ευμενής απέναντι στην ποίηση του Δημητρίου Σ. Βυζαντίου. Ο Ραπτάρχης(12) γράφει: «… Πολύ νέος εις την ηλικίαν ελάτρευσεν τας Μούσας, και σήμερον βεβαίως ήθελε είσθαι εις των καλητέρων λειτουργών αυτών∙ αλλά το βαρύ του θανάτου δρέπανον εθέρισε τον επί χρυσαίς ελπίσιν υπανοιγόμενον τούτον κάλυμα». Ο Παναγιώτης Ματαράγκας(13) σημειώνει: «… Ένθερμος λάτρης των Μουσών, από παιδικής ηλικίας διεκρίνετο επί ευφυΐα και επιμελεία ήτις πολλά υπέσχετο, αλλ’ ο θάνατος απέκοψεν ενωρίς τον τοσαύτης ελπίδας παρέχοντα βλαστόν…». Ενώ εις τον «Παρνασσόν» της εφημερίδος «Αμάλθεια» της Σμύρνης(14) παρατηρείται: «… Τα ποιήματα, τα οποία έγραψε, διεκρίνοντο και για την καλή εκλογή των θεμάτων και για τη στιχουργική ευχέρεια και καλλιέπεια. φαίνεται δε ότι αν ζούσε, θα κατείχε άριστη θέση μεταξύ των νεωτέρων ποιητών της Ελλάδος». Εν τέλει ο Μιχαήλ Περάνθης(15) κρίνει ότι: «… Είναι άδικα λησμονημένος, με λυρικές νύξεις ικανές να επισύρουν μια δόση υστεροφημίας…». Επιπροσθέτως ο Ηλίας Βουτιερίδης(16) τον τοποθετεί στους πρώτους Νεοέλληνες σονεττογράφους.

Κατά τη γνώμη τού γράφοντος η ποίηση του Δημητρίου Σ. Βυζαντίου, έστω και εις ακραία καθαρεύουσα, είναι εύμολπος, ρέουσα ελευθέρα, προερχόμενη από πηγαίο συναίσθημα και είναι γεμάτη από λυρικές εξάρσεις. Είναι διάφανος και μετρικά άψογος. Ο ποιητής γράφει σε ποικίλα μέτρα, διαθέτει προσεγμένη ομοιοκαταληξία και γενικά παρέχει άριστο αισθητικό αποτέλεσμα. Μας δίδει ωραίες εικόνες και αρέσκεται στα ασύνδετα σχήματα. Το ενίοτε φιλοσοφικό και πεισιθάνατο περιεχόμενο κάποιων ποιημάτων του προοιωνίζει τον Δημήτριο Παπαρρηγόπουλο, ενώ έκδηλη είναι και η προτίμησή του στην ελληνική αρχαιότητα.

Γιώργος Πετρόπουλος
..............................................................................................................

Σημειώσεις

(1) Μ.Γ. Μερακλή, «Οι Ρομαντικοί του ΙΘ΄ αιώνα», εν «Νέα Εστία», έτος ΝΕ΄, 1981, τόμος 110, τεύχος 1307, σελίς 16
(2) Κ.Θ. Δημαρά, «Ελληνικός Ρομαντισμός», εκδόσεις «Ερμής», Αθήνα 1985, σελίς 199
(3) Π. Ματαράγκα, «Παρνασσός, ήτοι Απάνθισμα των εκλεκτοτέρων ποιημάτων της Νεωτέρας Ελλάδος», υπό του τυπογραφείου Νικολάου Ρουσοπούλου, εν Αθήναις 1880.- «Παράρτημα Αμάλθειας Παρνασσός, ήτοι απάνθισμα των εκλεκτοτέρων ποιημάτων των Νεωτέρων Ελλήνων ποιητών», τόμος πρώτος, εν Σμύρνη 1894, εκ του τυπογραφείου της Αμαλθείας, σελίς 99.- Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν, εκδοτικός οίκος «Ελευθερουδάκη», Αθήνα (αχρονολόγητον, τόμος τρίτος, σελίς 638)
(4) «Παρνασσός» της «Αμαλθείας» αυτόθι
(5) Αυτόθι
(6) Περιοδικό «Πανδώρα», τόμος Γ΄, τεύχος ΞΖ΄ (67), Ιανουάριος 1853, σελίς 456.- Τόμος Γ, 15 Οκτωβρίου 1852, φυλλ. 62, σελίδες 315 και 319.- Τόμος Γ΄, φυλλ. 58, 15 Αυγούστου 1852, σελίδες 217, 218 και 220-221. Και τόμος Γ’, τεύχος ΝΒ’ (52), Μάιος 1852, σελίς 96
(7) Απόστολου Σαχίνη «Συμβολή στην Ιστορία της Πανδώρας», Αθήνα 1964, σελίς 81
(8) Ρ. (Ραπτάρχης), «Παρνασσός ή Απάνθισμα των εκλεκτοτέρων τεμαχίων της Νέας Ελληνικής Ποιήσεως», τύποις Ραδαμάνθυος, εν Αθήναις 1868, σελίδες 126-136
(9) Ματαράγκα, αυτόθι, σελίδες 116-125
(10) Αμάλθεια, σελίδες 99-110, αυτόθι
(11) Μιχαήλ Περάνθη «Ανθολογία», εκδόσεις «Ελληνικά Γράμματα», Αθήνα (αχρονολόγητον) τόμος Β’, σελίδες 325-326
(12) Ραπτάρχης, αυτόθι, σελίς 126
(13) Ματαράγκας, αυτόθι, σελίς 116
(14) Αμάλθεια, αυτόθι, σελίς 99
(15) Μιχαήλ Περάνθη, αυτόθι, σελίς 325
(16) Ηλία Βουτιερίδη «Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας», εκδόσεις «Δημ. Ν. Παπαδήμα», Αθήνα 1976, τρίτη έκδοση, σελίς 292

Γιώργος Πετρόπουλος

Καθώς πέφτει το χιόνι

GABRIELA  MISTRAL  

(Γκαμπριέλα Μιστράλ 1889 - 1957)

     « Μεγάλη Χιλιανή ποιήτρια, Βραβείο Νόμπελ 1945. Γεννήθηκε στο χωριό Βικούνα στους πρόποδες των Άνδεων, από εργατική οικογένεια ιθαγενών Ινδιάνων.»

