Τετάρτη 2 Μαΐου 2018

Το Δημοτικό Τραγούδι από το Χθες στο Σήμερα


ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΑΝΔΡΕΟΥ

“ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΑΠΟ ΤΟ ΧΘΕΣ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ”
του ΓΙΑΝΝΗ ΚΟΡΙΔΗ
Εκδόσεις ΙΩΛΚΟΣ, Αθήνα 2018.

Γράφει ο Αυγερινός Ανδρέου 
Νομικός, Πρώην Πρόεδρος της  ΕΤΑΙΡΙΑΣ   ΕΛΛΗΝΩΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ και νυν Μέλος του      Δ. Σ.., Ποιητής - Συγγραφέας - Κριτικός Λογοτεχνίας

     Το πέρασμά μου από τη λογοτεχνία και μόνο που έγινε η αφορμή ή η σύμπτωση να γνωρίσω τον σπουδαίο λογοτέχνη Γιάννη Κορίδη, ήταν για εμένα ωκεάνειο! Υποκλινόμεθα όλοι μας στην λογοτεχνική του υπεροχή και προσκυνούμε το έργο του, αν και ο ίδιος λόγω σεμνότητος ούτε που θέλει να ακούει τέτοια. Είναι ιδιαίτατη για εμένα τιμή που ο Γιάννης Κορίδης με τιμά με την φιλία του και πάντα παρακολουθεί τις διάφορες ομιλίες μου. Οφείλω να του το αναγνωρίσω δημοσίως. 

     Η ποίησή του, αλλά και η πεζή γραφή του, τον κατατάσσουν στην πρώτη πεντάδα της σύγχρονης λογοτεχνικής παρουσίας. Το αδαμάντινο ήθος τον φέρνει στην πρώτη θέση! 'Εχει ασχοληθεί με την δημοτική ποίηση για πολλές δεκαετίες. Θεμελιακό έργο του “Τα Ωραιότερα Δημοτικά Τραγούδια”. Α΄ τόμος: Ακριτικά – Ιστορικά, Β΄τόμος: Κλέφτικα – Της Εθνικής Αντίστασης, Γ΄τόμος: Της Αγάπης και του Έρωτα, Δ΄ τόμος: Μοιρολόγια – Της Ξενιτιάς – Παραλογές. Αθήνα 2000, Β’ έκδοση 2002. Τώρα από τις εκδόσεις Ιωλκός έχει κυκλοφορήσει το βιβλίο του υπό τον τίτλο “ Το δημοτικό τραγούδι από το χθες στο σήμερα ”. Είναι αφιερωμένο στην ιερή μνήμη του Νικολάου Πολίτη και του Άγι Θέρου .(Σημ. Ο Γιάννης Κορίδης είχε γνωρίσει τον Άγι Θέρο, όταν έγινε μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών, ίσος ο πιο μικρός σε ηλικία λογοτέχνης. Έχει ακόμη την ταυτότητα της Εταιρίας με υπογραφή του Προέδρου Άγι Θέρου!). Το ολιγοσέλιδο προοίμιο είναι δομικώς άρτιο και κατά περιεχόμενο πολύ κατατοπιστικό και όλως χρήσιμο. Ακολουθεί η ανάλυση και η ερμηνευτική προσέγγιση της παραλογής “ του νεκρού αδερφού ”. Δηλώνω και βεβαιώνω ότι οι αναγνώστες του βιβλίου αυτού έχουν να ωφεληθούν από την μελέτη ετούτη, η οποία είναι σαφώς καλύτερη από άλλες και τουλάχιστον ισάξια της μέχρι σήμερα καλύτερης, εκείνης του φιλολόγου Γιάννη Μιχαλέτου. Πιστεύω ότι έχει κάποια βαρύτητα η γνώμη μου, γιατί ως μελετητής των δημοτικών τραγουδιών έχω και εγώ δημοσιεύσει κατά καιρούς ανάλογες μελέτες του ίδιου τραγουδιού. Ακολουθεί η προσέγγιση στο σύγχρονο δημοτικό τραγούδι και κυρίως σε εκείνο της Εθνικής Αντίστασης. Το βιβλίο κλείνει με την βιβλιογραφία και με το Υστερόγραφο, το οποίο εστιάζει στην προσφορά στην λαογραφία του N. Tommaseo και του Νικολάου Γ. Πολίτη.