               Gabriela Mistral

«......Μέσα σε μια δεκαπενταετία η ποιήτρια διέτρεξε γοργά τα στάδια της καριέρας της, για να ονομαστεί γενική επιθεωρήτρια των αγροτικών σχολείων της Χιλής και στα 1923, καθηγήτρια της Ιστορίας στο Γυμνάσιο της Αντοφαγκάστα....»
«.....Μαζί με τις σύγχρονές της, την Αργεντινή Αλφοσίνα Στόρνι και την Ουρουγουανή Χουάνα Ιμπαρμπούρου, η Γκαπριέλα Μιστράλ αποτελεί την καταπληκτική γυναικεία ποιητική τριάδα της Λατινικής Αμερικής.»   (1)

                                                                              *****

Οι dromoi logotexnias, παραθέτουν δύο ποιήματα της Χιλιανής ποιήτριας.

Καθώς πέφτει το χιόνι

Κατέβηκε το χιόνι σαν ένα θείο πλάσμα
επίσκεψη να κάνει σε τούτη την κοιλάδα.
Κατέβηκε το χιόνι - των αστεριών νυφούλα
έλα να την ιδούμε στο χώμα καθώς πέφτει.

Γλυκιά που είναι! φτάνει σαν το εξαίσιο πλάσμα,
σιωπηλά, λες τρέμει μήπως κακό και κάνει,
σαν όνειρο είν' όμοια και σαν φεγγάρι πέφτει, 
έλα να την ιδούμε λευκή που κατεβαίνει.

Άσπιλο! Την κοιλάδα κύττα πώς σου καντάει
με γιασεμάνθι αφράτο από τη μια στην άλλη
είναι τόσο 'λαφρά λεπτά τα δάχτυλά του
που σαν πνοή περνούνε δίχως να την αγγίξουν.

Όμορφο! Δεν σου φαίνεται σαν το θαυμάσιο δώρο
που ένας άλλος Δωρητής ήρθε να σου χαρίσει;
που βγάζει το μεταξωτό μανδύα του και τον ρίχνει
αθόρυβα την ταπεινή κοιλάδα σου να ντύσει;

Άσε στο μέτωπό σου τ' άνθος του να σου σπείρει
και τ' αλαφρό φτερό του πάνω σου ν' ακουμπήσει,
ποιος ξέρει αν ένα μήνυμα δεν φέρνει στους ανθρώπους
έν άσπρο γράμμα από τα χέρια του Κυρίου!    (2)

                                *****

Ο Καθρέφτης

Στων Μίτλα τους αγρούς μια μέρα
ήλιου και τζιτζικιών, τροχιάς πορείας,
σ' ένα πηγάδι έσκυψα, σαν ήρθ' ένας Ιντιάνος
απάνω απ' το νερό να με κρατήσει
κ' ήταν μες στις παλάμες των χεριών του
το μελανό κεφάλι μου σαν γινωμένο φρούτο.
Κι' αντίς νερό, το πρόσωπό του ήπια
μπλεγμένο στο δικό μου ως ήταν
και μια αστραπή με φώτισε να μάθω
πώς ράτσα μου ήταν κι αίμα μου οι Μίτλα.  (3)
  
Gabriela Mistral    (Γκαμπριέλα Μιστράλ)
................................................................................................................(Μετφ. Ρίτα Μπούμη-Παπά)
1, 2, 3. Νέα Παγκόσμια ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ, ΡΙΤΑΣ ΜΠΟΥΜΗ - Ν.ΠΑΠΑ, τόμ. ΣΤ., σελ. 2781, 2782.

Το πένθιμο τραγούδι μιας πατρίδας

ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΡΑΤΟΣ

(Ποιητής)

Οι dromoi logotexnias, φιλοξενούν τρία κείμενα, ένα πεζό και δύο ποιήματα, από το βιβλίο του εξαίρετου ποιητή Σωκράτη Μελισσαράτου "Στην Ανέμη του Ήλιου", Ποιήματα & Πεζά, εκδόσεις Μιχάλη Σιδέρη, Αθήνα 2017.

Ταξίδι ανέλπιδο..

Γράφει ο Σωκράτης Μελισσαράτος

«Αφημένος στις σκέψεις του περπατούσε προσπαθώντας να τις βάλει σε κάποια τάξη, ώστε να μπορέσει να βγάλει κάποιο συμπέρασμα για τα τεκταινόμενα. Δεν κατάλαβε πότε έφτασε στη θάλασσα.

Η άμμος υποχωρούσε στο βαρύ βάδισμά του. Τα αποτυπώματά του εμφανή, διάφανα σαν κάτοπτρο καθάριο στο φως, που μεγάλωνε την απόσταση! 

Προχωρούσε με βλέμμα απλανές.. χωρίς να βλέπει ότι η αμμουδιά παραχώρησε τη θέση της στο αλμυρό νερό μιας θάλασσας τρικυμισμένης! Ήταν απορροφημένος από τις σκέψεις εκείνες, που καθόρισαν τις καταστροφικές και αποτρόπαιες αποφάσεις και ενέργειές του για το χθες, το σήμερα και το αύριο ολόκληρων γενεών! 

      Προχωρούσε, το νερό ανέβαινε κι όσο ανέβαινε έβλεπε τις αποφάσεις του να πραγματώνονται μέσα από προδοσίες, εξαθλίωση και αίμα! Δεν κατάλαβε το νερό πότε τον σκέπασε.. 

Ο βυθός λεωφόρος κοχυλόστρωτη έβγαζε ήχους αλλόκοσμους αλλοτινών καιρών! Περπατούσε να φτάσει στο τέρμα ενός δρόμου, που έφευγε κι αυτός σε κάθε βήμα, μαζί του προς τα μπρος.. δρόμος ατελείωτος, Ταξίδι ανέλπιδο.. κι αυτός βυθιζόταν, βυθιζόταν μέσα σε κατάρες, λυγμούς, κλαυθμούς, οδυρμούς, μέσα σε Σκιές, Σιωπές και Δάκρυα ενός κόσμου, που τον «περίμενε»!!   (Σελ. 110)

Αθήνα, Ιανουάριος 2017

                                                    *****  
Μικρός εσύ..

Δες τους κήπους των Ηρώων
εκεί που ξαπλωμένοι οι ήρωες πενθούν!
Εκεί, που ο ήλιος πυρακτώνει τα πρόσωπά τους!
Κοίτα πώς δέχεται το χώμα τη βροχή..,
πώς η ευωδιά τα κρυσταλλένια μουσκεύει
βλέμματά τους!
Κοίτα το βλέμμα τους το θεϊκό, το πονεμένο..
Η τέφρα τους αίγλη αιωρούμενη κι η ματιά τους
περιδιαβαίνει στης αθανασίας τους δρόμους!

Ποιος πισωγυρίζει,
ποιος των αιώνων τη δόξα αποδιώχνει.! Κανείς!
Μικρός εσύ, που περπατάς ανάμεσα σε Ίσκιους
δοξασμένους.!
Μικρός, ατέλειωτα μικρός..
πάνω τους το βλέμμα σου να στρέφεις!
Γλύπτης η Μνήμη σμίλεψε τη δόξα των αιώνων,
πελέκημα ανεξίτηλο στην έκφραση του Κόσμου!

Μικρός, μικρός εσύ και τιποτένιος
να περπατάς ανάμεσα σε Ίσκιους δοξασμένους!   (Σελ. 112)                      
                                                                                                                                                                                            Αθήνα, Φεβρουάριος 2017                                          
                                  *****

Το πένθιμο τραγούδι μιας πατρίδας

Προσπαθώ να παίζω με τις στιγμές του ανεξήγητου..
σ’ εκείνες τις ήρεμες νυχτερινές ώρες της σκέψης.
Έτσι αποκόβομαι απ’ τα γήινα,
ξεμακραίνω απ’ το χρόνο..
Αιωρούμαι σ’ έναν Κόσμο άγνωστο,
μεγαλόπρεπο κι ανεξιχνίαστο
γεμάτο λέξεις με απύθμενο βάθος!
Όμως, σιγά – σιγά..
βουλιάζω κι όλο βουλιάζω κατά κει,
που ο Γκιώνης θρηνεί
το σκοτωμένο αδελφό του..
Κατά Κει, που η μέρα έρχεται αδυσώπητη
με το απάνθρωπο προσωπείο της, να μου θυμίσει
το πένθιμο τραγούδι μιας Πατρίδας!       (Σελ. 113)

Αθήνα, Φεβρουάριος 2016

Σωκράτης Μελισσαράτος

Η θάλασσα

ΜΑΙΡΗ ΜΠΡΙΛΗ

(Ποιήτρια)

Οι dromoi logotexnias, φιλοξενούν δύο ποιήματα της Εκλεκτής Ελληνίδας ποιήτριας από την Ποιητική Συλλογή της "Άνθρωποι στη θάλασσα",  Εκδόσεις - Έλευσις & Υδράνη,  Έτος - 2017

                 Μαίρη Μπριλή

Η θάλασσα

να μας κοιτά από το μπαλκόνι
σαν μικρό κορίτσι
με τα γαλάζια μάτια της

απλώναμε τα χέρια μας

στα κυματιστά μαλλιά της και τότε αυτή γινότανε γυναίκα

φανέρωνε με ψιθύρους

τις καμπύλες της πλάι στα δάκτυλά μας

και τότε εμείς ακίνητοι

να την κοιτάμε με δύο μάτια ένα δικό σου κι ένα δικό μου

φύτρωναν κοράλλια

στον κύκλο του λαιμού της

με στάχτες στα μαλλιά

γινότανε γριά

βυθιζόταν στις ρυτίδες της

στα ρίγη της συγκίνησης

που σήκωσε το σώμα της
στον κόλπο της ψυχής μας.

Μείναμε ν’ απορούμε, πόσο απέραντο υπάρχει
που να μπορεί να μηρυκάζει τόσο γρήγορα

ένα πλάσμα πάνω στη γη.

                                                                             ***

                                                                              ***
ΠΕΡΑΣ..ματα

Λίγο πριν το μεσημέρι
κατέβηκα τα γκρίζα σκαλοπάτια
πέρασα την υπόγεια διάβαση
Αισθάνθηκα την λεπτή παρουσία σου
τη συντροφιά της φωνής σου
Ζεστή προστασία

Το βράδυ
Πέρασα τη διάφανη λίμνη των σπλάχνων σου
με τα λεπτά πούπουλα του κύκνου της
γέμισα το μαξιλάρι μου
και κοιμήθηκα

Το άλλο πρωί
με βρήκε στην αντίπερα όχθη της λίμνης
στην άλλη μεριά της διάβασης

Σε τούτα τα περάσματα
άλλαξε η ζωή μου

Μαίρη Μπριλή

Ολυμπιόνικος 4ος

Αναπαράσταση από την αφή της ολυμπιακής φλόγας στην Αρχαία Ολυμπία

ΙΣΤΟΡΙΑ & ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

ΑΡΧΑΙΑ  ΕΛΛΑΔΑ

A.  Ο αθλητισμός στον Όμηρο και στον Ησίοδο

Επιμέλεια Σωκράτης Μελισσαράτος

   
" Με τον Όμηρο και τον Ησίοδο ερχόμαστε σε επαφή με μια κοινωνία όπου ο αθλητισμός έχει εισδύσει σε όλες τις εκδηλώσεις της ζωής,δημόσιας και καθημερινής. Η αγάπη για την άθληση κυριαρχεί παντού: νέοι άνθρωποι χαίρονται την έντονη σωματικοί προσπάθεια, τρανοί αρχηγοί και ήρωες αγωνίζονται να έρθουν πρώτοι, ενώ γύρω ένα πλήθος - λαός ή στρατός - δονείται από ενθουσιασμό παρακολουθώντας τις επιδόσεις τους. Με λίγα λόγια βρισκόμαστε μπροστά σε μια κοινωνία που, παράλληλα με τα ηρωικά της ιδανικά, χαρακτηρίζεται και από ένα γνήσιο αθλητικό πνεύμα.

Η έφεση για την άθληση είναι διάχυτη και στην Ιλιάδα και στην Οδύσσεια.  Την συναντάμε στις περιγραφές των αγώνων που έγιναν για να τιμηθεί ο νεκρός Πάτροκλος - τα άθλα επί Πατρόκλω- στους αγώνες που οργάνωσαν οι Φαίακες για να διασκεδάσουν τη θλίψη του Οδυσσέα  και σποραδικά σε μερικές άλλες περιπτώσεις. Όλοι οι ομηρικοί ήρωες λαχταρούν να διακριθούν στους αγώνες: κάθε ήρωας είναι και ένας αθλητής που προσπαθεί να ξεπεράσει τους άλλους.

                                         Ο ακοντιστής στην τελευταία φάση πριν τη βολή.
                                                     (An. Berolino,  Staatliche museum)

Το πάθος για τους αγώνες και η εξοικείωση με αυτούς άφησαν τη σφραγίδα τους στη γλώσσα. Στον απλό καθημερινό λόγο, εκφράσεις όπως π.χ. "μια ριξιά του δίσκου" ή "μια ριξιά του κονταριού" που χρησιμοποιούν για να ορίσουν χονδρικά μια απόσταση, είναι αρκετά συνηθισμένες."

"Τα αγωνίσματα που περιγράφονται στην Ιλιάδα, στα άθλα επί Πατρόκλω, είναι με τη σειρά: η αρματοδρομία, η πυγμαχία, η πάλη, ο δρόμος, η οπλομαχία, ο δίσκος, η τοξοβολία με στόχο και το ακόντιο." (1) 

Από την Οδύσσεια, όπως αναφέραμε έχουμε το πείραγμα του Ευρύαλου προς τον Οδυσσέα στο νησί των Φαιάκων, όπου ο βασιλιάς των Φαιάκων Αλκίνος διοργάνωσε αγώνες για τον ήρωα του Τρωικού πολέμου. 

«Δε μοιάζεις, ξένε, με άνθρωπο τεχνίτη στους αγώνες, 
αλήθεια, απ' όσους άπειρους γνωρίζει ο κόσμος όλος, 
παρά μου φαίνεσαι αρχηγός θαλασσινών εμπόρων, 
που τρέχει με πολύκουπο καράβι κι είναι ο νους του
μονάχα στις πραμάτειες του και στα συμφέροντά του,
πώς θα κερδίζει αρπάζοντας. Για αγωνιστής δε μοιάζεις.»  (2) 

και εκείνος, θεωρώντας τα λόγια του μεγάλη προσβολή της αρετής του, τον νικάει στο αγώνισμα του δίσκου και επιβεβαιώνει την υπεροχή του.   

                          Σκηνή αρματοδρομίας τεθρίππου. Ο ηνίοχος με τον λευκό χιτώνα είναι

                          ανεβασμένος στο ελαφρό δίτροχο άρμα και οδηγεί προσεχτικά το τέθριπ-

                          πο που πλησιάζει το σημείο καμπής. (Λονδίνο, Βρετανικό Μουσείο)

B. Η  Συμβολή του Αθλητισμού στην Αγωγή των Νεων

[...] Το αγωνιστικό και ανταγωνιστικό πνεύμα απλώνεται σε όλη την έκταση της ελληνικής ζωής και της δίνει ένα ιδιαίτερο χαρακτήρα και χρώμα. Μουσικοί και ποιητές, φιλόσοφοι και ρήτορες, ζωγράφοι και γλύπτες συναγωνίζονται με τα έργα τους ο ένας τον άλλο για την "αριστεία" που θα τους αναδείξει και θα τους χαρίσει τη νίκη, όπως οι αθλητές αγωνίζονται στο στίβο για το τιμητικό έπαθλο. Αυτό σημαίνει πως σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής δημιουργείται ο διάλογος και ο ισότιμος συναγωνισμός.

Τ ο στάδιο της Αρχαίας Ολυμπίας χρονολογείται στα μέσα του 4ου αι.π.Χ.

Το μήκος του είναι 192,27 μ. δηλ. 600 ολυμπιακά πόδια. Δεξιά τα

ίχνη της εξέδρας των Ελλανοδικών και αριστερά ο βωμός της Δή-

μητρας Χαμύνης. 

Αιέν αριστεύειν και υπείροχον έμμεναι άλλων (Πάντα να είσαι ο πιο καλός και να ξεπερνάς όλους τους άλλους). Την ποιητική αυτή ρήση ο Όμηρος την αποδίδει στον Πηλέα πατέρα του Αχιλλέα. Ο γιος του Πηλέα και της Θέτιδος ήταν για όλους τους νέους της εποχής του το τέλειο πρότυπο ανδρός του καλού "κα'γαθού". 

"Ο Πηλέας, μας ιστορεί ο μύθος, παρέδωσε το γιο του για να τον αναθρέψει ο Κένταυρος Χείρων, μια παράξενη μορφή σοφού, γυμναστή και γιατρού και μουσικού, που έθρεψε και άσκησε έξοχα το κορμί του νεαρού Αχιλλέα. Για να γίνει ο άφοβος και τέλειος πολεμιστής όμως μαζί με αυτή την άσκηση του δίδαξε και τη μουσική και το τραγούδι, αυτός ο φημισμένος μουσικός. 

Παράσταση αγώνα σταδίου στην κατηγορία των ανδρών. Οι πέντε

δρομείς τρέχουν προς τα δεξιά αιωρώντας έντονα τα χέρια. (Νέα 

Υόρκη, Metropolitan Museum) 

Αυτή την ιδανική αγωγή εφαρμόζουν όλες οι ελληνικές πόλεις στα αρχαϊκά χρόνια: γυμναστική του σώματος και μουσική, ενόργανη και φωνητική, που συνδυάζονται θαυμαστά στο χορό, κάποτε και στα αθλήματα.[...]

[...] Οι ίδιοι οι αρχαίοι Έλληνες γνώριζαν πως η αγωγή αυτή πρέπει να είναι ανάλογη με το κοινωνικό και πολιτικό σύστημα της κάθε πόλης, όπως το διατυπώνει επιγραμματικά ο Αριστοτέλης: "παιδεύεσθαι προς τας πολιτείας". Άλλωστε στόχος της παιδείας ήταν για ένα μεγάλο διάστημα και στην πιο μεγάλη έκταση του ελληνικού κόσμου η διάπλαση άξιου πολίτη. (3) [...] 

Παρατίθεται το ποίημα του Πίνδαρου του Θηβαίου            

ΟΛΥΜΠΙΟΝΙΚΟΣ 4ος

Μετάφραση: Διονύσης Καψάλης

Ο τέταρτος Ολυμπιόνικος του Πίνδαρου του Θηβαίου υμνεί τον Ψαύμη από την Καμάρινα της Σικελίας,  ο οποίος νίκησε στο αγώνισμα της αρματοδρομίας στην 82η ολυμπιάδα το 452 π.Χ.

Δία υπέρτατε, αρματηλάτη
της ακατάβλητης βροντής, δικές σου
οι Ώρες κι οι Καιροί που στροβιλίζονται
στης λύρας τα γυρίσματα και μ’ έστειλαν
μάρτυρα εδώ υπέροχων αγώνων·
στην είδηση του φίλου που νικά
σκιρτούν γλυκά και χαίρονται οι καλοί.
Όμως εσύ, του Κρόνου γιέ, που ορίζεις
το βάρος το ανεμόδαρτο της Αίτνας
που πλάκωσε τον εκατοντακέφαλο
τον κραταιό Τυφώνα, δέξου εσύ τον Ολυμπιονίκη,
δέξου τον ύμνο αυτό για χάρη των Χαρίτων,

αιώνιο φως στους άθλους της ανδρείας.

Είναι ο χορός κι ήρθε για να τιμήσει

το άρμα του Ψαύμη, που στεφανωμένος

με κλάδο ελιάς από την Πίσα βιάζεται

να πάει να δοξάσει την Καμάρινα.

Είθε ο καλός θεός να ευνοήσει

τους πόθους του· εγώ τον επαινώ

γιατί φροντίζει πάντα τ’ άλογά του

κι είναι φιλόξενος μ’ όλον τον κόσμο

κι άλλο στο νου δεν έχει παρά μόνο

την Ησυχία, το καλό της πόλης.

Την καθαρή αλήθεια λέω·

στην πράξη δοκιμάζονται οι θνητοί.

Έτσι έγινε και γλίτωσε απ’τη χλεύη

των γυναικών της Λήμνου ο γιος του Κλύμενου·

πηγαίνοντας να πάρει το στεφάνι

του νικητή στην οπλιτοδρομία,

στην Υψιπύλη γύρισε και είπε:

Ιδού ποιος είμαι εγώ στη γρηγοράδα,

ίδιος στα χέρια, ίδιος στην καρδιά·

άσπρα μαλλιά βγάζουν κι οι νέοι

συχνά πριν έρθει η ώρα και γεράσουν.

Πίνδαρος ο Θηβαίος

......................................................................................................................................................

1. Ολυμπιακοί αγώνες στην Αρχαία Ελλάδα, σελ.24 &25 , ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ.

2. Οδύσσεια θ, σελ. 147, μετάφρ. ΖΗΣΙΜΟΥ ΣΙΔΕΡΗ, ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΔΙΔΑΚΤΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ 

3. Ολυμπιακοί αγώνες στην Αρχαία Ελλάδα, ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ., σελ. 43 & 44.

Μικρό οδοιπορικό στην Ποίηση του Σπύρου Ζαχαράτου

Μικρό οδοιπορικό στην Ποίηση 
του Σπύρου Ζαχαράτου

Γράφει ο Σωκράτης Μελισσαράτος

Ο Σπύρος Ζαχαράτος είναι ένας πολυγραφότατος Λογοτέχνης - Ποιητής, που κοσμεί το χώρο της Λογοτεχνίας, τόσο με τη γραφίδα του, όσο και με τη σεμνότητά του! Είναι επίλεκτο Μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών, καθώς και του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός».

               Σπύρος Ζαχαράτος

Μέσα στα χρόνια της ποιητικής του δημιουργίας έχει να παρουσιάσει αρκετές ποιητικές Συλλογές: α). «Σταλαγμίτες», Μονόφυλλο 1985 , Αίνος 1987, β). Καταφύγιο, Μονόφυλλο 1989, Αίνος 1991, γ). «Ανασκαφές», Μονόφυλλο 1995, Αίνος 1997, δ).Φύλακας Φυλαχτών, Μονόφυλλο 2002, Εκδ. Οδός Πανός 2015, ε). Ερήμην, Ερημία, Μονόφυλλο 2004, Εκδ. Οδός Πανός 2017 

Εμείς εδώ θα αποτολμήσουμε να προσεγγίσουμε ιχνηλατώντας όσο μπορούμε και να περπατήσουμε συντροφιά του μέσα από τους ποιητικούς και μουσικούς του δρόμους, που θα μας αποκαλύψουν σιγά - σιγά το δείγμα γραφής της ποίησης του: 

«Ακόρντα της βροχής ακούγονται

καθώς ο Βοριάς ψιθυρίζει 

στο τελευταίο κοχύλι. »                  «ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ», (σελ. 25)

Οι Ψίθυροι.. είναι ίσως η φωνή της ψυχής μας. Η φωνή που αγκαλιάζει το νου μας, τις σκέψεις μας, τις επιθυμίες μας τα όνειρά μας..! Είναι αυτοί οι Ψίθυροι, που κατακλύζουν τον άπειρο μικρόκοσμό μας αλλά και τον ανορίοτο μακρόκοσμό μας! Αγκαλιάζει το δάκρυ, τον πόνο, την Ανθρώπινη πλευρά της ψυχής μας, που τόσο πολύ λείπει από τις σημερινές κοινωνίες των ανθρώπων! 

Γεννημένος ο ποιητής Σπύρος Ζαχαράτος στο πανέμορφο και καταπράσινο νησί της Κεφαλονιάς και μεγαλωμένος δίπλα στο κύμα της γαλαζοπράσινης θάλασσας του Ιονίου και στις πυρίχυτες αμμουδιές της Άσσου, της Σκάλας, του Πόρου, του Μύρτου, της Σάμης, της καταπράσινης Λειβαθούς κ. α., μέσα στα έλατα του Αίνου, των αμπελώνων από ρομπόλα, στα θεσπέσια δειλινά.. δεν μπορούσε να μην ερωτευθεί και να μην υμνήσει της ομορφιές της Γενέτειράς του.

Η θάλασσα είναι αυτή που κέρδισε την καρδιά και την ψυχή τού ποιητή! Ο Σπύρος Ζαχαράτος πρώτα είναι ποιητής και μετά στιχουργός!

Το ποίημα-τραγούδι «Θάλασσα θάλασσα», τραγουδισμένο από την Καίτη Χωματά και την Εξαίρετο Μουσικοσυνθέτιδα, Μαέστρο και Ερμηνεύτρια Χριστίνα Ρόκκου κ. α., είναι ένα από τα πολλά, που μελοποιήθηκαν και τραγουδήθηκαν από καταξιωμένους μουσικοσυνθέτες και ερμηνευτές. Το ανωτέρω τραγούδι είναι από εκείνα τα τραγούδια, που σε ταξιδεύουν σε ονειρικές ακρογιαλιές και τόπους εξωτικούς, μέσα σε ψιθύρους του μελτεμιού και του πουνέντε και σ’ ένα όνειρο ξανθό.., όπως μας λέει ο ποιητής.

Χρώματα, αρώματα κι ακούσματα όλα ζωγραφισμένα σ’ ένα ουράνιο καμβά από την ποιητική πέννα του! Παραθέτουμε το ποίημα με τίτλο, 

Θάλασσα θάλασσα

«Ο Πουνέντες ψιθυρίζει τ’ όνομά σου

σ’ ένα δάσος με κατάρτια καϊκιών, 

κι ένας ήλιος ζωγραφίζει την καρδιά σου, 

να `σαι Ισμήνη η θεά των χαλικιών, 

να `σαι Ισμήνη η θεά των χαλικιών.

Θάλασσα θάλασσα, γυμνό κορμί μου, 

μελτέμ’ η ανάσα σου μες στη ζωή μου. 

Ο Ιούλης σου γελά μες στο ποτήρι

είσαι θαύμα, ένα όνειρο ξανθό, 

να `χα στόμα να σου πιω όλη τη γύρη

κι ας χαθώ μες στων ματιών σου το βυθό, 

κι ας χαθώ μες στων ματιών σου το βυθό.

Θάλασσα θάλασσα, γυμνό κορμί μου, 

μελτέμ’ η ανάσα σου μες στη ζωή μου.»

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: kefalonia-tours.gr         Η Άσσος Κεφαλονιάς

Είναι εκείνη η ώρα, που ο ήλιος βουλιάζει στ’ ακροθαλάσσι και χάνεται πίσω απ’ τις κόκκινες οριογραμμές των οριζόντων δημιουργώντας σχέδια κι ουράνιους δρόμους για ταξίδια αλαργινά με πλοηγό τη φαντασία τ’ απρόβλεπτο και τ’ όνειρο! 

Την ποίηση του Σπύρου Ζαχαράτου την έχει μελοποιήσει η ίδια η Φύση, γιατί είναι η λυρική φωνή της τραγουδισμένη από τ’ αηδόνια, τον παφλασμό του φλοίσβου και τους ψιθύρους της θάλασσας απ’ το στόμα των κοχυλιών! 

Η ποίησή του φέρει το κάλλος και το άρωμα ενός παραδείσου, αφού η αναπνοή της μοσχοβολάει ιώδιο, ρομπόλα, φύκια, αρμύρα και από το σύριγμα των Ιόνιων ανέμων ακούγονται οι ποιητικές απαγγελίες των κοχυλιών, των Νηρηίδων, των Ωκεανίδων και οι μελωδίες της Μικτής Χορωδίας – Μαντολινάτας του Συλλόγου «Η ΕΥΓΕΡΟΣ», που Διευθύνει από το 2006 η εξαίρετος Μουσικοσυνθέτις, Μαέστρος και Ερμηνεύτρια Χριστίνα Ρόκκου! 

Η ποίηση του Σπύρου Ζαχαράτου είναι η όμορφη και ευχάριστη συνοδοιπόρος μας στους μουσικούς ψιθύρους της Φύσης, στους δρόμους του ορατού και αόρατου, του φανταστικού και υπαρκτού..! Σ’ εκείνες τις θάλασσες της ψυχής, που μέσα τους κρύβονται τα μύχια μυστικά του Κοσμικού μας «ειδέναι και συνειδέναι». 

Διαβάζοντας ποίησή του τα κύματα της σκέψης μάς πετούν σε νέες στεριές και νέους ουρανούς ανείδωτους, εκεί.. που η ποίηση, ποίηση διδάσκει και μας δίνει μηνύματα μέσα από λέξεις και στίχους συμβολικούς, να γιάνουν τον πόνο, τη θλίψη, να οπλίσουν με δύναμη την καρδιά, να απαλύνουν την ψυχή και ν’ ατενίσει ο άνθρωπος την Άλλη μέρα, την Άλλη Αυγή μέσα από καλοκαιρινά μεσημέρια, δειλινά και θαλάσσιους μουσικούς ερωτικούς ψιθύρους αγάπης, όπως χαρακτηριστικά μας λέει στο ποίημα «ΤΙΣ  ΚΥΡΙΑΚΕΣ, ΑΓΑΠΗ», από το βιβλίο του

«ΣΤΑΛΑΓΜΙΤΕΣ», (σελ.25) 

«Τις Κυριακές των μελτεμιών

Τα ρολόγια κτυπάνε στο δικό σου ρυθμό

Αγάπη!

Το παράπονο των αιώνων στάζει ροδόσταγμα.

Τα πουλιά συμπληρώνουν τη χορωδία των άστρων.

Τα λιοτρόπια γέρνουν και σε προσκυνούν 

Αγάπη! 

Κι εγώ μέσα στα χέρια σου γίνομαι απέραντος 

σαν το χρόνο και τη ζωή.

Πομπός Αθανασίας!» 

Και από το βιβλίο του «ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ», (σελ. 21)

[…] Τότε όλα θα τραγουδάνε τη ζωή 

Μες στο πολύχρωμο γιορτάνι 

του χρόνου.» 

Μέσα από τη δύναμη των λέξεων έρχονται οι στιγμές που ο άνθρωπος ξεπερνάει τα όρια του φόβου, τα όρια της απροσδιοριστίας της ζωής μέσα από στίχους, που γίνονται νότες, οι νότες μουσική, η μουσική.. Κοσμική Αρμονία, Χρόνου –Κόσμου - Ζωής! 

Η ποίηση του Σπύρου Ζαχαράτου μέσα από την απλότητα των λέξεων προβάλλει μια δυναμική ιδεατής - στοχαστικής αλλά και πρακτικής φιλοσοφίας και μιας Αγάπης που σαν τραίνο σε ταξιδεύει στο σήμερα, το αύριο, το χθες και από κει σε αναγεννά και σε κάνει «απέραντο σαν το χρόνο και τη ζωή» και σε πλοηγεί στο άπειρο μέλλον .. στην «αθανασία», στην αιωνιότητα! 

Ο ποιητής μας δεν μένει αδιάφορος και ασυγκίνητος μπροστά στα «πάθια» των συμπατριωτών του αλλά και των απανταχού συνανθρώπων του, που μαστίζονται από τη σημερινή Τεχνητή Οικονομική Κρίση, που είναι απόρροια μιας βαθύτερης Πνευματικής Κρίσης! 

Με στίχους λιτούς και στιβαρούς στιχουργεί πάνω στις ζωές και τα «πάθια» των συνανθρώπων του! 

ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΖΩΗΣ

«Ιστορούμε πάθια Ελλήνων.

Τραγουδάμε χορικά τραγωδιών .

στεναγμούς ανθρώπων και πόλεων.

Των δρόμων 

των κτιρίων, των ερειπίων .

της προκυμαίας 

των σταθμών 

των μυημένων, των λυπημένων .

των πουλιών 

των εφήβων

της βροχής της προσευχής .

των αστέγων 

των ανέργων.

Παραμυθία ζωής.

Εκεί που ανθίζει ένα δάκρυ

Δε φυτρώνουν όλα;»                        (Ερήμην, Ερημία, σελ. 9)

Άλλες φορές φαντάζεται πως βρίσκεται «ΣΤΗ ΒΑΡΚΑΡΟΛΑ ΤΟΥ ΣΎΜΠΑΝΤΟΣ» Κόσμου και ταξιδεύει μέσα στα πέλαγα της καρδιάς του, που από μέσα τους πανέμορφη κόρη αναδύεται - γεννιέται με προορισμό θάλασσες αταξίδευτες και παραδείσιες αμμουδιές. 

Το ποιητικό ταξίδι του σύγχρονου Κεφαλλήνα ποιητή σε τροχοδρομεί πάνω σε εξαίσιους στίχους, που κρύβουν μέσα τους όλα εκείνα τα συναισθήματα, τα οποία απλόχερα η Φύση δωρίζει μόνο στα Ανάλεκτα παιδιά της, που μπορούν να υμνήσουν το «Γίγνεσθαι» και «Παρέρχεσθαι», το «Άφθαρτο» και «Αείζωο», που κρύβουν μέσα τους όλη την αγάπη, τον πόνο, την ευαισθησία κι όλο το κάλλος της παγγενέτειρας και παμμήτειρας Φύσης! 

Παραθέτουμε το ποίημα με τίτλο: 

ΣΤΗ   ΒΑΡΚΑΡΟΛΑ  ΤΟΥ  ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ

«Μέσα απ’ της καρδιάς μου τα πέλαγα / η κόρη μου αναδύεται./ Γίνεται νησί πλατύφυλλο / κλαράκι ασπροντυμένο./ Λυχναράκι με λάδι φεγγαριού / που λαμπυρίζει τη νύχτα.

Με οδηγεί στη βαρκαρόλα του σύμπαντος / Σε κρατήρες λυτρωτικών ηφαιστείων./ Ενώνει τις φλέβες μου με το αύριο / την αιώνια νεότητα/ την αγιάτρευτη εφηβεία./ Στο στέρνο μου φυτεύει / το μυστικό λουλούδι της ελπίδας. / 

Με το αίμα μου / οινοπότης ποιητής / γράφει τ’ όνομά της / στους καθρέπτες του μέλλοντος.» «ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ», (σελ. 40)

Στίχοι, που σε ταξιδεύουν με τη «Βαρκαρόλα του Σύμπαντος» σε τόπους της ψυχής πρωτόγνωρους, σε τόπους γέννησης και αναγέννησης της Φύσης, των όντων, των Κόσμων, που μόνο ποιητές και ευαίσθητες –Ανθρώπινες ψυχές κατοικούν! 

Σπύρο Ζαχαράτο σ’ ευχαριστούμε!

                                                                                                                       Αθήνα, Ιούνιος 2018
Σωκράτης Μελισσαράτος

Σταυροδρόμι στο Κάουνας. Αυτός

Dovilė Zelčiūtė

Ντοβίλε Ζελτσιούτε

Είναι από τη Λιθουανία Ποιήτρια, δραματουργός και δοκιμιογράφος. Ζει στο Κάουνας, και εργάζεται ως δημοσιογράφος.

Σταυροδρόμι στο Κάουνας. Αυτός

Όλη τη νύχτα αναζητώ τη μορφή σου,

που υπέφερες για μας τους αμαρτωλούς,

που πέθανες για μένα

δεν δύναμαι να εννοήσω,

αν ήσουν εσύ

που πέρασες φεδρός

με τα μακριά, καλοχτενισμένα μαλλιά.

Ποιος είσαι και τίνος

αγαπημένος

πατέρας και γιος;

Πού κρύβεις

το μεθυσμένο κακοποιημένο πρόσωπο

λησμονημένος απ' τους συγγενείς

και απαρνημένος;

Στα παιδικά σου χρόνια γελούσες σαν όλους.

Μεγάλωνες

πριν πέσει το σκοτάδι

σκύβω στο σταυροδρόμι

τον ψίθυρο ν' ακούσω 

noli me tangere

Dovilė Zelčiūtė (Ντοβίλε Ζελτσιούτε)

...........................................................................................................

Μετάφραση του Πάβεου Κρούπκα

5ο Πανελλήνιο Χορωδιακό Φεστιβάλ

5ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΧΟΡΩΔΙΑΚΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ

Το Σάββατο 19 Μαΐου 2018 και ώρα 19:30 στην κατάμεστη αίθουσα του ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ «ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ» έγινε Καλλιτεχνική εκδήλωση από την ΕΝΩΣΗ ΧΟΡΩΔΙΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ, για το 5ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΧΟΡΩΔΙΑΚΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ. Το πρόγραμμα παρουσίασε η Μαέστρος Χριστίνα Ρόκκου.

Χριστίνα Ρόκκου 
η Μουσικοσυνθέτις, η Μαέστρος, 
η Σοπράνο

Dromoi Logotexnias: 
Στο 5ο  ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΧΟΡΩΔΙΑΚΟ  ΦΕΣΤΙΒΑΛ 
συμμετείχαν οι Χορωδίες: 

Α. ΧΟΡΩΔΙΑ  ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΜΑΤΑ

Β. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ  ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΡΓΟΥΣ «ΤΕΛΕΣΙΛΑ»

Γ. ΜΙΚΤΗ ΧΟΡΩΔΙΑ «ΑΠΟΛΛΩΝ ΠΑΤΡΩΝ»

Δ. ΧΟΡΩΔΙΑ ΑΙΓΥΠΤΙΩΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Ε. Η  ΜΙΚΤΗ  ΧΟΡΩΔΙΑ  ΜΑΝΤΟΛΙΝΑΤΑΣ  ΤΟΥ  ΣΥΛΛΟΓΟΥ
               ΦΑΡΑΚΛΑΔΩΝ «Η ΕΥΓΕΡΟΣ» ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ                  

*****

ΗΧΟΙ  ΚΑΙ  ΧΡΩΜΑΤΑ

Στη φωτογραφία η καταπληκτική  ΜΙΚΤΗ  ΧΟΡΩΔΙΑ  ΜΑΝΤΟΛΙΝΑΤΑΣ  ΤΟΥ  ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΦΑΡΑΚΛΑΔΩΝ «Η ΕΥΓΕΡΟΣ» ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ στην Αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου «ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ». Στη μέση της σκηνής εικονίζεται η Συντονίστρια της όλης εκδήλωσης Εξαίρετη Μουσικοσυνθέτις, Μαέστρος και Σοπράνο Χριστίνα Ρόκκου διευθύνουσα την Εκλεκτή Κεφαλονίτικη χορωδία αλλά και ερμηνεύοντας με την Εξαίρετη φωνή τής "Σοπράνο" γνωστά μουσικά κομμάτια Ελλήνων Συνθετών και Κεφαλονίτικων καντάδων όπως:

1) Σταυρός του Νότου, Ποίηση: Ν. Καβαδία 
Μουσική: Θ. Μικρούτσικου. Χορ. Επεξεργασία:
Δ. Καλκάνη. 

2) Κάτω στον Άι - Γιώργη, (παραδοσιακό Κέρκυρας). Χορ. Επεξεργασία: Χρ. Ρόκκου.

3) Καράβι, Ποίηση : Ανδρέα Γαλατσάτου. Μουσική: Σπύρου Μαρκάτου.

4) Με τόσα φύλλα, (από τη Ρωμιοσύνη). Ποίηση : Γιάννη Ρίτσου. Μουσική: Μίκη Θεοδωράκη.
Χορ. Επεξεργασία: Χρ. Ρόκκου Solo: Τάσος Καλογερόπουλος     

5) Κεφαλονιά, Ποίηση: Αρετή Καλκάνη. Μουσική: Δημήτρης Καλκάνης. Solo Χρ. Ρόκκου.

Στο πιάνο: η Σταματία Σκαλενάκη

Μαέστρος: Χριστίνα Ρόκκου 

*****

Μια πανδαισία Ήχων, Χρωμάτων, ασμάτων και ερμηνειών γέμισε τον Πνευματικό χώρο "ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ"

Στη φωτογραφία εικονίζονται μετά το πέρας της εκδήλωσης από δεξιά προς τ' αριστερά:
Ο Ποιητής Σπύρος Ζαχαράτος

Η Συντονίστρια της όλης εκδήλωσης Μουσικοσυνθέτις, 

Μαέστρος και Σοπράνο Χριστίνα Ρόκκου, Ψυχή της εκδήλωσης.

Η Ποιήτρια και Σοπράνο Μαίρη Μπριλή
και ο Ποιητής Σωκράτης Μελισσαράτος

Σε ένα καφενείο επί της οδού

Birutė Jonuškaitė

(Μπιρούτε Γιονουσκάϊτε)

Είναι από τη Λιθουανία μυθιστο-ριογράφος, ποιήτρια και μεταφράστρια. Από τον Απρίλιο 2018 πρόεδρος της Ένωσης Λιθουανών λογοτεχνών.

Σε ένα καφενείο επί της οδού

οδηγοί 

ζεστά φλιτζάνια καφέ

δύο γυναίκες

ύπνοι στα μάτια τους

βγαίνει ο ήλιος από την ομίχλη

εξαπλώνεται στο πάτωμα

η γυάλινη πόρτα σαν ανοιχτά χέρια

αφήνει να δεις μια σιλουέτα

κομμένη από το φως

πλατιοί ώμοι

βιαστική κίνηση

ήδη χωρίς καπέλο σταμάτησε στο μπαρ

καφέ ζεστό καφέ

εγώ δεν ξέρω

αν το ‘χω πιει μαζί του

το είχαν παρασκευάσει

στου κόσμου την άλλην άκρη

Birutė Jonuškaitė    (Μπιρούτε Γιονουσκάϊτε)
...........................................................................................................

Μετάφραση του Πάβεου Κρούπκα

Η πόλη μου

Rita Latvenaitė-Kairienė

(Ρίτα Λατβενάϊτε-Καϊριένε)

Είναι Λιθουανή ποιήτρια.

Ζει στην Κλαϊπέντα, εργάζεται ως παιδαγωγός και δημοσιογράφος.

Η πόλη μου

Η πόλη μου κοιμάται

με τα πόδια 

ακουμπησμένα πάνω

στους αμμόλοφους

τα νυχτικά

στεγνώνονται

στην θάλασσα

το βράδυ

χτυπά με κρότο

τα παράθυρα

του υπνοδωματίου

απίστευτο –

η πόλη μου

κοιμάται στην αγκαλιά μου.

Rita Latvenaitė-Kairienė     (Ρίτα Λατβενάϊτε-Καϊριένε)

........................................................................................................................................................
Μετάφραση του Πάβεου Κρούπκα