                                                                  Γιάννης Κορίδης

     Τα τραγούδια του λαού μας συνόδευαν τον απλό Έλληνα σε όλες τις καταστάσεις, απ΄ την κούνια ως τον τάφο, ήταν η γνήσια ενεργητική έκφρασή του, το μαχητικό και επαναστατικό πνεύμα του, η περηφάνεια του, η αξιοπρέπεια, η τιμή και ελευθερία του. Ο τόπος αυτός και η πείρα του λαού του, σαν φυσικό ανάβρυσμα, σαν κεραυνός μεγαλοφυΐας, έδειξε στον άγνωστο κι αγράμματο λαϊκό τεχνίτη του λόγου τη στράτα να φθάσει στις πιο ψηλές κορφές της ποίησης, εκεί που έφθασαν μόνον οι λίγοι μεγάλοι. Η άγρια, τραχειά και δυσπρόσιτη αυτή ελληνική άκρη, κατάφερε να μην δαμαστεί ο λαός της από τους κατακτητές και να μην αλλοιωθεί στο παραμικρό, και να κουβαλήσει στην ψυχή και το νου του από τα χρόνια του Ομήρου μέχρι και σήμερα, τις αρετές της ανδρείας, της ευψυχίας, της λεβεντιάς, το υψηλό φρόνημα, τα ήθη, τα έθιμα, τη γλώσσα, την εθνική συνείδηση.

     Το δημοτικό τραγούδι καθρεφτίζει ολόκληρη τη ζωή του λαού, είναι η ίδια η παιδεία του, ο φορέας της φιλοσοφίας του, της βιοθεωρίας του και του πνεύματός του, είναι το ίδιο το περιεχόμενο της συνειδήσεώς του, «λουλούδι θρεμμένο μες στο αίμα του και ποτισμένο με τον ιδρώτα και τα δάκρυά του». Μένει κανείς έκθαμβος στην εμμονή των βυζαντινών, των ακριτών, των ραγιάδων, αλλά και των Νεοελλήνων στην ηλιόφωτη και διάφανη δημοτική ποίηση, που έχει ριζώσει στην ψυχή τους, σαν το στρείδι στο βράχο. Έμειναν πιστοί στη σεμνή παράδοση του γνήσιου μόχθου του λαϊκού πνεύματος και πίστεψαν σ΄αυτό, όπως πιστεύει το δέντρο στο χώμα του, ο γερο-πλάτανος στα γάργαρα νερά που κυλούν στις ρίζες του και ο θεόρατος έλατος στον βουνίσιο αγέρα που τον θωπεύει.

     Λίγοι, και μεταξύ αυτών ασφαλώς ο Γιάννης Κορίδης, ανθιστάμεθα ανάλογα με την μπόρεσή μας. Κάνουμε δηλαδή αυτό που έλεγε ο Άγις Θέρος: “... Έχουμε, μέσα στη λιγοστή πίστωση χρόνου” που απομένει, υποχρέωση ιερή, όσα ξέφυγαν το χαμό ως τώρα κι όσα τυχαίνει και ξετρυπώνουμε ακόμα σε παλιά χειρόγραφα ή τ' αρπάζουμε απ' τα χείλια κανενός γέροντα τραγουδιστή ή απλοϊκού τσοπάνη σ' απόμερο βουνό, να νοιαστούμε να τα περιμαζώνουμε ευλαβικά και στοργικά μ' έλεγχο αυστηρό, δίχως μεταπλασμούς αυθαίρετους, δίχως δασκαλικά διορθώματα, για να γλυτώσουν απ' το θάνατο, να τα συντηρήσουμε αθόλωτα και στη ζωή και να τα παραδώσουμε στην αθανασία”. Ακολουθούμε τον απλό, γνήσιο, λιτό και θεμελιωτικό νόμο του Γιάννη Βλαχογιάννη: “ Μείνε στην καρδιά του λαού σου ”. Έτσι, θα υψωθεί ξανά η δημοτική μας ποίηση και θ' αναδειχθούν καλύτερα οι θησαυροί της εθνικής μας πνευματικής παράδοσης που εκφράζει τα ακατάλυτα χαρακτηριστικά της φυλής μας, και θα σταματήσουν “ οι στείρες και θλιβερές περιπέτειες αναζητήσεων αξιών στα διεθνή πνευματικά παζάρια”, κατά τη δόκιμη έκφραση του Σπύρου Μελά .

     Κάνουμε, έτσι, πράξη τα λόγια του Τομαζέο, που εδώ και 183 χρόνια είπε στον Έλληνα: «Φύλαξε μ’ επιμέλεια την εθνική σου φύση και με γενναίο φόβο φοβήσου μήπως την χάσεις. Σαν ο λαγός που αυτιάζεται, αν ακούσει πατήματα ή φύλλα να σειώνται, τήραξε πάντα και συ μη συναχθούν εις το στήθος πράγματα ξένα και περιττά… Η Ελλάδα ήταν μαθήτρα των άλλων εθνών, όχι δούλα».
Μακάρι ο Γιάννης Κορίδης να έχει υγεία και να δημιουργεί για πάρα πολλά ακόμη χρόνια!

                                                                                                                Αθήνα 26 Απριλίου 2018
Αυγερινός Ανδρέου

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου